Το χρώμα των μαλλιών σε όλη τη διάρκεια της ζωής μας εξαρτάται από τα βλαστικά κύτταρα των μελανοκυττάρων που βρίσκονται στο θύλακα της τρίχας. Καθώς οι παλαιές τρίχες πέφτουν και αναπτύσσονται νέες τρίχες, τα μελανοκυτταρικά βλαστοκύτταρα χρησιμεύουν ως δεξαμενή για τα μελανοκύτταρα που παράγουν τη χρωστική ουσία που δίνει στα μαλλιά το χρώμα τους. Η απώλεια αυτών των βλαστικών κυττάρων οδηγεί στην ανάπτυξη μη χρωματισμένων, ή γκρίζων, τριχών.
Μια νέα μελέτη σε ποντίκια προσφέρει πληροφορίες σχετικά με το γιατί τα μαλλιά ορισμένων ανθρώπων μπορεί να γίνουν γκρίζα ως απόκριση σε μια σοβαρή ασθένεια ή το χρόνιο στρες.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ανοικτής πρόσβασης PLOS Biology, από ερευνητές των Εθνικών Ινστιτούτων Υγείας στις ΗΠΑ και το Πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα στο Μπέρμιγχαμ (UAB).
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν μια σύνδεση μεταξύ των γονιδίων που συμβάλλουν στο χρώμα των μαλλιών και των γονιδίων που ενημερώνουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα ότι υπάρχει μια παθογόνο λοίμωξη στον οργανισμό.
Όταν ο οργανισμός δέχεται επίθεση από ιούς ή βακτήρια, το έμφυτο ανοσοποιητικό σύστημα αντεπιτίθεται. Όλα τα κύτταρα έχουν την ικανότητα να ανιχνεύουν ξένους εισβολείς και αντιδρούν παράγοντας σηματοδοτικά μόρια που ονομάζονται ιντερφερόνες.
Οι ιντερφερόνες δίνουν σήμα σε άλλα κύτταρα να αναλάβουν δράση ενεργοποιώντας την έκφραση των γονιδίων που αναστέλλουν την αναπαραγωγή του ιού και τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος.
Η σύνδεση μεταξύ της χρωστικής ουσίας των μαλλιών και της έμφυτης ανοσολογικής ρύθμισης ήταν αρχικά λίγο περίεργη. Η Melissa Harris, πρώτη συγγραφέας της μελέτης και βοηθός καθηγήτριαστο Τμήμα Βιολογίας της UAB, εξηγεί: “Τα γονιδιωματικά εργαλεία μας επιτρέπουν να αξιολογήσουμε πώς όλα τα γονίδια του γονιδιώματός μας αλλάζουν την έκφραση τους υπό διαφορετικές συνθήκες και μερικές φορές αλλάζουν με τρόπους που δεν το προβλέπουμε. Μας αρέσει να μελετάμε τα γκρίζα μαλλιά γιατί είναι μια εύκολη ανάγνωση της δυσλειτουργίας των βλαστικών κυττάρων των μελανοκυττάρων».
Τα βλαστοκύτταρα των μελανοκυττάρων είναι απαραίτητα για το χρώμα των μαλλιών καθώς παράγουν τα μελανοκύτταρα που είναι υπεύθυνα για την παρασκευή και την εναπόθεση της χρωστικής μέσα στον άξονα των μαλλιών.
Στη μελέτη βρέθηκε μια απροσδόκητη σύνδεση ανάμεσα στα γκρίζα μαλλιά, τον παράγοντα μεταγραφής MITF και την έμφυτη ανοσία. Ο παράγοντας MITF είναι περισσότερο γνωστός για το ρόλο του στη ρύθμιση των πολλών λειτουργιών εντός των μελανοκυττάρων. Αλλά οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο MITF χρησιμεύει επίσης για να διατηρηθεί η αντίδραση της ιντερφερόνης των μελανοκυττάρων υπό έλεγχο. Εάν ο έλεγχος του MITF για την ανταπόκριση της ιντερφερόνης χαθεί στα βλαστοκύτταρα των μελανοκυττάρων, τα αποτελέσματα ειναι να γίνουν γκρίζες οι τρίχες των μαλλιών. Επιπλέον, όταν η έμφυτη ανοσολογική σηματοδότηση ενεργοποιείται τεχνητά σε ποντίκια που έχουν προδιάθεση για γκρίζα μαλλιά, παράγονται αυξημένοι αριθμοί γκρίζων τριχών.
“Αυτή η νέα ανακάλυψη υποδηλώνει ότι τα γονίδια που ελέγχουν τη χρωστική ουσία στα μαλλιά και το δέρμα δουλεύουν επίσης για τον έλεγχο του έμφυτου ανοσοποιητικού συστήματος”, δήλωσε ο William Pavan, συν-συγγραφέας της μελέτης. “Τα αποτελέσματα αυτά μπορούν να ενισχύσουν την κατανόηση του γκριζαρίσματος των μαλλιών μας. Το πιο σημαντικό είναι ότι η ανακάλυψη αυτής της σύνδεσης θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε τις ασθένειες της χρωστικής με την έμφυτη συμμετοχή του ανοσοποιητικού συστήματος όπως η λεύκη”.
Η λεύκη, η οποία προκαλεί αποχρωματισμένες επιδερμίδες, επηρεάζει μεταξύ 0,5% και 1% όλων των ανθρώπων.
Πηγή: A direct link between MITF, innate immunity, and hair graying.