Το σπλαχνικό λίπος, γνωστό και ως λίπος της κοιλιάς, βρίσκεται μέσα στην κοιλιακή κοιλότητα. Είναι εξαιρετικά επιβλαβές για την υγεία. Συνδέεται με υψηλότερο κίνδυνο αντίστασης στην ινσουλίνη, διαβήτη τύπου 2, καρδιακών παθήσεων και ορισμένων καρκίνων. Ευτυχώς, αποδεδειγμένες στρατηγικές μπορούν να σας βοηθήσουν να χάσετε σπλαχνικό λίπος.
Είναι δύσκολο να κρίνει κανείς πόσο σπλαχνικό λίπος έχει, ωστόσο, μια προεξέχουσα κοιλιά σημαίνει μεγαλύτερη ποσότητα.
Από την άλλη πλευρά, το υποδόριο λίπος αποθηκεύεται κάτω από το δέρμα σας. Είναι το λίπος που μπορείτε να “τσιμπήσετε” εύκολα σχεδόν οπουδήποτε στο σώμα σας.
Το σπλαχνικό λίπος παράγει φλεγμονώδεις ουσίες, όπως IL-6, IL-1 β, ΡΑΙ-Ι και ΤΝΡ-α. Αυξημένα επίπεδα αυτών των δεικτών σχετίζονται με τα προβλήματα υγείας. Με την πάροδο του χρόνου, αυτές οι ουσίες μπορούν να προωθήσουν μια φλεγμονή και να αυξήσουν τον κίνδυνο χρόνιων ασθενειών.
Ένα παράδειγμα είναι η καρδιακή νόσος. Η μακροχρόνια φλεγμονή μπορεί να προκαλέσει αθηρωματική πλάκα μέσα στις αρτηρίες, γεγονός που αποτελεί παράγοντα κινδύνου για καρδιακές παθήσεις. Η αθηρωματική πλάκα είναι ένας συνδυασμός χοληστερόλης και άλλων ουσιών. Αυξάνεται με την πάροδο του χρόνου και μπορεί τελικά να σπάσει. Όταν συμβεί αυτό, το αίμα στις αρτηρίες θρομβώνεται και εμποδίζεται η ροή του. Στις στεφανιαίες αρτηρίες, ένας θρόμβος μπορεί να στερήσει την καρδιά από το οξυγόνο και να προκαλέσει καρδιακή προσβολή.
Σύμφωνα με κάποιες παρατηρήσεις, το σπλαχνικό λίπος απελευθερώνει φλεγμονώδεις ουσίες και ελεύθερα λιπαρά οξέα που ταξιδεύουν μέσω της πυλαίας φλέβας – η πυλαία φλέβα μεταφέρει αίμα από τα έντερα, το πάγκρεας και τον σπλήνα στο ήπαρ. Αυτό μπορεί να προκαλέσει συσσώρευση λίπους στο συκώτι.
Λίγοι υδατάνθρακες
Μελέτες έχουν δείξει ότι οι δίαιτες χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες είναι πιο αποτελεσματικές στη μείωση του σπλαχνικού λίπους από τις δίαιτες χαμηλών λιπαρών.
Σε μια μελέτη διάρκειας 8 εβδομάδων, η οποία περιέλαβε 69 υπέρβαρους άνδρες και γυναίκες, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι τα άτομα που ακολούθησαν μια δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες έχασαν 10% περισσότερο σπλαχνικό λίπος και 4,4% περισσότερο συνολικό λίπος από αυτούς που ακολουθούσαν μια δίαιτα χαμηλών λιπαρών.
