Μία οµάδα επιστηµόνων αποφάσισε να µελετήσει το χαµόγελο, τους διάφορους τύπους του και την ικανότητα που έχουν να επηρεάσουν τη διάθεσή µας στη στιγµή. Η Πόλα Νίντενταλ και οι συνεργάτες της ανέλυσαν πλήθος µελετών, από µαγνητικές τοµογραφίες µέχρι κοινωνικές αναλύσεις, µε στόχο να δηµιουργήσουν ένα νέο επιστηµονικό µοντέλο για το χαµόγελο, εξηγώντας όχι µόνο την πηγή του, αλλά και το πώς το αντιλαµβάνονται οι άνθρωποι. Δημοσίευσαν τη μελέτη τους στο «Behavioral and Brain Sciences» καταλήγοντας στο συµπέρασµα ότι το χαµόγελο δεν είναι απλά η έκφραση ενός εσωτερικού συναισθήµατος, αλλά έχει στόχο τη «συνάντηση» δύο ή περισσότερων ανθρώπων.
Η Νίντενταλ κατηγοριοποίησε τα διαφορετικά είδη χαµόγελου ανάλογα µε διαφοροποιήσεις στην έκφραση του προσώπου επισηµαίνοντας πως αυτές από µόνες τους δεν µπορούν να δώσουν απαντήσεις στο µυστήριο του χαµόγελου. Όταν κάποιος χαµογελά από αµηχανία, για παράδειγµα, χαµηλώνει το σαγόνι, ενώ όταν χαιρετά κάποιον, ανασηκώνει τα φρύδια. Αντίστοιχα, ένα χαµόγελο από θέση ισχύος συνδέεται µε ανασηκωµένο σαγόνι. «αυτός που χαµογελάει κοιτάζει τον άλλο αφ’ υψηλού. Μ’ αυτόν τον τρόπο του λέει, “εγώ είµαι καλύτερος από σένα”», εξηγεί η Πόλα Νίντενταλ.
Κάποιοι ερευνητές προσπαθούν να φτάσουν στην πηγή, να κατανοήσουν την κατάσταση του εγκεφάλου που παράγει ένα χαµόγελο. Εχουν βρει για παράδειγµα, ότι όσο περισσότερο συστέλλονται οι ζυγοµατικοί µύες τόσο πιο ευτυχισµένοι λένε πως είναι αυτοί που χαµογελούν. Από την άλλη όµως, οι ίδιοι µύες συστέλλονται όταν αισθανόµαστε στεναχώρια ή αηδία. Γιατί όµως τα συναισθήµα τά µας «φαίνονται» στο πρόσωπό µας;
Ο Δαρβίνος προσπάθησε για χρόνια να δώσει απάντηση σε αυτό το ερώτηµα και εντόπισε κοινά µε τον άνθρωπο στοιχεία στους χιµπαντζήδες, οι οποίοι επίσης ανυψώνουν τις γωνίες του στόµατός τους. Θεώρησε μάλιστα ότι οι χιµπαντζήδες χαµογελούν κι αυτοί. Οι ειδικοί στα πρωτεύοντα θηλαστικά συµφωνούν και χωρίζουν τα χαµόγελα των χιµπαντζήδων σε κατηγορίες, ανάλογα µε την αιτία ή τη σκοπιµότητά τους. Μερικές φορές χαµογελούν από ευχαρίστηση, όπως όταν παίζουν τα µικρά µεταξύ τους. Αλλες φορές, χαµογελούν όταν προσπαθούν να συσφίγξουν τις κοινωνικές τους σχέσεις µε άλλους χιµπαντζήδες.