Η στοματική μόλυνση με τον ιό των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV), που προκαλεί καρκίνο και κονδυλώματα στα γεννητικά όργανα, είναι πιο συχνή στους άνδρες παρά στις γυναίκες, γεγονός που σημαίνει ότι οι άνδρες, για άγνωστη αιτία, κινδυνεύουν περισσότερο με καρκίνο του στόματος και του λαιμού, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα.
Οι ερευνητές του Κέντρου Καρκίνου του πολιτειακού πανεπιστημίου του Οχάιο, με επικεφαλής τη δρα Μάουρα Γκίλισον, που δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη στο περιοδικό του Αμερικανικού Ιατρικού Συλλόγου (JAMA), σύμφωνα με το BBC, μελέτησαν τις περιπτώσεις περίπου 5.500 ατόμων ηλικίας 14 έως 69 ετών παίρνοντας κυτταρικά δείγματα από τη στοματική κοιλότητά τους και διαπίστωσαν ότι ποσοστό 10% των ανδρών είχαν μολυνθεί με τον συγκεκριμένο ιό, έναντι μόλις 3,6% των γυναικών.
Ο μέσος όρος της μόλυνσης ήταν 7% στο σύνολο των ατόμων και των δύο φύλων, όμως, παρόλο που η μόλυνση αποτελεί συχνό φαινόμενο, σύμφωνα με τα παρατηρούμενα ποσοστά, είναι ενθαρρυντικό ότι οι περισσότεροι φορείς του ιού δεν θα αναπτύξουν ποτέ καρκίνο στη ζωή τους. Η μόλυνση είναι πιο συνηθισμένη στις ηλικίες 60-64 ετών (11,4%) και 30-34 (7,3%).
Ο ιός HPV
Ο ιός HPV προκαλεί σχεδόν το 100% των καρκίνων του τραχήλου της μήτρας, καθώς επίσης των γεννητικών οργάνων, του πρωκτού, του στόματος, της γλώσσας και του φάρυγγα. Το κάπνισμα και η κατανάλωση αλκοόλ, που παρεμποδίζουν τη δράση του ανοσοποιητικού συστήματος, είναι σημαντικοί παράγοντες αύξησης του κινδύνου. Μεταξύ όσων κάπνιζαν πάνω από 20 τσιγάρα τη μέρα, το 20%, δηλαδή ο ένας τους πέντε, βρέθηκαν να έχουν μολυνθεί με τον ιό στο στόμα τους.
Η μόλυνση της στοματικής κοιλότητας με τον ιό αυξάνει κατά 50% την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου. Όσοι έχουν μολυνθεί με το επιθετικό στέλεχος 16 του HPV (που εντοπίσθηκε στο 1% των 5.500 ατόμων του δείγματος), είναι 14 φορές πιθανότερο να αναπτύξουν καρκίνο έναντι όσων δεν έχουν μολυνθεί.
Τα περιστατικά καρκίνου του στόματος και του λαιμού έχουν αυξηθεί αισθητά κατά τις τρεις τελευταίες δεκαετίες και ο ιός HPV θεωρείται ότι αποτελεί μια βασική αιτία για αυτό. Η αύξηση του αριθμού των σεξουαλικών συντρόφων έχει συμβάλει εν προκειμένω, καθώς ο ιός μεταδίδεται κυρίως με τη σεξουαλική επαφή. Όσοι κάνουν στοματικό σεξ, έχουν διπλάσια πιθανότητα να μολυνθούν στο στόμα με τον ιό. Υπάρχουν ακόμα ενδείξεις ότι ο ιός μπορεί να μεταδίδεται με τα παρατεταμένα φιλιά. Η τυχαία μετάδοση του HPV, χωρίς την μεσολάβηση σεξουαλικής επαφής, θεωρείται ασυνήθιστη, αλλά όχι αδύνατη.
Τα εμβόλια
Η νέα μελέτη θέτει επί τάπητος και το ζήτημα της αποτελεσματικότητας των σχετικά νέων εμβολίων κατά του ιού HPV, όσον αφορά την πρόληψη των καρκίνων του στόματος. Μέχρι στιγμής, όπως είπε η Μάουρα Γκίλισον, παραμένει άγνωστη η δυνατότητα των εμβολίων να αποτρέψουν τη στοματική μόλυνση με τον ιό, συνεπώς προς το παρόν δεν είναι δυνατό οι γιατροί να συστήσουν τον προληπτικό εμβολιασμό για την προστασία έναντι του στοματοφαρυγγικού καρκίνου.
Σημειωτέον ότι, σύμφωνα με τις υπάρχουσες εκτιμήσεις, ο αριθμός των διαγνωσμένων περιστατικών καρκίνων του στόματος και του φάρυγγα λόγω μόλυνσης από τον ιό HPV, θα ξεπεράσει τον αριθμό των περιστατικών καρκίνου του τραχήλου έως το 2020. Γι’ αυτό, έρχεται στο προσκήνιο η ανάγκη για ένα εμβόλιο που μελλοντικά θα καλύπτει και το στόμα, όχι μόνο τον τράχηλο, έναντι του HPV. Τα υπάρχοντα εμβόλια, που απευθύνονται σε εφήβους κυρίως, θεωρείται ότι δρουν προστατευτικά μόνο έναντι του καρκίνου του τραχήλου ή και των κονδυλωμάτων.