Η κετογενής δίαιτα, η οποία είναι πολύ χαμηλή σε υδατάνθρακες, μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του σπλαχνικού λίπους. Οι κετογονικές δίαιτες μειώνουν δραστικά την πρόσληψη υδατανθράκων και τους αντικαθιστούν με λίπος. Αυτό μπορεί να σας βάλει σε μια φυσική μεταβολική κατάσταση που ονομάζεται κέτωση. Μια μελέτη σε 28 υπέρβαρους και παχύσαρκους ενήλικες διαπίστωσε πως όσοι ακολούθησαν μια κετογονική διατροφή έχασαν περισσότερο σπλαχνικό λίπος, από όσους ακολούθησαν μια δίαιτα χαμηλών λιπαρών. Είναι ενδιαφέρον ότι το έκαναν αυτό τρώγοντας περίπου 300 περισσότερες θερμίδες την ημέρα (1).
Αερόβια άσκηση
Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι η αερόβια άσκηση μπορεί να σας βοηθήσει να χάσετε σπλαχνικό λίπος, ακόμη και χωρίς δίαιτα. Μια ανάλυση 15 μελετών που περιέλαβε 852 άτομα συνέκρινε πόσο καλά διαφορετικοί τύποι άσκησης μειώνουν το σπλαχνικό λίπος χωρίς δίαιτα. Διαπίστωσε ότι οι μέτριες και υψηλής έντασης αερόβιες ασκήσεις ήταν πιο αποτελεσματικές στη μείωση του σπλαχνικού λίπους (2).
Αν θέλετε να ξεκινήσετε την αερόβια άσκηση, αρχίστε με ζωηρό βάδισμα, τζόκινγκ ή τρέξιμο τουλάχιστον δύο έως τρεις φορές την εβδομάδα, στην ένταση που μπορείτε.
Περισσότερες διαλυτές φυτικές ίνες
Οι φυτικές ίνες μπορούν να χωριστούν σε δύο κατηγορίες: διαλυτές και αδιάλυτες. Το διαλυτό είδος αναμιγνύεται με νερό για να σχηματίσει μια πηκτή ουσία. Αυτό βοηθά στην επιβράδυνση της πέψης. Όταν οι διαλυτές φυτικές ίνες φθάνουν στο παχύ έντερο, “ζυμώνονται” από τα βακτήρια του εντέρου και παράγονται λιπαρά οξέα βραχείας αλυσίδας τα οποία τρέφουν τα κύτταρα του παχέος εντέρου.
Είναι ενδιαφέρον ότι οι φυτικές ίνες μπορούν επίσης να βοηθήσουν στη μείωση του σπλαχνικού λίπους, μειώνονται την όρεξή σας. Μελέτες δείχνουν ότι τα λιπαρά οξέα βραχείας αλυσίδας συμβάλλουν στην αύξηση των ορμονών που δίνουν σήμα κορεσμού της πείνας, όπως η χολοκυστοκινίνη, η GLP-1 και η PYY (3, 4). Μπορούν επίσης να βοηθήσουν στη μείωση των επιπέδων της γκρελίνης που διεγείρει την πείνα. Μια μελέτη σε 1.114 άτομα διαπίστωσε ότι η αύξηση των διαλυτών φυτικών ινών κατά 10 γραμμάρια ημερησίως μείωσε τον κίνδυνο εμφάνισης σπλαχνικού λίπους έως και 3,7% (5).
Περισσότερες πρωτεΐνες
Η πρωτεΐνη είναι η πιο σημαντική θρεπτική ουσία για την απώλεια λίπους. Η κατανάλωση πρωτεϊνών μπορεί να μειώσει το αίσθημα της πείνας αυξάνοντας τα επίπεδα των ορμονών πληρότητας GLP-1, PYY και της χολοκυστοκινίνης. Μπορεί επίσης να βοηθήσει στη μείωση των επιπέδων της γκρελίνης.
Πολλές μελέτες δείχνουν ότι οι άνθρωποι που τρώνε περισσότερες πρωτεΐνες τείνουν να έχουν λιγότερο σπλαχνικό λίπος. Μια μελέτη σε 23.876 ενήλικες έδειξε ότι μια υψηλότερη πρόσληψη πρωτεΐνης συνδέθηκε με χαμηλότερο δείκτη μάζας σώματος, υψηλότερη «καλή» χοληστερόλη HDL και μικρότερη περιφέρεια μέσης, η οποία αποτελεί δείκτη του σπλαχνικού λίπους.
