Πολλοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι οι δίαιτες που βασίζονται στον περιορισμό των υδατανθράκων (Άτκις και Ντούνκαν) κρύβουν ένα απλό μυστικό. Απαγορεύοντας κάποιες τροφές που περιέχουν υδατάνθρακες όπως π.χ. τα γλυκά (τα οποία εκτός από λίπος είναι παραφουσκωμένα με ζάχαρη) περιορίζεται σημαντικά η πρόσληψη θερμίδων. Κι’ αυτό διότι όσο και να φάμε, πάντα υπάρχει χώρος για γλυκά. Το μυστήριο αυτό αποφάσισαν να μελετήσουν οι ειδικοί του Αμερικανικού Ινστιτούτου Κατάχρησης Ουσιών.
Σύμφωνα με την επικεφαλής της μελέτης, δρα Νόρα Βόλκοφ, το γεγονός ότι στην όψη ενός λαχταριστού επιδορπίου ξεχνάμε το παραφουσκωμένου μας στομάχι, οφείλεται στο ότι τα σήματα των κέντρων ευχαρίστησης του εγκεφάλου υπερκαλύπτουν το αίσθημα δυσφορίας. Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με τις πρωτείνες. Έτσι οι δίαιτες που βασίζονται σε μεγαλύτερη πρόσληψη τροφών που περιέχουν πρωτείνες έχουν ως αποτέλεσμα τη μειωμένη πρόσληψη θερμίδων.
Φαγητό και ευχαρίστηση
Κατά την εξέλιξη του ανθρώπινου είδους, τα δύο αυτά συστήματα (του στομάχου και του εγκεφάλου) συνυπήρχαν, προκειμένου να καταλαβαίνει κανείς ότι είναι χορτάτος. Σήμερα όμως, χάρη σε μια υπερκαταναλωτική κοινωνία γεμάτη λαχταριστούς πειρασμούς,οι ισορροπίες αυτές έχουν διαταραχθεί.
«Αυτό είναι ουσιαστικά το επιδόρπιο» εξηγεί η δρ Βόλκοφ. «Μας φέρνουν ένα πιάτο στο τέλος της διαδικασίας του φαγητού, το οποίο καταφέρνει να ξεπεράσει το σήμα ότι έχουμε χορτάσει και στο τέλος το τρώμε λόγω της ευχαρίστησης που μας προσφέρει».
«Η αίσθηση ότι είμαστε χορτάτοι, η οποία αποτελεί κύριο στοιχείο του στομαχικού συστήματος “προειδοποίησης”, ενεργοποιείται όταν το στομάχι ‘ξεχειλώσει’ πέρα από ένα συγκεκριμένο όριο» περιγράφει η ειδικός.
«Σε αυτό το σημείο, τα χημικά και τα νευρικά σήματα αποστέλλονται στον εγκέφαλο και τον διατάζουν να σταματήσει να καταναλώνει τροφή. Ο μηχανισμός αυτός αναπτύχθηκε μέσα από εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια ανθρώπινης εξέλιξης και μας είχε βοηθήσει σε περιβάλλοντα όπου δεν υπήρχε επάρκεια τροφής».
Σύμφωνα με την επιστήμονα, το δεύτερο και εξίσου περίπλοκο σύστημα «προειδοποίησης» ότι είμαστε χορτάτοι, βρίσκεται στον εγκέφαλο. Εκείνο, ελέγχει το κίνητρό μας να καταναλώσουμε μια τροφή και την ευχαρίστηση που θα μας προσφέρει αυτή.
Τα δύο συστήματα είναι σχεδιασμένα ώστε να επικοινωνούν μεταξύ τους, προκειμένου να ελέγχουν τη θερμιδική πρόσληψη και το σωματικό βάρος.
Εθισμός και ζάχαρη
Ο σύγχρονος βομβαρδισμός όμως από διατροφικούς πειρασμούς παραγεμισμένους με ζάχαρη, το έτοιμο φαγητό και η εύκολη πρόσβαση σε γλυκιές λιχουδιές αστρονομικών θερμίδων έχουν καταφέρει να διαταράξουν την ισορροπία του οργανισμού, με τον εγκέφαλο και την ευχαρίστηση της γεύσης να κερδίζει το παιχνίδι.
Η δρ Βόλκοφ υποστηρίζει ότι το φαγητό, και ιδιαίτερα τα γλυκά που περιέχουν ζάχαρη, μπορεί να είναι εθιστικό, ενεργοποιώντας τα ίδια κέντρα ευχαρίστησης του εγκεφάλου με τα σκληρά ναρκωτικά, τα τσιγάρα και το αλκοόλ. Ιδιαιτέρως εθιστικά είναι οι αλμυρές λιχουδιές, τα παχυντικά μπισκότα και τα λαχταριστά παγωτά.
Σύμφωνα με τα παραπάνω, ο εθισμός στη ζάχαρη είναι ένας από τους λόγους για την εκτίναξη των ποσοστών παχυσαρκίας στις αναπτυγμένες χώρες τα τελευταία χρόνια παρότι υπήρξε περιορισμός στην κατανάλωση λίπους.
