Το στερεότυπο θέλει τις γυναίκες να κλαίνε αλλά τους άνδρες όχι.
Δεν ισχύει απόλυτα, αλλά πράγματι οι γυναίκες κλαίνε πιο συχνά από τους άνδρες και διπλάσιο χρόνο δείχνει μια μελέτη που δημοσιεύθηκε από Ολλανδούς ερευνητές του Πανεπιστημίου του Tilburg.
Επικεφαλής της μελέτης ήταν ο Αντ Βίνγκερχοετς, καθηγητής Ψυχολογίας στο Τμήμα Κοινωνικών & Συμπεριφορικών Επιστημών και συγγραφέας του βιβλίου, “Γιατί μόνο οι άνθρωποι κλαίνε: Ξετυλίγοντας τα Μυστήρια των Δακρύων”.
Το δάκρυα που μελέτησαν οι ερευνητές ήταν τα συναισθηματικά, αυτά που απορρέουν από συγκίνηση, θλίψη ή χαρά και όχι τα δάκρυα που έχουν αιτία κάποιο ερέθισμα των ματιών όπως ο καπνός. Άλλωστε ο Βίνγκερχοετς θεωρείται αυθεντία στο συναισθηματικό κλάμα.
Οι ερευνητές ζήτησαν από περίπου 5.000 εθελοντές από 37 χώρες να απαντήσουν σε ερωτήματα για τις συναισθηματικές αντιδράσεις τους, που συμπεριλάμβαναν πόσο συχνά κλαίνε, για ποιους λόγους και για πόση ώρα.
Σύμφωνα με τις απαντήσεις, οι γυναίκες κλαίνε 30-64 φορές τον χρόνο και οι άντρες 6-17 φορές. Επίσης, οι γυναίκες κλαίνε υπερδιπλάσιο χρόνο από τους άνδρες (6 λεπτά την φορά κατά μέσο όρο οι γυναίκες και 2-3 λεπτά οι άντρες). Τα 30 λεπτά κλάματος φτάνουν διπλάσιες γυναίκες απ’ ό,τι άντρες (11% έναντι 5%), ενώ διπλάσιες είναι και οι γυναίκες που κλαίνε από 30 λεπτά έως 60 λεπτά.
Ο καθηγητής Βίνγκερχοετς είπε ότι οι διαφορές μεταξύ των δύο φύλων μπορούν να εξηγηθεί σε κάποιο βαθμό από το γεγονός ότι οι γυναίκες πιο συχνά παρακολουθούν ρομαντικές ταινίες και διαβάζουν συναισθηματική λογοτεχνία.
Οι βιολογικές διαφορές
Υπάρχει όμως και η βιολογική εξήγηση, κατά τον Βίνγκερχοετς. Οι άντρες είναι βιολογικά προγραμματισμένοι να κλαίνε λιγότερο. Κι αυτό διότι έχουν μεγαλύτερους δακρυϊκούς πόρους στα μάτια τους, με αποτέλεσμα αυτοί να γεμίζουν με δάκρυα και άρα να «υπερχειλίζουν» πιο δύσκολα απ’ ό,τι στις γυναίκες. Τα δάκρυα είναι ουσιαστικά η υπερχείλιση των δακρυϊκούς πόρων. Αυτό σημαίνει ότι οι άνδρες δεν είναι τα “κρύα πλάσματα” που θεωρούν οι γυναίκες, αλλά απλώς πλάσματα που δεν φαίνονται τα δάκρυά τους γιατί είναι “εσωτερικά”.
Επίσης, όπως γράφει στο βιβλίο του ο Βίνγκερχοετς, η τεστοστερόνη, αναστέλλει το κλάμα. Παρατηρεί μάλιστα ότι οι άνδρες με καρκίνο του προστάτη οι οποίοι παίρνουν φάρμακα που μειώνουν την παραγωγή τεστεστερόνης γίνονται πιο ευσυγκίνητοι και κλαίνε περισσότερο.
Να σημειωθεί ότι η έρευνα έχει δείξει πως τα συναισθηματικά δάκρυα περιέχουν προλακτίνη, μια ορμόνη που παράγεται από την υπόφυση και συνδέεται με το συναίσθημα. Οι γυναίκες έχουν υψηλότερα επίπεδα προλακτίνης από τους άνδρες, περίπου κατά 60%, κι αυτό θα μπορούσε να εξηγήσει ως ένα σημείο γιατί κλαίνε πιο συχνά και περισσότερο χρόνο.
Το κλάμα είναι ένα φαινόμενο που απαντάται μόνο στο ανθρώπινο είδος. Ορισμένοι ψυχολόγοι πιστεύουν ότι αναπτύχθηκε ως τρόπος επικοινωνίας των συναισθημάτων πολύ πριν από την ανάπτυξη της ομιλίας.
Τα δάκρυα βέβαια υπάρχουν και για τη σωστή διατήρηση του οφθαλμικού βολβού, αλλά εδώ τελειώνει ο ρόλος τους στα ζώα. Στον άνθρωπο, η εμφάνιση των συναισθηματικών δακρύων σχετίζεται με την συνειδητοποίηση ότι ο εαυτός μας και οι άλλοι μπορούν να υποφέρουν. Πρόκειται για μια φυσική αντίδραση που αφορά όχι μόνον τον πόνο, αλλά και την συμπόνια.