Η λουτεΐνη, ένα καροτενοειδές που υπάρχει σε αρκετά σκούρα πράσινα λαχανικά μπορεί να καταστείλει τη χρόνια φλεγμονή χαμηλής έντασης η οποία παίζει καθοριστικό ρόλο στη στεφανιαία νόσο, σύμφωνα με σουηδική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Atherosclerosis.
Παλαιότερες μελέτες έχουν δείξει ότι η διατροφή επηρεάζει τις φλεγμονώδεις διαδικασίες στο σώμα. Μια ομάδα ουσιών που έχουν βρεθεί στο στόχαστρο των επιστημόνων είναι τα καροτενοειδή, μια μεγάλη οικογένεια λιποδιαλυτών φυσικών χρωστικών που βρίσκονται στα φυτά. Η β-καροτένη και το λυκοπένιο να είναι οι γνωστότεροι εκπρόσωποι της κατηγορίας. Άλλα δύο επίσης γνωστά μόρια είναι η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη που θεωρείται ότι μπορούν να προλάβουν την επιδείνωση της όρασης και συγκεκριμένα την εκφύλιση ωχράς κηλίδας. Η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη είναι ισομερή που δίνουν ένα κίτρινο ή πορτοκαλί χρώμα στα τρόφιμα όπου περιέχονται (π.χ. στον κρόκο του αυγού).
Η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη βρίσκονται σε μεγαλύτερη αφθονία στο μαϊντανό, το μακρόστενο λάχανο (kale), το σπανάκι, το ακτινίδιο, το μπρόκολο, το πράσινο μπιζέλι, το μαρούλι και στον κρόκο του αυγού. Η μέση συγκέντρωση της λουτεΐνης και της ζεαξανθίνης στον κρόκο ενός αυγού κοτόπουλου είναι σημαντική και ανέρχεται στα 292 ± 117 μg. Τα δύο φυτοχημικά περιέχονται επισης σε ικανοποιητικές ποσότητες στο πεπόνι, το καλαμπόκι, τα καρότα, τις κίτρινες πιπεριές, και σε ορισμένα ψάρια, όπως π.χ. ο σολομός. Δρουν ως ισχυρά αντιοξειδωτικά.
Να σημειωθεί ότι προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι τα επίπεδα των καροτενοειδών είναι αντιστρόφως ανάλογα με τους δείκτες της φλεγμονής. Όμως οι περισσότερες έρευνες μέχρι σήμερα έχουν γίνει σε ζώα ή υγιείς εθελοντές. Από την άλλη πλευρά, τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος των ανθρώπων με χαμηλού επιπέδου φλεγμονή είναι επιρρεπή στη διέγερση και μπορεί να αντιδρούν διαφορετικά από αυτά των υγιών ατόμων.
Αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες
Στη σουηδική μελέτη οι ερευνητές θέλησαν να δουν αν τα καροτενοειδή έχουν αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες σε άτομα με στεφανιαία νόσο.
Οι επιστήμονες μέτρησαν τα επίπεδα των έξι συχνότερων καροτενοειδών στο αίμα 193 ατόμων με στεφανιαία νόσο (134 ασθενείς είχαν σταθερή στηθάγχη και 59 ασθενείς με οξύ στεφανιαίο έμφραγμα). Τα έξι καροτενοειδή ήταν: λουτεΐνη, ζεαξανθίνη, β-κρυπτοξανθίνη, λυκοπένιο, α-καροτένιο και β-καροτένιο.
Παράλληλα, μέτρησαν τα επίπεδα της φλεγμονής στο αίμα, μέσω της ιντερλευκίνης-6 (IL-6). Η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη ήταν τα καροτενοειδή που σχετιζόταν αντίστροφα με την IL-6. Για παράδειγμα, όσο υψηλότερη ήταν η λουτεΐνη στο αίμα, τόσο χαμηλότερα τα επίπεδα της IL-6.
«Σημαντικός αριθμός ασθενών που έχουν υποστεί έμφραγμα μυοκαρδίου εξακολουθούν να έχουν χρόνια φλεγμονή χαμηλής έντασης στο σώμα τους, παρά την χορήγηση αποτελεσματικής θεραπείας με επαναγγείωση, φάρμακα και αλλαγές στον τρόπο ζωής τους. Γνωρίζουμε ότι η χρόνια φλεγμονή χαμηλής έντασης σχετίζεται με χειρότερη πρόγνωση της στεφανιαίας νόσου», ανέφερε η Lena Jonasson, καθηγήτρια του Τμήματος Επιστημών Υγείας και Ιατρικής στο Linköping University της Σουηδίας και επικεφαλής της μελέτης.
Επόμενος στόχος των ερευνητών είναι να δουν αν η αυξημένη κατανάλωση τροφών πλούσιων σε λουτεΐνη έχει θετική επίδραση στο ανοσοποιητικό σύστημα των ασθενών με στεφανιαία νόσο.