Εάν ψάχνετε – για άλλη µία φορά – τα κλειδιά του αυτοκινήτου σας ή ακόµη και το ίδιο το αυτοκίνητο που κάπου το παρκάρατε χθες βράδυ, µην πανικοβάλλεστε. ∆εν πάσχετε από ανίατη ασθένεια. Υπάρχει «φάρµακο». Ο αµερικανός δηµοσιογράφος Τζόσουα Φόερ παρουσιάζει στο νέο βιβλίο του Βόλτα στο φεγγάρι µε τον Αϊνστάιν, τεχνικές για να µη ξεχνάµε αυτά που πρέπει να θυµόµαστε. Εικόνες ασυνήθιστες, αλλόκοτες, αστείες, πολύχρωµες και που σχετίζονται με το σεξ είναι το µυστικό για µια δυνατή µνήµη. Και συµπληρώνει πως η «τέχνη» της µνήµης αναφέρεται επί της ουσίας σε ειδικές τακτικές,τις οποίες εφηύραν οι αρχαίοι Ελληνες.
Κατά τον ίδιο τρόπο, µετατρέποντας δηλαδή σε ευφάνταστες εικόνες καθετί που υπάρχει φόβος να καταχωνιαστεί βαθιά στη µνήµη, ο Κικέρωνας αποστήθιζε τους ρητορικούς του λόγους και οι φιλόλογοι στον Μεσαίωνα αποµνηµόνευαν ολόκληρα βιβλία. «Οταν πλάθεις εικόνες, βοηθάει πολύ να διαθέτεις αυτό που αποκαλούµε βρώµικο µυαλό», γράφει ο συγγραφέας. «Ο εγκέφαλός µας είναι προγραµµατισµένος ώστε να βρίσκει δύο θέµατα ιδιαιτέρως ενδιαφέροντα, και γι’ αυτό αξέχαστα: τα αστεία και το σεξ– πόσω µάλλον όταν πρόκειται για αστεία γύρω από το σεξ».
Για να µην ξεχνάµε τη λίστα µε τα ψώνια του σούπερ µάρκετ, λ.χ., η προτεινόµενη τακτική προβλέπει την εξής διαδικασία: τοποθετούµε νοητά τα πράγµατα σε µία σειρά, σ’ ένα µέρος οικείο – στο πατρικό µας σπίτι για παράδειγµα. Στη συνέχεια φανταζόµαστε ανθρώπους να επιδρούν µε κάποιον τρόπο στα αντικείµενα και σε αυτήν την εικόνα προσθέτουµε κάτι πρόστυχο ή κάτι τρελό. Εάν δηλαδή στη λίστα περιλαµβάνεται τυρί κότατζ, µια πετυχηµένη φαντασίωση θα περιελάµβανε µια µπανιέρα γεµάτη µε τέτοιου είδους τυρί και την Κλόντια Σίφερ να κολυµπά µέσα σε αυτήν.
Για ποιόν λόγο όµως η µνήµη γίνεται από κάποια ηλικία και µετά επιλεκτική; Η απάντηση είναι απλή και λίγο – πολύ γνωστή: συγκρατούµε στη µνήµη µας γεγονότα τα οποία συνδέουµε µε συγκεκριµένα περιστατικά. Καθώς όµως τα χρόνια περνούν, και οι εµπειρίες παύουν να είναι µοναδικές, οι αναµνήσεις µας µεταµορφώνονται σ’ ένα συνονθύλευµα. Γι’ αυτόν τον λόγο εύκολα ξεχνάµε τι φάγαµε την προηγουµένη και γι’ αυτόν τον λόγο είναι σηµαντικό να εµπλουτίζουµε την καθηµερινότητά µας µε ενδιαφέροντα βιώµατα.
Ακόµη και όταν ήταν 20 ετών, ο Φόερ ξεχνούσε σηµαντικές λεπτοµέρειες όπως τα γενέθλια της κοπέλας του ή την πληθώρα των µυστικών κωδικών του.
«Οι ηλεκτρονικές συσκευές έχουν περιορίσει πλέον την ανάγκη να συγκρατούµε τέτοιου είδους πληροφορίες», επισηµαίνει.