Οι αμυγδαλές είναι όργανα στο πίσω μέρος του λαιμού. Είναι πολύ μικρές όταν το παιδί γεννιέται. Σταδιακά, το μέγεθός τους αυξάνεται, έως την ηλικία των 6 ή 7 ετών. Στη συνέχεια συρρικνώνονται, αλλά δεν εξαφανίζονται όπως τα κρεατάκια. Οι αμυγδαλές έχουν φθάσει στο μέγιστο μέγεθός τους όταν το παιδί πλησιάζει στην ηλικία των 6 ή 7 ετών και το αναπνευστικό του είναι εκτεθειμένο σε μία ποικιλία λοιμωδών παραγόντων (μικροοργανισμών). Τα στοιχεία που παράγουν οι αμυγδαλές βοηθούν στον έλεγχο των λοιμώξεων της μύτης και του λαιμού.
Πού οφείλονται;
Τόσο η αμυγδαλίτιδα (φλεγμονή των αμυγδαλών) όσο και η φαρυγγίτιδα (φλεγμονή του φάρυγγα, δηλ. του λαιμού) είναι βακτηριακές ή ιογενείς λοιμώξεις στο πίσω μέρος του λαιμού που προκαλούν πονόλαιμο. Ο πονόλαιμος μπορεί να οφείλεται επίσης και σε λοίμωξη του αναπνευστικού, όπως η βρογχίτιδα ή η πνευμονία. Όταν το παιδί έχει αμυγδαλίτιδα και φαρυγγίτιδα, οι αμυγδαλές διογκώνονται και εμφανίζουν φλεγμονή.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Η αμυγδαλίτιδα και η φαρυγγίτιδα ξεκινούν αιφνίδια με πονόλαιμο και δυσκολία στην κατάποση. Μέσα σε λίγες ώρες, το παιδί εμφανίζει πυρετό και μπορεί να αισθάνεται πολύ άρρωστο. Ο πόνος στο λαιμό αναγκάζει ορισμένα παιδιά να κάνουν έμετο και/ή να βήχουν. Σε σπάνιες περιπτώσεις, το παιδί μπορεί να κάνει εμπύρετους σπασμούς. Τα παιδιά με αμυγδαλίτιδα έχουν συχνά στομαχόπονο. Οι αδένες στις δύο πλευρές του λαιμού συχνά διογκώνονται, ιδίως στις γωνίες του σαγονιού, και είναι μαλακοί στο άγγιγμα. Στην ψηλάφηση, οι αδένες γίνονται αντιληπτοί ως μικροί γρόμποι. Ορισμένες φορές, η διόγκωση επιμένει για εβδομάδες μετά την υποχώρηση των συμπτωμάτων.
Ποιοι είναι οι κίνδυνοι;
Σχεδόν όλα τα παιδιά εμφανίζουν ένα ή περισσότερα επεισόδια αμυγδαλίτιδας. Είναι μεταδοτική και συνήθως σχετίζεται με λοιμώξεις των αδενοειδών εκβλαστήσεων (κρεατάκια). Τα παιδιά που έχουν συχνά επεισόδια αμυγδαλίτιδας, συνήθως αρχίζουν να έχουν εμπύρετα επεισόδια μετά την ηλικία των 7 ετών, καθώς αναπτύσσεται αντίσταση στους μικροοργανισμούς που προκαλούν αμυγδαλίτιδα. Η αμυγδαλίτιδα δεν είναι επικίνδυνη σήμερα. Πριν εισαχθεί η χρήση των αντιβιοτικών, η αμυγδαλίτιδα μπορούσε εύκολα να οδηγήσει σε ρευματικό πυρετό ή σε σπειραματονεφρίτιδα.
Τι πρέπει να γίνει;
Χρησιμοποιήστε ένα φακό για να κοιτάξετε το στόμα του παιδιού σας. Θα δείτε τις δύο αμυγδαλές, μία σε κάθε πλευρά του λαιμού. Αν υπάρχουν λευκές κηλίδες στις αμυγδαλές ή αν οι αμυγδαλές είναι πρησμένες και περιορίζουν το άνοιγμα του λαιμού, καλέστε τον παιδίατρο. Αν οι αμυγδαλές είναι απλά κόκκινες, ακολουθήστε τις οδηγίες αυτο-βοήθειας που παρέχονται παρακάτω. Αν το παιδί έχει αρνηθεί να φάει και έχει πυρετό για περισσότερες από 24 ώρες, επισκεφθείτε τον παιδίατρο, ο οποίος θα εξετάσει τις αμυγδαλές του και θα συστήσει θεραπεία.
