Οι διαβητικοί που βλέπουν μια μικρή πληγή στα πόδια (πέλμα κ.λπ.) ή αλλαγή χρώματος στα δάκτυλα π.χ. σκούρο μπλε ή προς το μαύρο τότε υπάρχει υπόνοια για απόφραξη αγγείων, δηλαδή γάγγραινα, και πρέπει να απευθύνονται στο γιατρό τους αμέσως. Το πρόβλημα με το διαβητικό πόδι είναι μεγάλο καθώς μπορεί να καταλήξει σε ακρωτηριασμό. Ο ακρωτηριασμός εκτός από το κόστος που έχει για το άτομο που τον υφίσταται (κοινωνικό, ψυχολογικό κ.λ.π.) κοστίζει στο Σύστημα Υγείας περίπου 40.000 ευρώ, αν είναι κάτω από το γόνατο. ενώ η απλή πρόληψη με τον ετήσιο έλεγχο των ποδιών κοστίζει μόλις λίγα ευρώ.
Είναι αυτονόητο ότι οι διαβητικοί πρέπει να εξετάζουν τα πόδια τους και να βλέπουν ιδίως τα πέλματα. Συνήθως, για να δημιουργηθεί μια πληγή στα πόδια χρειάζεται προηγουμένως κάποιος μικρός τραυματισμός. Μερικά άτομα με σακχαρώδη διαβήτη δεν έχουν την αίσθηση του πόνου, άρα δεν μπορούν να έχουν την αντίληψη του τραυματισμού.
Η οδηγία είναι να φροντίζουμε να μην τραυματιστούν τα πόδια μας, ιδίως αν έχουμε σακχαρώδη διαβήτη πολλά χρόνια. Πώς; Δεν περπατάμε ποτέ χωρίς υποδήματα ακόμα και στη θάλασσα. Ελέγχουμε τα παπούτσια (εκτός από τα πόδια) για τυχόν ατέλειες π.χ. ραφές που εξέχουν, μικρά καρφάκια ή άλλα αντικείμενα στο εσωτερικό μέρος του παπουτσιού που μπορεί να προκαλέσουν τραυματισμό. Στους κρύους μήνες ή σε άλλες περιστάσεις δεν ζεσταίνουμε τα πόδια με θερμοφόρες ή τοποθετώντας τα κοντά σε θερμάστρες, καλοριφέρ κ.λπ. Μπορεί να καούν και να μην το καταλάβουμε. Ανάλογα προληπτικά μέτρα παίρνουμε και στο μπάνιο όπου το νερό δεν πρέπει να ξεπερνά τους 37ο Κελσίου.
Η διαβητική νευροπάθεια
Τα άτομα που έχουν μια επιπλοκή που ονομάζεται διαβητική νευροπάθεια κινδυνεύουν πιο πολύ από τους τραυματισμούς διότι έχουν καταστραφεί τα νεύρα τους, δηλαδή τα μέσα που μεταδίδουν τα ερεθίσματα στον εγκέφαλο. Τα νεύρα είναι σαν τα καλώδια του τηλεφώνου που φέρνουν το ακουστικό ερέθισμα από κάπου μακριά στο αυτί μας και ακούμε. Περίπου το 30% των ατόμων με σακχαρώδη διαβήτη έχουν την επιπλοκή αυτή.
Η επιπλοκή αυτή που ονομάσθηκε νευροπάθεια διαπιστώνεται από το γιατρό αλλά και από ένα ειδικό αυτοκόλλητο που μπορεί ο ίδιος ο ασθενής να βάλει στο πόδι του. Είναι χρώματος μπλε. Σε 10 λεπτά της ώρας πρέπει να αλλάξει χρώμα, να γίνει ροζ. Αν δεν αλλάξει χρώμα καθόλου, σημαίνει πως τα πράγματα δεν είναι ευνοϊκά. Η συμβολή του εξειδικευμένου γιατρού είναι καθοριστική για να διαπιστωθεί αν τα πόδια έχουν νευροπάθεια.
Ενίοτε όμως εμφανίζονται και πόνοι στα κάτω άκρα, που έχουν μερικά χαρακτηριστικά αξιοπρόσεκτα. Εμφανίζονται σαν κάψιμο και πόνος, ή σαν μουδιάσματα έντονα ή ακόμα σαν να υπάρχουν πολλές βελονιές στα δύο πόδια του ατόμου με Διαβήτη ή σαν βαθύς πόνος στις γάμπες ή τέλος σαν έντονος κνησμός (φαγούρα). Πολύ σημαντικό είναι να προσέξουμε πως τα συμπτώματα αυτά εμφανίζονται και στα δύο πόδια και χειροτερεύουν το βράδυ.
Μερικές φορές εμφανίζεται πόνος κατά τη βάδιση (ενίοτε σαν κάτι να «σφίγγει» τα πόδια) αφού περπατήσουμε λίγα μέτρα (100 – 200 ή 500 μέτρα). Ο πόνος αυτός υποχωρεί με την ανάπαυση για λίγα λεπτά και επανέρχεται περίπου στην ίδια απόσταση, αν βαδίσουμε πάλι. Οφείλεται στα αγγεία του ποδιού (συνήθως) που δεν παρέχουν πολύ αίμα διότι έχουν «στένωση» από την αρτηριοσκλήρυνση. Απαραίτητη είναι η συνεννόηση με τον γιατρό που μας παρακολουθεί για το τι πρέπει να γίνει. Σίγουρα όμως να ξέρουν οι καπνιστές διαβητικοί ότι αναγκαία όσο ποτέ άλλοτε είναι η διακοπή του καπνίσματος.
Άλλη μια διαπίστωση είναι ότι άτομα με πολύ καλά ρυθμισμένο το σάκχαρό τους εμφανίζουν πολύ μικρότερο κίνδυνο για την επιπλοκή της διαβητικής νευροπάθειας γι’ αυτό και ο διαβητικός πρέπει να ρυθμίζει το σάκχαρο στο αίμα του ακολουθώντας τη κατάλληλη διατροφή ή ακόμα με τα χάπια.
