Megavirus chilensis
Γάλλοι επιστήμονες ”ψάρεψαν” τα ανοιχτά της Χιλής τον μεγαλύτερο ιό που έχει βρεθεί ποτέ στον κόσμο. Ονομάστηκε Megavirus chilensis, είναι 10 έως 20 φορές πιο μεγάλος από τον μέσο ιό και παίρνει πλέον τα σκήπτρα μεγέθους από τον προηγούμενο κάτοχο του ρεκόρ, τον ιό Mimivirus, που είχε ανακαλυφθεί το 2003. Ο Megavirus θεωρείται μακρινός συγγενής του Mimivirus και είναι κατά 7% μεγαλύτερος από αυτόν.
Ο γιγάντιος ιός, που δεν φαίνεται να είναι επιβλαβής για τον άνθρωπο, απομονώθηκε από το θαλασσινό νερό, έχει διάμετρο περίπου 0,7 μικρόμετρα (χιλιοστά του χιλιοστού), είναι μεγαλύτερος από ορισμένα βακτήρια και είναι ορατός με ένα συνηθισμένο και όχι ηλεκτρονικό μικροσκόπιο. Ο Megavirus έχει το πιο πολύπλοκο DΝΑ από κάθε άλλο ιό, καθώς η γενετική ανάλυσή του δείχνει πως περιέχει πάνω από χίλια γονίδια. Το γονιδίωμά του είναι κατά περίπου 6,5% μεγαλύτερο από αυτό του Mimivirus.
Ο ξενιστής του Megavirus (ο οργανισμός που τον ”φιλοξενεί”) παραμένει ακόμα άγνωστος, αλλά πιθανότατα ο ιός μολύνει αμοιβάδες, δηλαδή μονοκύτταρους οργανισμούς που επιπλέουν στη θάλασσα, καθώς, όπως όλοι οι ιοί, δεν μπορεί να αυτό-αντιγραφεί, δηλαδή να πολλαπλασιαστεί, αν δεν διεισδύσει σε ένα άλλο κύτταρο. Ο ιός, όπως και ο Mimivirus, διαθέτει στο εξωτερικό του νημάτια σαν μικροσκοπικές τρίχες, τα οποία πιθανώς χρησιμοποιεί για να προσελκύσει τις αμοιβάδες κοντά του.
Η ανακάλυψη παρουσιάστηκε στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), από ερευνητές με επικεφαλής τον καθηγητή Ζαν-Μισέλ Κλαβερί του πανεπιστημίου Αιξ-Μασσαλίας και του Εθνικού Κέντρου Επιστημονικών Ερευνών (CNRS) της Γαλλίας, σύμφωνα με το BBC και το Γαλλικό Πρακτορείο.
Οι ερευνητές έριξαν τα ”δίχτυα” τους στον ωκεανό στα ανοιχτά της Κεντρικής Χιλής με στόχο να ανασύρουν οτιδήποτε θα μπορούσε να έχει βιολογικό ενδιαφέρον. ”Πρόκειται για ένα νέο τρόπο να ασχολείται κανείς με την ιολογία. Ως τώρα ανακαλύπταμε μόνο ιούς που προκαλούσαν αρρώστιες στους ανθρώπους, στα φυτά και τα ζώα. Τώρα όμως εγκαινιάσαμε ένα είδος περιβαλλοντικής ιολογίας, αναζητώντας ιούς παντού. Πάμε σε λίμνες, θάλασσες και ωκεανούς, συλλέγουμε νερό, το φιλτράρουμε και προσπαθούμε να απομονώσουμε τον ιό, καλλιεργώντας τον μαζί με κάποιον δυνητικό ξενιστή”, δήλωσε ο Κλαβερί.
Οι ιοί των ωκεανών συγκεντρώνουν ιδιαίτερο επιστημονικό ενδιαφέρον, επειδή επηρεάζουν το πλαγκτόν, δηλαδή τους πληθυσμούς των μικροσκοπικών οργανισμών που συνιστούν τη βάση της τροφικής αλυσίδας των θαλασσών. Οι ιοί που σκοτώνουν το πλαγκτόν, έχουν και μια άλλη επίπτωση, γεωχημικής φύσης, καθώς οι νεκροί θαλάσσιοι μικροοργανισμοί καταβυθίζονται σταδιακά στους βυθούς, εγκλωβίζοντας στρώματα άνθρακα για εκατομμύρια χρόνια.
Ορισμένοι επιστήμονες εκτιμούν ότι οι γιγαντο-ιοί προήλθαν από πολύπλοκα κύτταρα, τα οποία στην πορεία της εξέλιξης έγιναν απλούστερα. ‘Αλλοι, αντίθετα, επιμένουν ότι οι ιοί ακολούθησαν αντίστροφη πορεία και διεύρυναν σταδιακά το DNA τους, κλέβοντας γονίδια από τα κύτταρα που μόλυναν.