Μακριά από τη ζάχαρη
Μελέτες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι που τρώνε περισσότερη ζάχαρη τείνουν να έχουν περισσότερο σπλαχνικό λίπος. Η ζάχαρη περιέχει 50% φρουκτόζη η οποία μεταβολίζεται στο συκώτι. Αλλά σε μεγάλες ποσότητες, η φρουκτόζη μπορεί να μετατραπεί σε λίπος από το συκώτι και αυτό μπορεί να αυξήσει την αποθήκευση σπλαχνικού λίπους.
Έτσι, η κατανάλωση λιγότερης προστιθέμενης ζάχαρης και φρουκτόζης μπορεί να αποτελεί έναν τρόπο απώλειας σπλαχνικού λίπους. Σε μια μελέτη, 41 παιδιά ηλικίας 9-18 ετών, αντικατέστησαν τη φρουκτόζη στη δίαιτά τους με άμυλο που τους παρείχε την ίδια ποσότητα θερμίδων. Αυτή η απλή αλλαγή μείωσε το λίπος στο συκώτι κατά 3,4% και το σπλαχνικό λίπος κατά 10,6% σε μόλις 10 ημέρες (6).
Αλκοόλ
Η κατανάλωση μικρής ποσότητας αλκοόλ, ιδίως κόκκινου κρασιού, μπορεί να έχει οφέλη για την υγεία. Ωστόσο, η κατανάλωση υπερβολικού αλκοόλ μπορεί να βλάψει σοβαρά την υγεία σας.
Μια μελέτη σε 8.603 ενήλικες έδειξε ότι οι άνθρωποι που έπιναν το περισσότερο αλκοόλ είχαν τη μεγαλύτερη περιφέρεια μέσης, έναν δείκτη σπλαχνικού λίπους. Μια άλλη μελέτη σε 87 γυναίκες διαπίστωσε ότι μια μέτρια πρόσληψη αλκοόλ συνδέθηκε επίσης με περισσότερο σπλαχνικό λίπος.
Ωστόσο, υπάρχουν λίγες μελέτες σχετικά με αυτό το θέμα.
Αποφύγετε τα τρανς λιπαρά
Εάν υπάρχει ένα πράγμα στο οποίοι οι επαγγελματίες υγείας συμφωνούν, είναι ότι τα τρανς λιπαρά είναι κακά για την υγεία σας. Πρόκειται για έναν τεχνητό τύπο λίπους που δημιουργείται με την προσθήκη υδρογόνου μέσα στα φυτικά έλαια.
Μελέτες έχουν δείξει ότι τα τρανς λιπαρά οξέα μπορούν να αυξήσουν το σπλαχνικό λίπος και να προκαλέσουν πολλά προβλήματα υγείας.
Καλύτερος ύπνος
Η έλλειψη ύπνου μπορεί να αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης σπλαχνικού λίπους. Αντίθετα, ο ποιοτικός ύπνος και μια καλή διάρκειά του μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του σπλαχνικού λίπους.
Μια εξαετής μελέτη που περιελάμβανε 293 άτομα έδειξε ότι η αύξηση του ύπνου από 6 ώρες ή λιγότερο σε 7-8 ώρες μείωσε το σπλαχνικό λίπος κατά 26% (7).
Αρκετές μελέτες έχουν συνδέσει την άπνοια ύπνου, μια κατάσταση που εμποδίζει την αναπνοή, με μεγαλύτερο κίνδυνο να αποκτήσει κανείς σπλαχνικό λίπος. Αν υποψιάζεστε ότι έχετε άπνοια ύπνου ή άλλη διαταραχή ύπνου, συμβουλευτείτε το γιατρό σας.
