Είστε ντροπαλός/ή και συχνά κοκκινίζετε; Ωραία! Οι άνθρωποι που νιώθουν κοινωνική ντροπή φαίνονται -και είναι- πιο έμπιστοι και πιο γενναιόδωροι, σύμφωνα με μια νέα μελέτη. «Τα μέτρια επίπεδα συστολής είναι ένδειξη αρετής», σχολίασε ο Μάθιου Φάινμπεργκ, μέλος της ερευνητικής ομάδας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϊ.
Και ο συνεργάτης του Ρομπ Ουίλερ πρόσθεσε: «Η αμηχανία είναι η συναισθηματική υπογραφή των ανθρώπων στους οποίους μπορούμε να εμπιστευόμαστε πολύτιμους πόρους. Αποτελεί μέρος της κοινωνικής κόλλας που ενθαρρύνει την εμπιστοσύνη και τη συνεργασία στην καθημερινή ζωή». Οι δύο ερευνητές διευκρίνισαν πάντως ότι η μελέτη αφορά τα λογικά επίπεδα κοινωνικής ντροπής και όχι τη διαταραχή της κοινωνικής φοβία ή την ντροπή που προκαλεί η παραβίαση κοινωνικών κανόνων.
Η μελέτη, που δημοσιεύεται στο Journal of Personality and Social Psychology, βασίστηκε σε βιντεοσκοπημένες συνεντεύξεις, ερευνητικά «παιχνίδια» κοινωνικής εμπιστοσύνης και τηλεφωνικές συνεντεύξεις.
Στο πρώτο πείραμα, 60 φοιτητές κολεγίου κλήθηκαν να θυμηθούν και να αφηγηθούν μπροστά στην κάμερα περιστατικά που τους είχαν κάνει να ντραπούν.
Κατά την τυπική αμηχανία, όπως έδειξαν τα βίντεο, οι άνθρωποι στρέφουν το βλέμμα προς τα κάτω και πλάγια, καλύπτουν ένα μέρος του προσώπου με το χέρι και χαμογελούν ή κάνουν γκριμάτσες.
Οι ίδιοι εθελοντές κλήθηκαν στη συνέχεια να παίξουν το «Παιχνίδι του Δικτάτορα», το οποίο χρησιμοποιείται από οικονομολόγους για να μετρήσουν τον αλτρουισμό. Για παράδειγμα, οι ερευνητές μπορεί να δώσουν στους παίκτες από δέκα λαχνούς λοταρίας και να τους ζητήσουν να κρατήσουν ένα μέρος για τον εαυτό τους και να δώσουν τα υπόλοιπα σε έναν συμπαίκτη τους.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι άνθρωποι που ένιωθαν πιο εύκολα ντροπή ήταν και πιο γενναιόδωρα αφού μοίραζαν περισσότερους λαχνούς.
Σε ένα άλλο πείραμα, οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να αξιολογήσουν έναν επαγγελματία ηθοποιό τον οποίο ενημέρωναν εκείνη τη στιγμή οι ερευνητές ότι είχε φέρει την τέλεια βαθμολογία σε κάποιο τεστ. Ο ηθοποιός αντιδρούσε τότε είτε με ντροπαλότητα είτε με υπερηφάνεια. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι εθελοντές θεωρούσαν περισσότερο έμπιστο και συμπαθή τον ηθοποιό όταν είχε αντιδράσει με αμηχανία.
«Νιώθει κανείς πιο άνετα όταν εμπιστεύεται ντροπαλούς ανθρώπους. Θέλει να συσχετιστεί μαζί τους» ανέφερε ο Δρ Φάινμπεργκ. Διευκρίνισε πάντως ότι η έρευνα δεν εξέτασε το κατά πόσο οι άνθρωποι με υπερβολική αυτοπεποίθηση φαίνονται ανάξιοι εμπιστοσύνης.