Η Κύθνος, η Θερμιά, είναι ένα νησί χαμηλών τόνων, που εκπλήσσει ευχάριστα τον επισκέπτη με τις δεκάδες πανέμορφες παραλίες του, τα γραφικά χωριά του, τις εξαιρετικές σπεσιαλιτέ του και κυρίως με τη μοναδικά φιλική διάθεση των κατοίκων του. Πήρε το όνομά της από τον Κύθνο, αργηχό των Δρυόπων, που μετοίκησαν εδώ από την Εύβοια μετά τους Κάρες και τους Κρήτες, ενώ η μετέπειτα ονομασία Θερμιά (Θηραμνία) οφείλεται στις θερμές πηγές της.
Λιμάνι του νησιού είναι ο Μέριχας, οικισμός με αξιόλογη τουριστική ανάπτυξη και αμμουδερή παραλία με αρμυρίκια, απλωμένος γύρω από τον ομώνυμο φυσικό όρμο.
Η Χώρα η Μεσσαριά, είναι η πρωτεύουσα και απέχει από το λιμάνι 7 χλμ. Κτισμένη σε πλαγιά λόφου, με ασβεστωμένα πετρόχτιστα σπίτια, όμορφες εκκλησίες, στενά καλντερίμια και γραφικές καμάρες, είναι το στολίδι της Κύνθου. Η Δρυοπίδα, κεφαλοχώρι νοτιοανατολικά του Μέριχα είναι το δεύτερο στολίδι του νησιού, με όμορφες πλατείες, διώροφα σπίτια με κεραμίδια, δαιδαλώδη δρομάκια και ιδιαίτερα φιλικούς και ανοιχτόκαρδους κατοίκους.
Τρίτος σημαντικότερος οικισμός του νησιού είναι τα Λουτρά, παραθαλάσσιο λιμανάκι στις ΒΑ ακτές του νησιού, με αμμουδερές παραλίες και γραφικές ψαροταβέρνες δίπλα στη θάλασσα.
Πήραν τ’Α όνομά τους από τις ιαματικές πηγές της περιοχής που ήταν γνωστές από την αρχαιότητα. Σήμερα, οι πηγές συγκεντρώνουν ακόμα πολύ κόσμο αφού οι θεραπευτικές τους ιδιότητες είναι κατάλληλες για πολλές παθήσεις.
Από τα αξιοθέατα του νησιού ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν η εκκλησία της Παναγιάς της Κανάλας, τα ερείπια της αρχαίας Κύθνου και ο οικισμός μεσολιθικής εποχής που βρέθηκε στη θέση Μαρουλάς.
Η εκκλησία της Παναγιάς της Κανάλας είναι κτισμένη σε καταπράσινο ελκυστικό τοπίο και φιλοξενεί τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας που θεωρείται έργο του Κρητικού ζωγράφου Αντώνη Σκορδίλη.
Σύμφωνα, βέβαια, με την παράδοση την εικόνα φιλοτέχνησε ο ευαγγελιστής Λουκάς, και βρέθηκε τυχαία στο λιμάνι του Καναλιού από ντόπιους ψαράδες.
Η Αρχαία πόλη της Κύθνου βρισκόταν βόρεια του Μέριχα και κατοικήθηκε αδιάκοπα από τον 10ο αιώνα π.Χ. έως τον 6ο αιώνα μ.Χ.
Σήμερα σώζονται ερείπια των τειχών, θεμέλια ναών και ίχνη της αγοράς.
Ο υπαίθριος οικισμός μεσολιθικής εποχής που βρέθηκε στη θέση Μαρουλάς, στο βόρειο τμήμα του νησιού, είναι ο αρχαιότερος οικισμός που έχει έρθει στο φως στις Κυκλάδες και αποδεικνύει ότι το νησί κατοικήθηκε από το 9000 π.Χ.
Στην Κύθνο υπάρχουν 65 παραλίες από τις οποίες τουλάχιστον 15 θεωρούνται μοναδικές. Κοντά στο λιμάνι βρίσκονται τα Μαρτινάκια, η Επισκοπή και οι εξαιρετικές Απόκρουση, Φυκιάδα και Κολώνα.
Νοτιοδυτικά θα συναντήσετε τα Φλαμπούρια, το Στυφό και την Αλυκή, ενώ ο ‘Αγιος Δημήτριος βρίσκεται στο νοτιότερο άκρο του νησιού και είναι μια από τις ομορφότερες παραλίες της Κύθνου. Νοτιοανατολικά μπορείτε να κολυμπήσετε στη Γαϊδουρομάντρα, στο Σιμουσί, στη Σκύλου, στην Κανάλα, στο Καλό Λιβάδι και στις Λεύκες. Στη συνέχεια βρίσκονται οι παραλίες Ζογκάκι, Κουρί, Νάουσα, ‘Αγιος Ιωάννης και ‘Αγιος Στέφανος και ακόμη βορειότερα το Σχινάρι, το Καβουροχέρι αλλά και ο υπέροχος ‘Αγιος Σώστης και η Μαμάκου που προσεγγίζονται μόνο με τα πόδια ή με σκάφος.
[promoslider]
Η Κύθνος φημίζεται για το θυμαρίσιο μέλι της, το θερμιώτικο κρασί της, τη μυρωδάτη κάπαρη και την κοπανιστή της. Στις ταβέρνες του νησιού δοκιμάστε «σφουγκάτα» (τυροκροκέτες με τυρί, αυγό και αλεύρι), «σαβόρο» (ψάρια μαριναρισμένα), «κολόνια» (πίτες με ρύζι και σπανάκι) και ντόπια παϊδάκια. Από τις γλυκές γεύσεις ξεχωρίζουν το παστέλι και αμυγδαλωτά.