Μειώστε τα επίπεδα άγχους σας
Το άγχος μπορεί να διεγείρει τα επινεφρίδια προκειμένου να παράγουν περισσότερη κορτιζόλη η οποία μπορεί να αυξήσει την αποθήκευση σπλαχνικού λίπους (8, 9).
Επιπλέον, το συνεχιζόμενο άγχος μπορεί να οδηγήσει σε υπερφαγία, γεγονός που με τη σειρά του επιδεινώνει το πρόβλημα. Οι γυναίκες που έχουν μεγάλη περιφέρεια μέσης αναλογικά με το ύψος τους τείνουν να παράγουν περισσότερη κορτιζόλη όταν καταπονηθούν.
Μερικές δοκιμασμένες στρατηγικές για τη μείωση του στρες περιλαμβάνουν άσκηση, γιόγκα ή διαλογισμό ή απλά να ξοδεύετε περισσότερο χρόνο με τους φίλους και την οικογένειά σας.
Τα προβιοτικά
Τα προβιοτικά είναι ζωντανά βακτήρια που μπορούν να ωφελήσουν το έντερο και την πεπτική σας υγεία. Βρίσκονται σε συμπληρώματα διατροφής αλλά και σε τρόφιμα όπως γιαούρτι, κεφίρ, λάχανο και νάττο. Μερικές μελέτες δείχνουν ότι ορισμένα προβιοτικά μπορεί να σας βοηθήσουν να χάσετε βάρος και σπλαχνικό λίπος. Μπορούν να μειώσουν την απορρόφηση των διατροφικών λιπών από το έντερο αυξάνοντας το ποσοστό που εκκρίνετε στα κόπρανα.
Τα προβιοτικά μπορεί να βοηθήσουν στην προώθηση υψηλότερων επιπέδων της ορμόνης κορεσμού GLP-1, αλλά και μιας πρωτεΐνης που ονομάζεται ANGPTL4 και μπορεί να βοηθάει στη μείωση της αποθήκευσης λίπους.
Ορισμένα προβιοτικά βακτήρια από την οικογένεια Lactobacillus, όπως το Lactobacillus fermentum, το Lactobacillus amylovorus και ιδιαίτερα το Lactobacillus gasseri, μπορεί να σας βοηθήσουν να χάσετε σπλαχνικό λίπος. Μια μελέτη σε 210 υγιείς Ιάπωνες διερεύνησε τα αποτελέσματα της λήψης του Lactobacillus gasseri για 12 εβδομάδες και βρήκε ότι αυτοί που έλαβαν το προβιοτικό έχασαν 8,5% σπλαχνικό λίπος. Όταν οι συμμετέχοντες σταμάτησαν να παίρνουν το προβιοτικό, απέκτησαν όλο το σπλαχνικό λίπος που είχαν μέσα σε ένα μήνα.
Πάντως, δεν έχουν όλες οι μελέτες δείξει ότι τα προβιοτικά βοηθούν. Μερικές έχουν δείξει το αντίθετο. Το Lactobacillus acidophilus φαίνεται πως οδηγεί σε αύξηση βάρους. Σημειώστε ότι η έρευνα σε αυτόν τον τομέα είναι αρκετά νέα.
Διαλείπουσα νηστεία
Σε αντίθεση με την κανονική δίαιτα, η διαλείπουσα νηστεία δεν περιορίζει την ποσότητα των τροφίμων, απλώς επικεντρώνεται στο πότε πρέπει να τα φάτε. Ωστόσο μια διαλειμματική νηστεία θα σας κάνει να τρώτε λιγότερα γεύματα και, κατά συνέπεια, λιγότερες θερμίδες.
Μελέτες δείχνουν επίσης ότι η διαλειμματική νηστεία μπορεί να σας βοηθήσει να χάσετε σπλαχνικό λίπος. Μια ανασκόπηση μελετών διαπίστωσε ότι μετά από ένα διαλειμματική νηστεία το σπλαχνικό λίπος μειώνεται κατά 4-7% σε μια περίοδο 6-24 εβδομάδων (10).
Πηγή: healthline.com
