Οι βιταμίνες Β6 και Β12, το φολικό οξύ αλλά και η καφεΐνη φαίνεται πως ελαττώνουν την ατροφία του εγκεφάλου και προστατεύουν από τη νόσο Αλτσχάιμερ. Αλλά και ο κρόκος Κοζάνης, όμως έδειξαν τα αποτελέσματα μελετών αναστέλλει τη δράση του ενζύμου ακετυλοχολιστεράση, έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες και κατά συνέπεια προστατεύει από την Αλτσχάιμερ. Μάλιστα σύντομα θα αρχίσει στη Γ’ Νευρολογική Κλινική του ΑΠΘ στο νοσοκομείο Παπανικολάου μελέτη σε ανθρώπους με ήπια άνοια στους οποίους θα χορηγείται κρόκος παράλληλα με τη ριβαστιγμίνη, δηλαδή το φάρμακο που κυκλοφορεί σε μορφή αυτοκόλλητου.
Τα παραπάνω επισημάνθηκαν στη διάρκεια συνέντευξης τύπου της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Νόσου Αλτσχάιμερ. Όσον αφορά τη φαρμακευτική θεραπεία της πάθησης η πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Νόσου Αλτσχάιμερ, Μάγδα Τσολάκη, ανέφερε ότι τα φάρμακα που κυκλοφορούν σήμερα και καθυστερούν την εξέλιξη της νόσου και βοηθούν τους ασθενείς με άνοια στα πρώτα και μεσαία στάδια χωρίς να αυξάνουν την επιβίωση, είναι οι αναστολείς (ντονεπεζίλη, ριβαστιγμίνη και γκαλανταμίνη) καθώς και η μεμαντίνη. Κυκλοφορούν δύο νέες μορφές αυτών των φαρμάκων, το διασπειρόμενο δισκίο ντονεπεζίλης και το αυτοκόλλητο της ριβαστιγμίνης.
«Σχετικά πρόσφατες μελέτες υποστηρίζουν ότι το αυτοκόλλητο της ριβαστιγμίνης πρέπει να χρησιμοποιείται στην ήπια άνοια, διότι τα αποτελέσματα είναι πολύ καλύτερα όταν η έναρξη της θεραπείας γίνεται στα πρώτα στάδια της νόσου και όσο μεγαλύτερη είναι η δόση που χρησιμοποιούμε, τόσο καλύτερα είναι τα αποτελέσματα. Σύντομα θα υπάρχει η μεγαλύτερη δόση του αυτοκόλλητου, η οποία θα βελτιώνει ακόμη περισσότερο τους ασθενείς και άλλους θα τους διατηρεί στην ίδια κατάσταση για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες της ριβαστιγμίνης είναι τώρα σπάνιες με το αυτοκόλλητο κα στις μελέτες φαίνεται ότι είναι περίπου ίσες με το εικονικό φάρμακο. Οι περιθάλποντες είναι ιδιαίτερα ικανοποιημένοι με το αυτοκόλλητο, διότι δεν χάνουν χρόνο και είναι σίγουροι ότι ο ασθενής τους παίρνει το φάρμακο», πρόσθεσε η κ Τσολάκη.
Να σημειωθεί ότι το 2010 είχαν ερευνηθεί ή βρίσκονταν υπό διερεύνηση η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα 400 διαφορετικών θεραπειών σε 858 κλινικές μελέτες παγκοσμίως.
H γενετική θεραπευτική και τα στελεχιαία κύτταρα κερδίζουν επίσης έδαφος. Στην Ελλάδα και μάλιστα στο Aριστοτέλειο Πανεπιστήμιο ελέγχονται προδιαθεσικά γονίδια, αλλά και μεταλλάξεις στο DNA ασθενών και παιδιών ασθενών, που είναι υπεύθυνες για την εκδήλωση της νόσου Alzheimer.
Το στρες και η έλλειψη αγάπης αφορμή για την εμφάνιση άνοιας
Πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι ισχυρά ψυχολογικά στρες σε οικογένειες που δεν έχουν συνοχή και αγάπη και δεν στηρίζουν ο ένας τον άλλο, αποτελούν την αφορμή για την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων της άνοιας.
Τώρα οι επιστήμονες προσπαθούν να διαπιστώσουν αν οι ισχυροί οικογενειακοί δεσμοί προφυλάσσουν τα μέλη της οικογένειας από την εμφάνιση της νόσου Alzheimer. Αν το καταφέρουν το επόμενο βήμα θα είναι να αναπτυχθούν εκπαιδευτικά προγράμματα για τα ζευγάρια και τις οικογένειες, που θα τα βοηθήσουν να αναπτύξουν δεξιότητες και τεχνικές για να επικοινωνούν περισσότερο θετικά και να αυξάνουν την δύναμη των σχέσεών τους, να είναι δηλαδή πιο αγαπημένες και πιο δυνατές.
