Καθώς ο χρόνος περνά και οι συμπεριφορές μας αλλάζουν προς το χειρότερο, με αποτέλεσμα να μη σεβόμαστε όσο πρέπει το σώμα μας, η στατιστική για την υγεία της καρδιάς μας είναι απογοητευτική. Κάθε 2 δευτερόλεπτα καταγράφεται ένας θάνατος από στεφανιαία νόσο, κάθε 5 δευτερόλεπτα μια καρδιακή προσβολή και κάθε 6 δευτερόλεπτα ένα αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. Η στεφανιαία νόσος παραμένει η κύρια αιτία θνησιμότητας, με τους επιστήμονες να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και να τονίζουν την ανάγκη αλλαγής του τρόπου ζωής όλων μας, ακολουθώντας σωστή δίαιτα, η οποία φαίνεται να παίζει πρωταρχικό ρόλο στην πρόληψη των καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Παγκόσμια ημέρα καρδιάς σήμερα και σε ό,τι αφορά στη χώρα μας, κάθε χρόνο καταγράφονται περισσότερα από 15.000 νέα περιστατικά στεφανιαίας νόσου, πολλά από τα οποία αποβαίνουν μοιραία για τους ασθενείς. Το πιο ανησυχητικό στοιχείο αφορά στους εφήβους, καθώς δείχνει ότι ένας στους έξι εμφανίζει παθολογικά αυξημένη πάχυνση των στεφανιαίων αρτηριών. ‘Οσον αφορά στους ενήλικες, ένας στους τρεις πάσχει από υπέρταση, αλλά μόνο οι μισοί την αντιμετωπίζουν παρότι είναι ο σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου εμφάνισης στεφανιαίας νόσου.
Αυτά τονίζουν ο πρόεδρος της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας (Ε.Κ.Ε.), Καθηγητής Καρδιολογίας Γεώργιος Παρχαρίδης, ο αντιπρόεδρος, διευθυντής της Κρατικής Καρδιολογικής Κλινικής του Ιπποκρατείου Νοσοκομείου Αθηνών Ιωάννης Καλλικάζαρος και ο τ. πρόεδρος, διευθυντής της Καρδιολογικής Κλινικής του Νοσοκομείου “Γ. Γεννηματάς” Βλάσσιος Πυργάκης.
Η δίαιτα παίζει σπουδαίο ρόλο στην πρόληψη των καρδιαγγειακών επεισοδίων (εμφράγματα του μυοκαρδίου, αιφνίδιος θάνατος, εγκεφαλικό επεισόδιο), επισημαίνουν οι ειδικοί και λένε ότι σοφά οι Αμερικανοί πιστεύουν πως είμαστε ό,τι τρώμε. Στη σημερινή δύσκολη οικονομική συγκυρία, τόνιζει ο κ.Παρχαρίδης, θα πρέπει να δώσουμε ακόμη μεγαλύτερη βαρύτητα στο τι πρέπει να τρώμε, γιατί η υγιεινή δίαιτα συνδυαζόμενη με άσκηση μπορεί να ελαττώσει τη λήψη πολλών και ακριβών φαρμάκων.
Ο δεκάλογος για τη σωστή δίαιτα σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα διεθνή στοιχεία περιλαμβάνει:
1. Μεγάλη ελάττωση του ποσού των υδατανθράκων (ψωμί από άσπρο αλεύρι – άσπρο ρύζι – μακαρόνια – ζάχαρη – πατάτες)
2. Προσπάθεια να τρώει κανένας σύμπλοκους υδατάνθρακες (φασόλια -που κατά πολλούς ονομάζονται ως κρέας του φτωχού, γιατί αποτελούν μεγάλη πηγή πρωτεϊνών- ψωμί ολικής αλέσεως, ξηρούς καρπούς)
3. Να αποφεύγονται τα κόκκινα κρέατα (βοδινό, αρνί,χοιρινό) και να προτιμούνται τα λευκά όπως κοτόπουλο, κουνέλι, γαλοπούλα
4. Να χρησιμοποιούνται ελεύθερες ποσότητες ελαιολάδου
5. Να χρησιμοποιούνται ελεύθερες ποσότητες φρούτων, λαχανικών, χορταρικών
6. Να τρώμε θαλασσινά όπως ιχθυέλαιο από σολωμό, αλλά εάν αυτός θεωρείται ακριβός, άριστες τροφές αποτελούν ο γαύρος, οι σαρδέλες, το σκουμπρί, ο κολιός, ο βακαλάος (ευτυχώς ο Θεός μερίμνησε τα μικρά και φθηνά ψάρια να είναι πολύ καλά για την υγεία μας)
7. Φασόλια
8. Μικρή κατανάλωση τροφών που περιέχουν ζάχαρο
9. Προσπάθεια να γίνει κάποιος χορτοφάγος
10. Άσκηση (που δεν στοιχίζει ούτε ένα ευρώ). Η αεροβική άσκηση (περπάτημα, Jogging, κολύμπι, κωπηλασία και άλλα), βρέθηκε ότι βελτιώνει την καρδιοαγγειακή υγεία.
