To στρες ενοχοποιείται για την εμφάνιση των αυτοάνοσων θυρεοειδοπαθειών, οι οποίες τα τελευταία χρόνια φαίνεται να αποτελούν την συντριπτική πλειονότητα των παθήσεων του θυρεοειδούς. Ενώ η ιωδιοπενία αποτελούσε τον κύριο παράγοντα μορφολογικών και λειτουργικών διαταραχών του θυρεοειδή, φαίνεται πως τα πράγματα άλλαξαν ριζικά. Οι αυτοάνοσες θυρεοειδοπάθειες, όπως η χρόνια θυρεοειδίτιδα Hashimoto, ο υπερθυρεοειδισμός Graves και η θυρεοειδίτιδα της λοχείας, είναι πλέον οι πιο συχνές αυτοάνοσες διαταραχές και προσβάλλουν σχεδόν το 5% του συνολικού πληθυσμού.
«Πολλοί αιτιολογικοί παράγοντες, εξωγενείς και ενδογενείς, έχουν ενοχοποιηθεί για την καταιγίδα της εμφάνισης θυρεοειδικής αυτοανοσίας, όπως το ίδιο το ιώδιο σε μεγάλες δόσεις, διάφοροι περιβαλλοντικοί παράγοντες, φάρμακα, η κληρονομική προδιάθεση κ.α. Ωστόσο, κεντρικό ρόλο στην εμφάνιση αυτών των νοσημάτων σε κληρονομικά προδιατεθειμένα, και μη, άτομα, κατέχει το επίμονο στρες, αυτό δηλαδή το οποίο δεν μπορεί να το διαχειρισθεί ή να το εκλογικεύσει το άτομο και κυρίως το λεγόμενο ψυχοκοινωνικό στρες», επισήμανε ο ενδοκρινολόγος-επιμελητής ενδοκρινολογικής κλινικής του Νοσοκομείου «Παναγία», Νικόλαος Ποντικίδης, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου με αφορμή την 25 Μαϊου, Πανευρωπαϊκή Ημέρα Θυρεοειδούς.
Όπως έχουν καταδείξει πολλές έρευνες, όπως αυτή της επιστημονικής ομάδας του Έλληνα καθηγητή Χρούσου, στο Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των ΗΠΑ, στη διάρκεια του στρες και στην προσπάθεια, που καταβάλλει ο οργανισμός για να αντιμετωπίσει τον επερχόμενο κίνδυνο, αυξάνονται δύο σημαντικές ορμόνες των επινεφριδίων, η κορτιζόλη και οι κατεχολαμίνες (αδρεναλίνη, νοραδρεναλίνη). Οι ορμόνες αυτές έχουν ως αποτέλεσμα να διαταράσσεται η κυτταρική και χυμική ανοσία, μέσω ενός πολύπλοκου καταρράκτη αντιδράσεων. Ανάλογα με τις περιστάσεις, είτε υπερτερεί η πρώτη και καταστρέφονται κύτταρα, είτε υπερτερεί η χυμική ανοσία και διεγείρονται τα κύτταρα, όπως στην περίπτωση π.χ. του υπερθυρεοειδισμού.
«Έτσι εξηγείται το γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι βιώνουν αιφνίδια εμφάνιση υπερθυρεοειδισμού και υποθυρεοειδισμού ή και άλλων νοσημάτων, έπειτα από έντονα στρεσογόνα γεγονότα της ζωής τους όπως χωρισμός, θάνατος, οικονομική στενότητα κ.λπ. Μάλιστα, υπάρχουν δημοσιεύσεις αύξησης των ποσοστών του υπερθυρεοειδισμού και σε περιόδους πολέμου, όπως π.χ. στη Σερβία μεταξύ 1992-1995, όπου διαπιστώθηκε μεγάλη και απότομη αύξηση νέων επεισοδίων», πρόσθεσε ο κ. Ποντικίδης.
Η θυρεοειδική οφθαλμοπάθεια
Η θυρεοειδική οφθαλμοπάθεια, μια αυτοάνοση διαταραχή της οποίας ο ακριβής παθογενετικός μηχανισμός δεν έχει πλήρως διευκρινισθεί, αποτελεί τη συχνότερη εξωθυρεοειδική εκδήλωση της νόσου του Graves, που, στη σοβαρότερη μορφή της, επιδεινώνει την ποιότητα ζωής των ασθενών. Χαρακτηρίζεται από αύξηση του όγκου των εξοφθάλμιων μυών, καθώς και του οπισθοβολβικού λιπώδους και συνδετικού ιστού.
Ποσοστό περίπου 5% από τους ασθενείς με νόσο του Graves πάσχουν από πολύ σοβαρή θυρεοειδική οφθαλμοπάθεια. Οι άνδρες φαίνεται ότι εμφανίζουν σοβαρότερα προβλήματα σε σχέση με τις γυναίκες. Ενδιαφέρον έχει ότι η θυρεοειδική οφθαλμοπάθεια μπορεί να εμφανίζεται πριν, ταυτόχρονα, ή μετά, από την εμφάνιση της κυρίας νόσου (νόσος του Graves). Στις ήπιες μορφές, αφού κάνει τον κύκλο της, σε ένα μεγάλο ποσοστό βελτιώνεται αυτόματα, ενώ ποσοστό περίπου 5% με σοβαρή νόσο χρειάζεται θεραπευτική αντιμετώπιση για να αποφευχθούν η οπτική νευρίτιδα και η τύφλωση», επισήμανε ο διευθυντής ενδοκρινολογικής κλινικής του Νοσοκομείου «Παναγία», Γεράσιμος Κρασσάς.
Υπάρχουν τρεις βασικοί τρόποι αντιμετώπισης της νόσου. Φαρμακευτική, ακτινοβόληση των κόγχων και χειρουργική. Το βασικό φάρμακο για την αντιμετώπιση της σοβαρής οφθαλμοπάθειας είναι η κορτιζόνη, η οποία σήμερα χορηγείται ενδοφλεβίως. Η φαρμακευτική θεραπεία έχει ευνοϊκά αποτελέσματα σε ποσοστό 60-65% των αρρώστων. Τελευταία, δοκιμάζονται νέα φάρμακα, όπως η ριτουξιμπάμη και πεντοξυφιλίνη. Η πεντοξυφιλίνη δοκιμάσθηκε σε μία μεγάλη πανευρωπαϊκή πολυκεντρική μελέτη, τα αποτελέσματα της οποίας θα δημοσιευθούν πολύ σύντομα.
Ο καρκίνος του θυρεοειδούς
Ο καρκίνος του θυρεοειδούς είναι ο πιο συχνός καρκίνος των ενδοκρινών αδένων, προσβάλλει όλες τις ηλικίες και κυρίως τις γυναίκες. Συνήθως αναπτύσσεται σε προϋπάρχοντες όζους του θυρεοειδή, που είναι συχνοί στον υγιή πληθυσμό, είναι κατά κανόν