Ποια είναι η θεραπεία;
Αυτο-βοήθεια: Κρατήστε το παιδί στο σπίτι, αλλά όχι απαραίτητα στο κρεβάτι, σε ένα ζεστό – αλλά όχι υπερβολικά – δωμάτιο. Τα συμπτώματα συνήθως ανακουφίζονται με φάρμακα που θα σας συστήσει ο γιατρός, όπως αναλγητικά, και με τη χορήγηση άφθονων υγρών. Τα μεγαλύτερα παιδιά μπορούν να λάβουν τουλάχιστον μισό λίτρο επιπλέον υγρά την ημέρα. Μην πιέζετε το παιδί να φάει ή να πιει. Σερβίρετέ του κρύα επιδόρπια, όπως παγωτό ή παγωμένο γιαούρτι, για να δροσιστεί ο λαιμός. Χρησιμοποιήστε ανεμιστήρα ή τοποθετείτε συχνά στο μέτωπο του παιδιού μια πετσέτα βρεγμένη σε χλιαρό νερό για να πέσει ο πυρετός. Στις περισσότερες περιπτώσεις, τα παιδιά με αμυγδαλίτιδα ανταποκρίνονται γρήγορα σε αυτή τη θεραπεία.
Επαγγελματική βοήθεια:
Αν η φλεγμονή οφείλεται σε βακτηριακή λοίμωξη, ο γιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει αντιβιοτικό για 10 ημέρες, μετά από καλλιέργεια δείγματος από το λαιμό που είναι θετική στον τύπο του στρεπτόκοκκου που προκαλεί αμυγδαλίτιδα και φαρυγγίτιδα. Αν η καλλιέργεια είναι αρνητική, η λοίμωξη οφείλεται πιθανότατα σε ιό και απαιτείται μόνο θεραπεία για την ανακούφιση των συμπτωμάτων. Ο γιατρός μπορεί να χρησιμοποιήσει μία ειδική εξέταση στο ιατρείο του για να ελέγξει για ενδεχόμενη παρουσία στρεπτόκοκκου. Τα αποτελέσματα θα είναι διαθέσιμα μετά από 30 λεπτά. Τα συμπτώματα αμυγδαλίτιδας συνήθως υποχωρούν σε λίγες ημέρες. Ωστόσο, ακόμη και αν το παιδί δείχνει εντελώς καλά, φροντίστε να λάβει ολόκληρη τη φαρμακευτική αγωγή σύμφωνα με τις οδηγίες.
Αν τα επεισόδια αμυγδαλίτιδας είναι τόσο σοβαρά και συχνά που επηρεάζουν τη γενική υγεία, την ακοή ή την αναπνοή του παιδιού σας ή οδηγούν σε πολλές απουσίες από το σχολείο, ο γιατρός μπορεί να συστήσει χειρουργική αφαίρεση των αμυγδαλών (αμυγδαλεκτομή). Οι περισσότεροι γιατροί συνιστούν αμυγδαλεκτομή μόνο εάν οι θεραπευτικές μέθοδοι δεν είναι επιτυχείς.
Οι περισσότερες αμυγδαλεκτομές δεν απαιτούν μακροχρόνια νοσηλεία. Το παιδί παραμένει στο νοσοκομείο 1 ή 2 ημέρες. Ο γιατρός μπορεί να αποφασίσει να μη γίνει αμυγδαλεκτομή αν το παιδί έχει ενεργό λοίμωξη των αμυγδαλών ή αν στην οικογένεια υπάρχει αιμορραγική διάθεση.
Αφαίρεση αμυγδαλών (αμυγδαλεκτομή)
Οι αμυγδαλές αφαιρούνται σε περίπτωση που τα υποτροπιάζοντα επεισόδια αμυγδαλίτιδας επηρεάζουν τη γενική υγεία του παιδιού ή αυξάνουν τις απουσίες του από το σχολείο. Η επέμβαση πραγματοποιείται συνήθως πριν από την ηλικία των 6 ή 7 ετών. Μετά την ηλικία αυτή, τα επεισόδια αμυγδαλίτιδας γίνονται λιγότερο συχνά.
Στη διάρκεια της επέμβασης: Η επέμβαση γίνεται με το στόμα ανοιχτό και τη γλώσσα τραβηγμένη έξω, ώστε να φαίνονται οι αμυγδαλές. Οι αμυγδαλές αφαιρούνται και το σημείο της τομής επουλώνεται μόνο του.
Μετά την επέμβαση: Μπορεί να εμφανιστεί λίγη αιμορραγία στο σημείο τομής, αλλά συνήθως δεν είναι σοβαρή. Το παιδί είναι εντελώς καλά μέσα σε 2 ημέρες. Η κατανάλωση παγωτού ή παγωμένου γιαουρτιού βοηθάει το παιδί να ανακουφιστεί από τον πόνο στο λαιμό.
Προσοχή. Η χειρουργική αφαίρεση των αμυγδαλών δεν είναι μία ασφαλής, ελάσσων επέμβαση, η οποία ωφελεί τα περισσότερα παιδιά. Όπως κάθε επέμβαση, η αμυγδαλεκτομή εμπεριέχει κάποιο κίνδυνο. Ο κίνδυνος είναι μικρός, αλλά αυξάνεται με την ηλικία. Με εξαίρεση ορισμένα περιστατικά σοβαρής και υποτροπιάζουσας αμυγδαλίτιδας ή τις περιπτώσεις στις οποίες οι πρησμένες αμυγδαλές εμποδίζουν την κατάποση ή την αναπνοή, η επέμβαση συνήθως δεν είναι απαραίτητη.
