Οι ψηλοί άνθρωποι διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσoυν κιρσούς, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Circulation από ερευνητές του Stanford University School of Medicine. Οι επιστήμονες εξέτασαν τα γονίδια πάνω από 400.000 ανθρώπων σε αναζήτηση ενδείξεων για την αιτία αυτής της κοινής αλλά ελάχιστα κατανοητής πάθησης.
Οι κιρσώδεις φλέβες είναι διογκωμένες, στριμμένες φλέβες που μπορούν να παρατηρηθούν ακριβώς κάτω από την επιφάνεια του δέρματος, συνήθως στα πόδια. Περισσότεροι από 30 εκατομμύρια άνθρωποι στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν κιρσώδεις φλέβες. Παρόλο που η πάθηση συχνά θεωρείται ως κάτι περισσότερο από αισθητική όχληση, μπορεί να προκαλέσει μέτριο πόνο και έχει συνδεθεί με τις πιο σοβαρές παρενέργειες της βαθιάς φλεβικής θρόμβωσης, η οποία συμβαίνει όταν σχηματίζεται θρόμβος αίματος σε μία ή περισσότερες από τις βαθιές φλέβες το σώμα.
Οι κιρσοί είναι παθολογικά διατεταμένες φλέβες των οποίων οι βαλβίδες έχουν υποστεί βλάβη.Έτσι μία σημαντική ποσότητα αίματος παλινδρομεί προς τα πόδια αντί να κινείται προς την καρδιά και δημιουργούνται κιρσοί συνήθως κάτω από το γόνατο, αλλά μερικές φορές και στο μηρό. Πέρα από το αισθητικό πρόβλημα, συνδέονται με σημαντικές αλλαγές στην κυκλοφορία του αίματος καθώς το αίμα στο εσωτερικό των κιρσών κινείται με πολύ μικρότερη ταχύτητα από την φυσιολογική. Η φλεβική πίεση είναι αυξημένη. Στις περισσότερες περιπτώσεις συνδέονται με μία από τις κεντρικές επιφανειακές φλέβες του ποδιού, οι οποίες ανεπαρκούν. Οι γυναίκες έχουν τις διπλάσιες πιθανότητες να προσβληθούν σε σχέση με τους άνδρες.
Η πάθηση είναι διαδεδομένη, αλλά πολύ λίγα είναι γνωστά για τη βιολογία της. Δεν υπάρχουν ιατρικές θεραπείες που να μπορούν να την αποτρέψουν ή να την αναστρέψουν όταν εμφανιστεί. Η θεραπεία περιορίζεται κυρίως σε χειρουργικές επεμβάσεις, όπως π.χ. θεραπεία με λέιζερ.
Οι ερευνητές με επικεφαλής τον Nicholas Leeper, επίκουρο καθηγητή χειρουργικής και καρδιαγγειακής ιατρικής, εξέτασαν το γονιδίωμα 413.519 ατόμων που ήταν εγγεγραμμένα στη βάση δεδομένων Biobank, της Βρετανίας, αναζητώντας στοιχεία για την εμφάνιση των κιρσών στα κάτω άκρα. Εντόπισαν 30 γονίδια που σχετίζονται με τους κιρσούς και μια ισχυρή συσχέτιση με την εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση.
Επιβεβαιώθηκαν οι ήδη γνωστοί παράγοντες κινδύνους που σχετίζονταν με την πάθηση: η ηλικία, το θηλυκό γένος, τα περιττά κιλά, η εγκυμοσύνη και το ιστορικό εν τω βάθει φλεβικής θρόμβωσης. Το ιστορικό επέμβασης στα κάτω άκρα, το οικογενειακό ιστορικό, η έλλειψη κινητικότητας, το κάπνισμα και η ορμονική θεραπεία συνδέονται με τον κίνδυνο εμφάνισης κιρσών.
“Επιβεβαιώσαμε ότι η εμφάνιση εν τω βάθει φλεβοθρόμβωσης στο παρελθόν ενέχει αυξημένο κίνδυνο στο μέλλον”, ανέφερε ο Leeper. Η έρευνα δείχνει ότι και το αντίστροφο φαίνεται να είναι επίσης αλήθεια. Έχοντας κιρσώδεις φλέβες αυξάνεται η κίνδυνος για θρόμβωση.
Αυτό όμως που ήταν τελείως αναπάντεχο εύρημα, ήταν η συσχέτιση του αναστήματος με την πάθηση. “Με έκπληξη ανακαλύψαμε ότι όσο υψηλότερο ανάστημα είχε κάποιος τόσο μεγαλύτερος ήταν ο κίνδυνος εμφάνισης κιρσών”, είπαν οι ερευνητές. Και πρόσθεσαν ότι τα αποτελέσματα δείχνουν ότι το ύψος είναι μια αιτία, όχι απλώς ένας συσχετικός παράγοντας, ένας μηχανισμός που οδηγεί σε κιρσούς.