Σύμφωνα με μια μελέτη, η ουσία σουλφοραφάνη, που περιέχει το μπρόκολο, βοηθά το ανοσοποιητικό σύστημα να «καθαρίσει» τους πνεύμονες από βλαβερά βακτήρια ιδιαίτερα στους καπνιστές. Ενας βασικός παράγοντας που εξασφαλίζει την ομαλή λειτουργία των πνευμόνων είναι μια ομάδα λευκών αιμοσφαιρίων, τα μακροφάγα κύτταρα, τα οποία αναλαμβάνουν τον ρόλο του «καθαριστή». Τα κύτταρα αυτά απομακρύνουν υπολείμματα και βακτήρια που συγκεντρώνονται στους πνεύμονες και προκαλούν λοιμώξεις. Αυτό το σύστημα καθαρισμού δεν λειτουργεί σωστά στους καπνιστές και σε όσους πάσχουν από χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), πάθηση η οποία αποτελεί ένα συνδυασμό του εμφυσήματος και της βρογχίτιδας.
Ερευνητές του Πανεπιστημίου Τζονς Χόπκινς της Βαλτιμόρης με επικεφαλής τον Σιάμ Μπισουάλ ανακάλυψαν ότι ένα χημικό μονοπάτι των πνευμόνων που εμπλέκεται στην ενεργοποίηση των μακροφάγων, το NRF2, «σβήνεται» από το κάπνισμα. Διαπίστωσαν επίσης ότι η σουλφοραφάνη, μια φυτική χημική ουσία που απελευθερώνει το μπρόκολο καθώς επίσης το κουνουπίδι και τα άλλα σταυρανθή λαχανικά με τη μάσηση, μπορεί να αποκαταστήσει το συγκεκριμένο μονοπάτι.
Για να διεξαγάγουν τη μελέτη τους, η οποία δημοσιεύεται στην επιστημονική επιθεώρηση «Science Translational Medicine», οι ερευνητές συνέλεξαν αρχικά ελαττωματικά μακροφάγα κύτταρα από τους πνεύμονες 43 ασθενών με ΧΑΠ και τα έφεραν «αντιμέτωπα» με δυο βακτηριακά στελέχη τα οποία προκαλούν ορισμένες από τις πιο διαδεδομένες λοιμώξεις που συνδέονται με τη συγκεκριμένη πάθηση. Ενώ το χημικό μονοπάτι NRF2 ήταν ανενεργό στα ελαττωματικά κύτταρα, με την παρουσία της σουλφοραφάνης η λειτουργία του ενισχυόταν και τα μακροφάγα κύτταρα αποκτούσαν ξανά την ικανότητα να αναγνωρίζουν και να καταστρέφουν τα βλαβερά βακτήρια.
Στη συνέχεια οι ερευνητές υπέβαλαν μια ομάδα ποντικών σε καπνό τσιγάρου επί μια εβδομάδα και μια άλλη επί έξι μήνες. Και οι δυο ομάδες εμφάνισαν αυξημένες αποικίες βακτηρίων στους πνεύμονες, ανάλογες με αυτές που προκαλούνται από τηνΧΑΠ. Χορηγώντας στους ποντικούς σουλφοραφάνη διαπίστωσαν ότι η απομάκρυνση των βακτηρίων ενισχυόταν. Αντί να οδηγεί στην παραγωγή περισσότερων μακροφάγων, η ουσία φαινόταν να βελτιώνει τη λειτουργία των ήδη υπαρχόντων κυττάρων.
Η σουλφοραφάνη βρίσκεται στο μπρόκολο σε πρόδρομη μορφή και μετατρέπεται στην ενεργό ένωση από ένζυμα που υπάρχουν στο σάλιο και στη χλωρίδα του εντέρου, όπως εξήγησε ο Κρίστοφερ Χάρβεϊ, ένας εκ των συγγραφέων της μελέτης.
Τα επίπεδα του ενζύμου διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο, γι’ αυτό και οι ειδικοί δεν μπορούν να μιλήσουν ακόμη για μια συγκεκριμένη δόση σουλφοραφάνης που θα μπορούσε να καταναλώνει κάποιος ώστε να έχει τα ευεργετικά αποτελέσματα. Ο ερευνητής τόνισε ότι απαιτούνται πλέον περαιτέρω έρευνες σε ανθρώπους προκειμένου να διαπιστωθούν τα οφέλη που μπορεί να έχει μια διατροφή πλούσια σε σουλφοραφάνη για το ανθρώπινο ανοσοποιητικό σύστημα.
Η ερευνητική ομάδα έχει ξεκινήσει κλινικές δοκιμές δεύτερης φάσης σε ασθενείς με χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια προκειμένου να εξετάσει αν η ουσία βελτιώνει τη λειτουργία των πνευμόνων τους. Τα αποτελέσματα θα γίνουν γνωστά το νωρίτερο σε τρία χρόνια. «Πολλές ασθένειες προκαλούν δυσλειτουργία των πνευμόνων ως αποτέλεσμα της αύξησης της παρουσίας των βακτηρίων» δήλωσε ο κ. Μπισουάλ «και θα πρέπει να αντιπαραβάλλουμε τη μελέτη και με αυτές».