Επιπλέον, περπάτημα 30 λεπτών κάθε μέρα ή μέρα παρά μέρα, αποτελεί ίσως την αποτελεσματικότερη και εντελώς ανέξοδη άσκηση.
Όπως εξηγεί ο κ. Καλλικάζαρος, κύριος εκπρόσωπος των καρδιαγγειακών παθήσεων είναι η αθηροσκληρωτική νόσος. Ελάχιστες παθήσεις στον άνθρωπο εμφανίζουν μια τόσο μακρά περίοδο ‘επώασης’, με την αθηροσκλήρωση να ξεκινά την προσβολή των αρτηριών μας ήδη από την πρώτη και δεύτερη δεκαετία της ζωής. Παρότι ένας στους έξι Έλληνες έφηβους εμφανίζει παθολογικά αυξημένη πάχυνση των στεφανιαίων αρτηριών, τα συμπτώματα της αθηροσκλήρωσης δεν εμφανίζονται παρά μόνο αρκετές δεκαετίες αργότερα. Πρόσφατη μελέτη σε νεαρά Ελληνόπουλα δείχνει ότι 25,8% ήταν υπέρβαρα και 5,8% ήταν παχύσαρκα. Επιπλέον, μόνο το 6% αυτών των εφήβων είχαν καλή συμμόρφωση με την μεσογειακή διατροφή, μια διατροφή που έχει αποδείξει τις ωφέλιμες δράσεις της στο καρδιαγγειακό σύστημα. Ο συνδυασμός της παιδικής παχυσαρκίας, αλλά και της παχυσαρκίας των ενηλίκων, της αυξημένης αρτηριακής πίεσης και των άλλων παραγόντων καρδιαγγειακού κινδύνου έχει οδηγήσει σε επανειλημμένες προβλέψεις ότι επίκειται πανδημία των καρδιαγγειακών νοσημάτων.
Η αρτηριακή υπέρταση είναι ο σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου, για αθηροσκληρωτική νόσο και κύρια αιτία πρόωρης νοσηρότητας και θνησιμότητας. Υπολογίζεται ότι ευθύνεται για το 6% των θανάτων παγκοσμίως, το 62% των αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων και το 49% των εμφραγμάτων του μυοκαρδίου. Ένα δισεκατομμύριο άτομα παγκοσμίως, δηλαδή το 20% του ενήλικου πληθυσμού, πάσχει από υπέρταση και αυτός ο αριθμός αναμένεται να αυξηθεί σε 1,5 δισεκατομμύριo έως το 2025.
Με βάση πρόσφατα στοιχεία του WHO, τον Σεπτέμβριο του 2011, στην Ελλάδα το 44,3% του πληθυσμού συνεχίζει να καπνίζει και το 17,8% είναι φυσικά ανενεργό. Κατά μέσο όρο, τα επίπεδα της αρτηριακής πίεσης έχουν βέβαια μειωθεί από το 1980, αλλά ο δείκτης μάζας σώματος και τα επίπεδα της γλυκόζης παρουσιάζουν επικίνδυνη και σταθερή αύξηση. Συνολικά, οι τάσεις δείχνουν ότι στην Ελλάδα, όπως και στις περισσότερες χώρες με υψηλό κοινωνικοοικονομικό επίπεδο, οι δράσεις μείωσης της αρτηριακής πίεσης και της χοληστερόλης έχουν κάποιο αποτέλεσμα, αλλά υπάρχει ανάγκη να ληφθούν εντατικά μέτρα σε ότι αφορά την παχυσαρκία και την αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη.
Οι επιστήμονες τόνισαν οτι είναι πλέον αναγκαία η λήψη πρώιμων και ριζικών προληπτικών μέτρων, σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Σχεδιασμός των πόλεων, έτσι ώστε να διαθέτουν άνετα πεζοδρόμια και ποδηλατοδρόμους. Σχολεία που να προάγουν τη φυσική δραστηριότητα και να αποφεύγουν την κατανάλωση γλυκών και αναψυκτικών. Εταιρείες παραγωγής και προώθησης τροφίμων που δεν θα δημιουργούν τρόφιμα υψηλά σε θερμίδες, λιπαρά και υπερβολικά αλατισμένα. Τηλεοπτικοί σταθμοί που θα πάψουν να προάγουν μη υγιεινές επιλογές. Γονείς που θα αναλάβουν την ευθύνη της πρόνοιας των παιδιών τους. Και πάνω από όλα, ενήλικες που θα είναι ενημερωμένοι σχετικά με τους κινδύνους, θα ελέγχονται συστηματικά, θα αθλούνται και θα τρέφονται σωστά.
