«Αναμνήσεις που διαρκούν» αναζητούν στις οθόνες των υπολογιστών 32 άτομα, ηλικίας 60-75 ετών, υγιή ή με κάποια μορφή νοητικής έκπτωσης ή ήπια άνοια, στο πλαίσιο ενός προγράμματος, που άρχισε να εφαρμόζεται πιλοτικά από την 1η Νοεμβρίου, στο Κέντρο Ημέρας «Αγία Ελένη» της Εταιρείας Νόσου Αλτσχάιμερ και Συναφών Διαταραχών, στη Θεσσαλονίκη. Πρόκειται για το πρόγραμμα «Αναμνήσεις που διαρκούν», το οποίο υλοποιείται ταυτόχρονα σε πέντε χώρες της ΕΕ (Αυστρία, Γαλλία, Ελλάδα, Κύπρο και Ισπανία), με στόχο να συνδυάσει τις νοητικές ασκήσεις μέσω υπολογιστή με τη σωματική άσκηση, μέσα σ’ ένα περιβάλλον υποβοηθούμενης διαβίωσης. Στόχος του προγράμματος είναι η πρόληψη της νοητικής έκπτωσης σε άτομα τρίτης ηλικίας και η βελτίωση της σωματικής κατάστασης.
«Το πρόγραμμα αφορά 50 άτομα υγιή ή με ήπια μορφή άνοιας ή άτομα που είναι ένα στάδιο πριν από την εκδήλωση νόσου Αλτσχάιμερ. Προς το παρόν έχουν εγγραφεί μόνο 32 άτομα, ηλικίας 60-75 ετών και οι πρώτες εντυπώσεις τους είναι πολύ καλές. Είναι ενθουσιασμένοι με την επαφή με τους υπολογιστές. Η νοητική άσκηση γίνεται με οθόνες αφής, οπότε δεν δυσκολεύονται στη χρήση των υπολογιστών. Χρειάζονται, όμως, κάποια εκπαίδευση για να μπορούν να συμμετέχουν στο τμήμα που αφορά τη σωματική άσκηση», ανέφερε η ψυχολόγος του Κέντρου Ημέρας «Αγία Ελένη», Αθηνά Κυριλλίδου.
Το πρώτο μέρος της πιλοτικής εφαρμογής του προγράμματος, που υποστηρίζεται από γιατρούς, γυμναστές, ψυχολόγους και φυσιοθεραπευτές, θα διαρκέσει δύο μήνες και ήδη το παρακολουθούν τέσσερις ομάδες οκτώ ατόμων, που μετέχουν για 45 λεπτα, 3-5 φορές την εβδομάδα, στο τμήμα που αφορά τη νοητική άσκηση και 2-3 φορές εβδομαδιαίως, στο τμήμα σωματικής άσκησης.
Το πρόγραμμα «Αναμνήσεις που διαρκούν»
Το πρόγραμμα «Αναμνήσεις που διαρκούν» είναι μια ενοποιημένη τεχνολογική πλατφόρμα που στοχεύει στη νοητική και σωματική άσκηση, με τη χρήση λογισμικού και την παροχή βοήθειας μέσω αισθητήρων, σε περίπτωση που κάποιος ηλικιωμένος, ο οποίος ζει μόνος, πάθει ατύχημα μέσα στο σπίτι του.
«Η πλατφόρμα του προγράμματος αποτελείται από τρεις διασυνδεδεμένες μονάδες, οι οποίες αλληλεπιδρούν και αλληλοσυμπληρώνονται για να παρέχουν τις υπηρεσίες του συστήματος: τη μονάδα αυτόνομης διαβίωσης, τη μονάδα νοητικής άσκησης και τη μονάδα σωματικής άσκησης. Οι υπηρεσίες του προγράμματος θα μπορούν να εγκατασταθούν σε ιδιωτικές κατοικίες, κέντρα ημερήσιας φροντίδας ή τυπικές ιατρικές δομές, επιτρέποντας τη φυσική και νοητική άσκηση, κάτω από εξατομικευμένη επιτήρηση, χωρίς ατυχήματα», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο επίκουρος καθηγητής Ιατρικής Πληροφορικής στο ΑΠΘ, Παναγιώτης Μπαμίδης, ο οποίος έχει την εποπτεία του προγράμματος στη χώρα μας.
Η μονάδα αυτόνομης διαβίωσης βασίζεται στο σύστημα eHome, το οποίο περιλαμβάνει ένα δίκτυο ασύρματων αισθητήρων, που είναι κατανεμημένοι σε διάφορα σημεία του σπιτιού και είναι συνδεδεμένοι μ’ ένα κεντρικό σύστημα. Στην περίπτωση που -επί παραδείγματι- ο ηλικιωμένος πέσει, η πτώση εντοπίζεται από τους αισθητήρες, ενεργοποιείται το σύστημα και ειδοποιείται κάποιος οικείος του στο τηλέφωνο, το οποίο έχει δηλωθεί.
Τα χαρακτηριστικά της μονάδας αυτής περιλαμβάνουν ευφυή μάθηση κανονικών και ασυνήθιστων προτύπων συμπεριφοράς (επικίνδυνες καταστάσεις ή ενδείξεις επικείμενων προβλημάτων υγείας ή κοινωνικών προβλημάτων), ενεργοποίηση συναγερμών και, προαιρετικά, έλεγχο των στοιχείων, που περιλαμβάνονται σ’ ένα περιβάλλον «έξυπνου» σπιτιού.
Η μονάδα νοητικής άσκησης είναι σχεδιασμένη για την παροχή εξάσκησης μέσω εξειδικευμένου λογισμικού. Για τη διαδικασία εξάσκησης μπορεί να χρησιμοποιηθεί μια ποικιλία λογισμικών, που επιλέγονται και προσαρμόζονται γλωσσικά και λειτουργικά στις ανάγκες της κάθε χώρας, που μετέχει στο πρόγραμμα.
Η μονάδα σωματικής άσκησης περιλαμβάνει συνηθισμένα μηχανήματα γυμναστικής, ανάλογα με τις ιδιαίτερες ανάγκες των ηλικιωμένων. Η μόνη απαραίτητη προϋπόθεση για την επιλογή των μηχανημάτων είναι να μπορούν να παρέχουν ηλεκτρονικά στοιχεία για τις επιδόσεις των ασκούμενων. Τα στοιχεία αυτά θα μεταφέρονται με ειδική σύνδεση προς το υπόλοιπο σύστημα έτσι ώστε τα αποτελέσματα να λαμβάνονται υπόψη και στη νοητική άσκηση.
Η πρώτη φάση του προγράμματος θα ολοκληρωθεί το Φεβρουάριο του 2011. Οι φορείς διεξαγωγής των πιλοτικών δοκιμών στην Ελλάδα περιλαμβάνουν: το Κέντρο Υγείας Βύρωνα (100 χρήστες), το Δήμο Υμηττού (100 χρήστες) και το Κέντρο Ημέρας «Αγία Ελένη» της Ελληνικής Εταιρίας Νόσου Αλτσχάιμερ και Συναφών Διαταραχών στη Θεσσαλονίκη (50 χρήστες).
