Ένα κοκτέιλ Χηµείας, Βιολογίας και Νευρολογίας βρίσκεται πίσω από το φιλί, σύμφωνα με ένα βιβλίο που µόλις κυκλοφόρησε στις Ηνωµένες Πολιτείες. Αντίθετα απ’ ό,τι θα µπορούσε να υποθέσεικανείς, στις σελίδες του υπάρχει ελάχιστος ροµαντισµός, καθόλου πάθος και πολλή επιστήµη. Συγγραφέας του βιβλίου «Η επιστήµη του φιλιού» είναι µια νεαρή ερευνήτρια στο Πανεπιστήµιο του Τέξας ονόματι Σέριλ Κίσενµποµ η οποία επιχειρεί ν ααπαντήσει στο ερώτηµα που είχε διατυπώσει ο Σιρανό ντε Μπερζεράκ: «Τι είναι το φιλί;».
Οι απαντήσεις δεν έχουν ίχνος ροµαντισµού. Πίσω από την ακατανίκητη επιθυµία κρύβεται η εξελικτική θεωρία. Αυτό υποστηρίζει τουλάχιστον η Ελεν Φίσερ, καθηγήτρια Ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήµιο Ράτγκερ των ΗνωµένωνΠολιτειών, διοργανώτρια συνεδρίων και επικεφαλής πειραµάτων µε στόχο την αποκάλυψη των µυστικών του φιλιού. Σύµφωνα µε την αµερικανίδα καθηγήτρια, η ένωση των χειλιών επιτρέπει την επιλογή του καταλληλότερου συντρόφου για την αναπαραγωγή. Με το φιλί, υποστηρίζει, ο εγκέφαλος συγκεντρώνει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες προκειµένου να κρίνει εάν ο υποψήφιος σύντροφοςείναι και ο πλέον σωστός για τη διαιώνιση του είδους.
Σοκ στον οργανισµό
Η επιστήµη γνωρίζει ότι ένα παθιασµένο φιλί προκαλεί ένα είδος κατακλυσµού στον οργανισµό. Τα αιµοφόρα αγγεία διαστέλλονται και ο εγκέφαλος προσλαµβάνει περισσότερο οξυγόνο. Η αναπνοή γίνεται ακανόνιστη και τα µάγουλα κοκκινίζουν. Οσφυγµός της καρδιάς αυξάνεται και οι κόρες διαστέλλονταισε τέτοιονβαθµό που κάνουν πολλές και πολλούς να κλείνουν τα µάτια τους. Συναίσθηµα; Καθόλου. Τη στιγµή εκείνη οι θηλές της γλώσσας αναζητούν πληροφορίες για να αναλύσουν τη «γεύση» του άλλου. Ο Κλάους Βέντεκιντ, ελβετός βιολόγος που πριν από µερικά χρόνια έβαλε µια οµάδα γυναικών να µυρίσουν τις µπλούζες µιας οµάδας ανδρών για να αποδείξει ότι η έλξη βασίζεται στη µυρωδιά, υποστηρίζει σήµερα ότι η «γεύση του άλλου» αποκαλύπτει πολλές πληροφορίες για την κατάσταση της υγείας του και τη γονιµότητά του. Το φιλί µάλιστα συνεγείρει µια ενστικτώδη διαδικασία, η οποία µας ωθεί στην αναζήτηση συντρόφων µε διαφορετική γονιδιακή κληρονοµιά. Ο Βέντεκιντ κατέληξε στο συµπέρασµα ότι ο άνθρωπος προτιµά γεύση και µυρωδιά πολύ διαφορετικές από αυτές των οικείωντου για να αυξήσειτις πιθανότητες µιας πλούσιας και υγιούς αναπαραγωγής του είδους.
Οι χηµικές πληροφορίες που συγκεντρώνει ο εγκέφαλος µε το φιλί διεγείρουν δισεκατοµµύρια νευρώνες, οι οποίοι µε τη σειρά τους – και από χηµικής άποψης πάντα – διεγείρουν εκείνες τις περιοχές του εγκεφαλικού φλοιού που είναιυπεύθυνες γιατις κοινωνικές σχέσεις. Μέσα από µια χηµική διαδικασία απαντάει µε τη σειρά του ο εγκέφαλος για να υποδείξει το επόµενο βήµα. Με άλλα λόγια, ένα καλό φιλί επιδράσαν ναρκωτικό: διεγείρει ντοπαµίνεςκαι ωκυτοκίνες, ορµόνες που µας ωθούν να δράσουµε χωρίς πολλή σκέψη.
Η απόρριψη
Αντίθετα ένα κακό φιλί προκαλεί χηµικό χάος, όπως γράφει η «Ουάσιγκτον Ποστ»: ξυπνά µια ορµόνη που ονοµάζεται κορτιζόλη και η οποία µας προτρέπει να αποµακρυνθούµε από ένα πρόσωπο. Η σχέση του κακού φιλιού µε τον χωρισµό εξετάζεται σε µελέτη του εξελικτικού ψυχολόγου Γκόρντον Γκάλοπ. Ο αµερικανός καθηγητής στο Πανεπιστήµιο του Αλµπανι κατέληξε στο συµπέρασµα ότιτο 59% των ανδρών και το 66% των γυναικών διακόπτουν µια σχέση µε αφορµή ένα κακό φιλί. Ισως είναι κι αυτός ένας λόγος για τον οποίο το πρώτο φιλί δεν ξεχνιέται ποτέ. Σύµφωνα µε τον αµερικανό ψυχολόγο Τζον Μπόχανον θυµόµαστε το 90% εκείνης της στιγµής: πού ήµασταν, ποιος έκανε την πρώτη κίνηση, τι µουσική έπαιζε το ράδιο.