Οι υπέρβαροι και οι πολύ αδύνατοι βρίσκονται σε μειονεκτική θέση όσον αφορά στη μακροζωία, σε σχέση με όσους έχουν κανονικό βάρος, σύμφωνα με βρετανική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Lancet Diabetes & Endocrinology. Μέχρι 4,5 χρόνια λιγότερο ζουν όσοι έχουν παραπανίσια κιλά ή είναι λιποβαρείς.
Ερευνητές από το London School of Hygiene & Tropical Medicine, ανέλυσαν στοιχεία για σχεδόν 2 εκατομμύρια άτομα, μεταξύ των οποίων υπήρξαν 367,512 θάνατοι, συσχετίζοντας το Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) με το προσδόκιμο ζωής.
Ο ΔΜΣ είναι μια διαίρεση του βάρους, μετρούμενο σε κιλά, με το τετράγωνο του ύψους, μετρούμενο σε μέτρα. Κάποιος με βάρος 70 κιλά και ύψος 1,75 μέτρα έχει ΔΜΣ 22,8 (70 / 1,75 x 1,75). Άνθρωποι με ΔΜΣ 25-30 θεωρούνται υπέρβαροι, άνω του 30 παχύσαρκοι, και κάτω του 18,5 λιποβαρείς.
Μετά την ηλικία των 40 ετών, η μελέτη διαπίστωσε ότι:
- Tον μικρότερο κίνδυνο θανάτου από κάποια ασθένεια, και άρα το μεγαλύτερο προσδόκιμο ζωής, έχουν οι άνθρωποι με κανονικό ΔΜΣ (δηλαδή από 18,5 έως 24,9).
- Όσοι βρίσκονται στα δύο άκρα της κλίμακας (κάτω από 18,5 ή πάνω από 25) έχουν αυξημένο κίνδυνο να ζήσουν λιγότερο.
Σύμφωνα με τη μελέτη, οι παχύσαρκοι άνδρες είχαν, κατά μέσο όρο, 4,2 χρόνια μικρότερο προσδόκιμο ζωής σε σχέση με όσους είχαν κανονικό βάρος, ενώ οι παχύσαρκες γυναίκες είχαν 3,5 χρόνια μικρότερο προσδόκιμο ζωής.
Για τους λιποβαρείς άνδρες το προσδόκιμο ζωής ήταν μικρότερο κατά 4,3 χρόνια, ενώ για τις λιποβαρείς γυναίκες κατά 4,5 χρόνια.
Παρ’ όλα αυτά, ακόμη και στη θεωρούμενη ως φυσιολογική γκάμα βάρους, οι ερευνητές βρήκαν μια διαφορά: οι άνθρωποι με ΔΜΣ 18,5 έως 21 είχαν μεγαλύτερη πιθανότητα θανάτου από οποιαδήποτε αιτία, άρα και μικρότερο προσδόκιμο ζωής, σε σχέση με όσους είχαν ΔΜΣ 21 έως 25.
Η μελέτη εξέτασε ειδικότερα τον κίνδυνο από καρδιαγγειακά και καρκίνο. Συγκεκριμένα:
- O χαμηλότερος κίνδυνος καρδιαγγειακού θανάτου ήταν με ΔΜΣ 25. Κάθε 5 μονάδες αύξηση του ΔΜΣ πάνω από αυτό το επίπεδο συνδέθηκαν με 29% υψηλότερο κίνδυνο.
- Ο χαμηλότερος κίνδυνος θανάτου από καρκίνο ήταν με ΔΜΣ 21. Κάθε 5 μονάδες αύξηση πάνω από αυτό το επίπεδο συνδέθηκε με υψηλότερο κίνδυνο κατά 13%.
Ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και αναπληρωτής καθηγητής στη στατιστική επιδημιολογίας, Krishnan Bhaskaran, δήλωσε: «Ο ΔΜΣ είναι ένας βασικός δείκτης της υγείας. Ξέρουμε ότι ο ΔΜΣ σχετίζεται με τον κίνδυνο θανάτου σε γενικές γραμμές, αλλά εκπληκτικά λίγη έρευνα έχει διεξαχθεί σχετικά με τις συνδέσεις για θανάτους από συγκεκριμένα αίτια. Έχουμε γεμίσει αυτό το κενό γνώσης για να βοηθήσουμε τους ερευνητές, τους ασθενείς και τους γιατρούς να καταλάβουν καλύτερα πώς το υπερβολικό βάρος και το ελλιπές βάρος μπορεί να σχετίζονται με ασθένειες όπως ο καρκίνος, οι αναπνευστικές νόσοι και η ηπατική νόσος. Η εργασία μας υπογραμμίζει ότι η διατήρηση του ΔΜΣ στην περιοχή των 21-25 συνδέεται με χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου από τις περισσότερες ασθένειες”.
Ορισμένοι επιστήμονες έχουν εκφράσει αμφιβολίες για το κατά πόσο ο ΔΜΣ είναι ένας ακριβής τρόπος εκτίμησης της υγείας ενός ανθρώπου, αλλά σίγουρα είναι η απλούστερη διαθέσιμη μέθοδος συσχέτισης του βάρους με την υγεία. Ένας άλλος τρόπος μέτρησης της παχυσαρκίας είναι η περιφέρεια της μέσης.