Η ανάμνηση ενός φόβου, ακόμη και όταν πιστεύουμε ότι τον έχουμε ξεπεράσει, δεν «σβήνεται» ποτέ από τον εγκέφαλό μας. Απλώς παραμένει ανενεργός ώσπου κάποιες παρόμοιες συνθήκες που προκάλεσαν τον φόβο να τον ανασύρουν ξανά στην επιφάνεια. Ερευνητές του Κέντρου Υπολογιστικών Νευροεπιστημών Μπερνστάιν του Πανεπιστημίου του Φράιμπουργκ με επικεφαλής τον Αρβιντ Κούμαρ ανακάλυψαν με προσομοιώσεις στον υπολογιστή ότι η ανάμνηση ενός φόβου καταγράφεται συνδυασμένη με τις πληροφορίες που αφορούν το περιβάλλον στο οποίο αυτός έχει προκληθεί σε μια συγκεκριμένη ομάδα νευρώνων σε μια δομή της αμυγδαλής, μιας περιοχής του μέσου κροταφικού λοβού που σχετίζεται με τη μνήμη και τις συναισθηματικές αντιδράσεις.
Όταν εκτεθούμε σε παρόμοια ερεθίσματα τα οποία όμως δεν συνοδεύονται από το «φοβικό» ερέθισμα, οι νέες, απαλλαγμένες από τον φόβο πληροφορίες καταγράφονται μεν στην ίδια δομή της αμυγδαλής αλλά σε μια διαφορετική ομάδα νευρώνων. Αν εξακολουθήσουμε να δεχόμαστε τα ερεθίσματα που δεν έχουν συνδεθεί με το αίσθημα του φόβου η δεύτερη ομάδα νευρώνων είναι αυτή που επικρατεί, κάνοντάς μας να θεωρήσουμε ότι έχουμε ξεπεράσει τη φοβική εμπειρία μας. Αν όμως βρεθούμε σε ένα περιβάλλον που παρουσιάζει τα ίδια ερεθίσματα με αυτό της πρόκλησης του φόβου ενεργοποιείται η πρώτη ομάδα νευρώνων, φέρνοντας ξανά τον φόβο μας στην επιφάνεια.
Το περιβάλλον είναι λοιπόν ο αποφασιστικός παράγοντας, ο οποίος καθορίζει ποια ομάδα νευρώνων θα ενεργοποιηθεί όταν παρουσιαστεί το ερέθισμα. Ενα περιβάλλον το οποίο έχει κοινά χαρακτηριστικά με αυτό στο οποίο είχαμε την αρχική εμπειρία φόβου αρκεί για να επαναφέρει αυτήν την ανάμνηση, έστω και αν συνειδητά δεν μας θυμίζει τίποτε.
Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο «Public Library of Science».