Τα προβλήματα της όρασης είναι πάρα πολλά. Μόνο από γλαύκωμα υπολογίζεται ότι πάσχουν περίπου 250.000 Έλληνες, με τους μισούς από αυτούς να μην το ξέρουν. Μετά είναι οι διαθλαστικές ανωμαλίες, δηλαδή οι διαταραχές της όρασης που οφείλονται στο ότι το φως δεν εστιάζει σωστά στον αμφιβληστροειδή χιτώνα. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν μυωπία, υπερμετρωπία, αστιγματισμός και πρεσβυωπία, που υπολογίζεται ότι προσβάλλουν σχεδόν το 40% του γενικού πληθυσμού. Αν τώρα προστεθούν σε αυτά και άλλα προβλήματα, ο καταρράκτης, ο κερατόκωνος, η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια και η εκφύλιση ωχράς κηλίδας, το συμπέρασμα είναι ότι πολύς κόσμος αντιμετωπίζει κάποιο πρόβλημα με τα μάτια τους.
Πολυάριθμες μελέτες έχουν δείξει πως είναι πολλές οι παράμετροι που μπορεί να επηρεάσουν την υγεία των ματιών μας. Το ομοσπονδιακό Εθνικό Ίδρυμα Οφθαλμού (NEI) των ΗΠΑ, παρέχει μερικές συμβουλές που μπορούν να μας βοηθήσουν να διαφυλάξουμε την υγεία τους.
* Προσέξτε τι τρώτε. Σίγουρα θα έχετε ακούσει την παραίνεση «να τρως καρώτα, κάνουν καλό στα μάτια». Εκτός από τα καρώτα, όμως, απαραίτητα είναι και όλα τα άλλα λαχανικά, καθώς και τα φρούτα – ιδίως τα σκουροπράσινα, φυλλώδη λαχανικά όπως το σπανάκι, η κράμβη και το λάχανο, που περιέχουν ουσίες πολύτιμες για τα μάτια μας, αλλά και τα γκρέιπ φρουτ, τα πορτοκάλια, τα ακτινίδια, οι τομάτες, οι πιπεριές, ο αρακάς και τα φασόλια. Πολλές μελέτες, εξάλλου, έχουν δείξει πως η υγεία των ματιών έχει πολλά να κερδίσει από τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, που περιέχονται πρωτίστως στα παχιά (λιπαρά) ψάρια, όπως ο σολομός, το σκουμπρί και ο τόνος.
* Διατηρήστε φυσιολογικό το βάρος σας. Τα περιττά κιλά είναι ένας από τους κιυριότερους παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη διαβήτη και άλλων ασθενειών, οι οποίες είναι γνωστές για τις ολέθριες συνέπειές τους στα μάτια (η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια λ.χ. είναι εξαιρετικά συχνή στους διαβητικούς που είτε δεν ξέρουν ότι έχουν πρόβλημα «ζαχάρου» είτε παρ’ ότι το ξέρουν, δεν το ρυθμίζουν καλά).
* Μείνετε μακριά από το τσιγάρο. Το κάπνισμα βλάπτει τα μάτια, ακριβώς όπως βλάπτει και τον υπόλοιπο οργανισμό. Μελέτες έχουν συσχετίσει το κάπνισμα με αυξημένες πιθανότητες να αναπτυχθεί εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, καταρράκτης και βλάβες στα οπτικά νεύρα – τρία προβλήματα που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην τύφλωση.
* Μην ξεχνάτε τα γυαλιά ηλίου. Τα γυαλιά ηλίου αποτελούν μεν αξεσουάρ που καθορίζεται από την μόδα, αλλά για τα μάτια είναι σωτήρια, καθώς τα προστατεύουν από την επιζήμια υπεριώδη ακτινοβολία του ηλίου. Να αγοράζετε τα γυαλιά ηλίου από κατάστημα οπτικών και να βεβαιώνεστε ότι απορροφούν τόσο την UVA όσο και την UVB ακτινοβολία.
* Το νου σας με τους φακούς επαφής. Αν και οι φακοί επαφής έχουν διευκολύνει πάρα πολύ τη ζωή όσων χρειάζονται διορθωτικά γυαλιά, πρέπει να χρησιμοποιούνται σωστά, ειδάλλως υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης των ματιών. Να τους βάζετε λοιπόν πάντοτε με πεντακάθαρα χέρια, να φροντίζετε να τους βγάζετε επί αρκετές ώρες κάθε μέρα, να τους συντηρείτε ακριβώς όπως γράφουν οι οδηγίες χρήσεως και να τους αντικαθιστάται ακριβώς στην ώρα τους, και όχι όποτε διευκολυνθείτε.
* Να ξεκουράζετε τα μάτια σας. Αν περνάτε ατέλειωτες ώρες μπροστά στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές ή έχοντας τα μάτια σας «καρφωμένα» σε κάποιο σημείο, είναι πιθανό να αμελείτε να βλεφαρίζετε, με συνέπεια να κουράζονται και να ξηραίνονται τα μάτια. Δοκιμάστε λοιπόν τον κανόνα 20-20: κάθε 20 λεπτά, να τραβάτε το βλέμμα σας από την οθόνη ή τέλος πάντων από αυτό που κάνετε και να κοιτάτε κάπου μακριά για 20 δευτερόλεπτα, ανοιγοκλείνοντας κατά διαστήματα τα μάτια σας. Η τακτική αυτή μπορεί να μειώσει σημαντικά την κούραση των ματιών.
* Να φοράτε προστατευτικά ματιών. Όταν συμμετέχετε σε αθλήματα με προσκρούσεις με άλλα άτομα ή ασχολήστε με εργασίες που θα μπορούσαν να πληγώσουν τα μάτια σας, πρέπει να φοράτε τα ειδικά προστατευτικά που προορίζονται για κάθε τέτοιου είδους δραστηριότητα ξεχωριστά (τα προστατευτικά των ματιών για όσους χρησιμοποιούν ηλεκτροκόλληση είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα).