Για περισσότερα από 30 χρόνια ο δρ John DeFrain από το Πανεπιστήμιο Νεμπράσκα Λίκολν των ΗΠΑ και μία διεθνής ερευνητική ομάδα μελέτησαν τις δυνατότητες 27.000 μελών οικογενειών και ζευγαριών σε επτά μεγάλες γεωγραφικές περιοχές του κόσμου, από 38 χώρες συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας.
Ο δρ DeFrain τόνισε ότι δεν είναι όλες οι οικογένειες δυνατές, αλλά όλες έχουν δυνατότητες, ακόμη και οι πιο προβληματικές. Στη μελέτη της ομάδας του δρ DeFrain θα ερευνηθεί η σχέση των δυνατοτήτων της οικογένειας στο επίπεδο της νοητικής και ψυχικής της υγείας με την υπόθεση ότι υπάρχει σημαντική συσχέτιση μεταξύ της θετικής κοινωνικής συμπεριφοράς των μελών της οικογένειας και της σωματικής, νοητικής και ψυχικής υγείας σε βιολογική βάση.
Η πληροφορική και το παιχνίδι στην υπηρεσία των ανοϊκών
Οι ηλικιωμένοι αλλά και τα άτομα που πάσχουν από ήπια άνοια μπορούν να βελτιώσουν την υγεία τους παίζοντας κατάλληλα παιχνίδια στο διαδίκτυο. Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα «Μνήμες μακράς διάρκειας», που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στη χώρα μας υλοποιείται στη Θεσσαλονίκη, δίνει αυτή τη δυνατότητα καθώς αποτελεί μια ολοκληρωμένη τεχνολογική πλατφόρμα που συνδυάζει τις πιο σύγχρονες νοητικές ασκήσεις με τη σωματική δραστηριότητα. «Ο συνδυασμός νοητικής άσκησης με σωματική δραστηριότητα παρέχει αποτελεσματική προστασία ενάντια στη νοητική έκπτωση της μεγάλης ηλικίας, βελτιώνοντας έτσι ενεργά την ποιότητα ζωής των ηλικιωμένων» ανέφερε ο επίκουρος καθηγητής ιατρικής πληροφορικής στο ΑΠΘ και συντονιστής του προγράμματος Παναγιώτης Μπαμίδης.
Το πρόγραμμα αυτό ξεκίνησε πριν δύο χρόνια, ωστόσο, το πειραματικό, πρακτικό στάδιο υλοποιείται από τον περασμένο Οκτώβριο. «Τα πρώτα στατιστικά δεδομένα που προέκυψαν από νευροψυχολογικά τεστ των ατόμων που συμμετείχαν στο πρόγραμμα, δείχνουν ότι η συγκεκριμένη μη φαρμακολογική παρέμβαση πρόληψης της άνοιας είχε εντυπωσιακά ποιοτικά αποτελέσματα τόσο στις συγκεκριμένες εγκεφαλικές λειτουργίες, που επηρεάζονται από το γήρας, όσο και στην ψυχολογική κατάσταση των συμμετεχόντων. Παρατηρήθηκε έτσι ήδη μία βελτίωση της τάξης του 12% στις λειτουργίες προσοχής, στις εκτελεστικές λειτουργίες, στη γλώσσα, στην ταχύτητα επεξεργασίας πληροφοριών, στις οπτικο-χωρικές ικανότητες των ατόμων, αλλά και στην μνήμη εργασίας, μετά την παρακολούθηση του προγράμματος. Το ποσοστό αυτό βελτίωσης είναι σημαντικό, αλλά το σημαντικότερο ποσοστό επιτυχίας αφορά στην ψυχολογική κατάσταση των ηλικιωμένων του προγράμματος, στους οποίους παρατηρήθηκε ότι βελτίωσαν το δείκτη της κατάθλιψή τους κατά 50%», κατέληξε ο κ Μπαμίδης.
Η τεχνολογική πλατφόρμα περιλαμβάνει πρωτόκολλα ασκήσεων για την ισορροπία, την ενδυνάμωση μυών, την αεροβική άσκηση κλπ, αλλά και ασκήσεις του νου, οι οποίες ενισχύουν την παρατηρητικότητα, τη μνήμη, τις αισθήσεις. Το πρόγραμμα εκπαίδευσης των ηλικιωμένων διαρκεί 8-10 εβδομάδες και περιλαμβάνει σωματικές ασκήσεις 3-5 φορές την εβδομάδα, καθώς και νοητικές ασκήσεις 4-5 φορές εβδομαδιαίως.