Το ένζυμο G6PD λείπει στο 5% των Ελλήνων

Νέα δεδομένα από έρευνα που έγινε με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή Βιοχημείας της Άσκησης, Θανάση Τζιαμούρτα υποδεικνύουν ότι τα άτομα με την έλλειψη της αφυδρογονάσης της 6-φωσφορικής γλυκόζης (G6PD) μπορούν να κάνουν και άσκηση με αντιστάσεις χωρίς να υπάρχει ο κίνδυνος αιμόλυσης και αυξημένου οξειδωτικού στρες. Τα  άτομα που έχουν ανεπάρκεια της G6PD όταν πάρουν ορισμένα φάρμακα και ουσίες μπορεί να κάνουν αιμόλυση (αναιμία, ίκτερο).

Πιο συγκεκριμένα, όπως αναφέρει ο κ. Τζιαμούρτας, άτομα τόσο με έλλειψη του ενζύμου όσο και με φυσιολογική ενεργότητα, έκαναν έντονη άσκηση, που δημιούργησε καθυστερημένο μυϊκό πόνο σε μεγάλο βαθμό, χωρίς όμως να υπάρχει διαφοροποίηση μεταξύ των φυσιολογικών ατόμων και των ατόμων με την χαμηλή ή ελλιπή ενεργότητα του ενζύμου.

Φαίνεται λοιπόν, διαπιστώνει ο ίδιος, πως τα άτομα με έλλειψη του ενζύμου G6PD μπορούν να κάνουν και άσκηση με αντιστάσεις, να αποκομίζουν τα θετικά οφέλη αυτής, χωρίς να υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος επιπλοκών σε σχέση με τον υγιή πληθυσμό. Στο εργαστήριο μάλιστα, ξεκινά μια προσπάθεια αξιολόγησης της πιθανότητας για αύξηση των επιπέδων της γλουταθειόνης, και κατ΄ επέκταση της αντιοξειδωτικής ικανότητας, με τη συμπληρωματική λήψη διαφόρων ουσιών που σχετίζονται με τη δημιουργία αυτού του μορίου.

Τι συνιστά ωστόσο η έλλειψη της αφυδρογονάσης της 6-φωσφορικής γλυκόζης (G6PD); Πρόκειται, σύμφωνα με τον κ. Τζιαμούρτα για την πιο συχνή ενζυμοπάθεια του πλανήτη και εμφανίζεται σε παραπάνω από 400 εκατομμύρια άτομα στον κόσμο. Στην Ελλάδα η συχνότητα της έλλειψης υπολογίζεται στο 5% του πληθυσμού. Ωστόσο, σύμφωνα με τον ίδιο, η μειωμένη ενεργότητα του ενζύμου φαίνεται ότι αποτελεί μια θετική μετάλλαξη αφού η ανάπτυξη της ελονοσίας είναι περιορισμένη εξαιτίας της χαμηλής ενεργότητας του ενζύμου και της συγκέντρωσης μιας ενδογενούς αντιοξειδωτικής ουσίας της γλουταθειόνης. Η γλουταθειόνη χρησιμοποιείται από το πλασμώδιο της ελονοσίας για να μπορέσει να εγκαθιδριθεί η ασθένεια στον οργανισμό.

Η σημαντικότερη «παρενέργεια» της χαμηλούς ενεργότητας είναι η εμφάνιση αιμόλυσης όταν εμφανίζεται κάποιο στρεσογόνο ερέθισμα, όπως είναι η λήψη ασπιρίνης, το φάγωμα κουκιών και η μυρωδιά ναφθαλίνης. Η γλουταθειόνη είναι απαραίτητη όμως για τον οργανισμό αφού παρουσιάζει και αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Η άσκηση χαρακτηρίζεται από την εμφάνιση οξειδωτικού στρες και σε θεωρητικό επίπεδο θα μπορούσε να οδηγήσει σε προβλήματα αιμόλυσης στα άτομα με έλλειψη του ενζύμου G6PD. Σε προηγούμενες έρευνες από το εργαστήριο Βιοχημείας της Άσκησης του ΤΕΦΑΑ του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και του Ινστιτούτου Σωματικής Απόδοσης και Αποκατάστασης (ΙΣΑΑ) του Κέντρου Έρευνας, Τεχνολογίας και Ανάπτυξης Θεσσαλίας (ΚΕΤΕΑΘ), με επικεφαλής τον επίκουρο καθηγητή Βιοχημείας της Άσκησης, Θανάση Τζιαμούρτα, βρέθηκε ότι η συμμετοχή σε ασκήσεις αερόβιου τύπου, όπως περπάτημα και τρέξιμο, δε δημιουργεί προβλήματα αιμόλυσης ή αύξηση στο οξειδωτικό στρες σε μεγαλύτερο βαθμό απ’ ότι στα άτομα με φυσιολογική ενεργότητα του ενζύμου.

Δείτε επίσης