Τα τελευταία χρόνια το υαλουρονικό οξύ (hyaluronic acid ή yaluronan) έγινε γνωστό γιατί χρησιμοποιείται για το «γέμισμα» των ρυτίδων και των πτυχώσεων στο πρόσωπο. Σήμερα, ακούγεται συχνά ως δραστικό συστατικό των καλλυντικών. Πρόκειται για ένα θεμελιώδες στοιχείο του δέρματος (που είναι γνωστό και ως χόριο) και ένα εξαιρετικά υδρόφιλο συστατικό. Ένα μόνο γραμμάριο υαλουρονικού οξέος μπορεί να κατακρατήσει 6 περίπου λίτρα νερό. Η υδρόφιλη ιδιότητά του είναι πολύ σημαντική για τη διατήρηση της απαραίτητης υγρασίας του δέρματος για την ενυδάτωσή του. Γι’ αυτό και ορισμένοι λένε ότι είναι το υαλουρονικό οξύ είναι το κλειδί της νεότητας.
Το υαλουρονικό οξύ βρίσκεται στο σώμα σε μεγάλες ποσότητες σε πολλά από τα σημεία που οι άνθρωποι με κληρονομούμενες διαταραχές των συνδετικών ιστών έχουν προβλήματα όπως είναι οι αρθρώσεις, οι βαλβίδες της καρδιάς και τα μάτια. Διαταραχές του υαλουρονικού οξέος είναι κοινές σε παθήσεις του συνδετικού ιστού όπως η οστεοαρθρίτιδα. Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 2000 από τον Dr. Moskowitz για το Πανεπιστήμιο Case Western Reserve Το υαλουρονικο οξυ φαίνεται να συμμετέχει στην αποκατάσταση του αρθρικού υγρού, ενώ βελτιώνει την γλοιοελαστικότητα των ιστών, επιδρά στη βιοσύνθεση των χόνδρων και παρουσιάζει αντιφλεγμονώδη και αναλγητική δράση.
Το υαλουρονικό οξύ λειτουργεί και ως λιπαντικός παράγοντας για το κολλαγόνο που είναι ένας σημαντικός συνδετικός ιστός του δέρματος προσφέροντας ελαστικότητα και απορροφητικότητα. Η αποδόμηση του κολλαγόνου θεωρείται ότι προκαλεί μείωση στον τόνο και την ελαστικότητα του δέρματος. Το υαλουρονικο οξυ αυξάνει την αντοχή του δέρματος σε βλαπτικούς εξωτερικούς παράγοντες και ενισχύει την επουλωτική και αναπλαστική ικανότητα του δέρματος.
Ένα σημαντικό μέρος του υγιούς δέρματος είναι η ικανότητά του να θεραπεύει γρήγορα τις πληγές αλλά αυτή η ικανότητα μειώνεται με την ηλικία. Καθημερινά, ένα τρίτο της ποσότητας υαλουρονικού οξέος χάνεται και αναπληρώνεται. Με το πέρασμα όμως του χρόνου, και ιδίως μετά τα 35-40, αρχίζει να μειώνεται η ποσότητά του. Ως αποτέλεσμα, το δέρμα γίνεται πιο λεπτό, ο όγκος των χειλών μειώνεται, εμφανίζονται ρυτίδες στο πρόσωπο και βαθουλώματα στα μάτια και στα μάγουλα και βέβαια μειώνεται η ελαστικότητα του δέρματος.
Στόχος λοιπόν είναι η αύξηση των επιπέδων του υαλουρονικού οξέος. Ένας τρόπος για να το πετύχουμε είναι να πίνουμε πολύ νερό. Όσο νερό όμως κι αν καταναλώνουμε, αυτό δεν αρκεί, διότι είναι δύσκολο να το συγκρατήσουν τα κύτταρά μας. Άρα ο καλύτερος τρόπος για να αυξήσουμε τα επίπεδα υαλουρονικού οξέος είναι να λαμβάνουμε συμπλήρωμα υαλουρονικού οξέος. Όταν λαμβάνεται από το στόμα το υαλουρονικό οξύ, διεγείρει τους ινοβλάστες οι οποίοι το παράγουν και έτσι αυξάνεται κι άλλο η παραγωγή του.
Διατροφή και συμπληρώματα
Έρευνες που έγιναν σε ένα χωριό της Ιαπωνίας σχετικά με τη μακροζωία και την καλή φυσική κατάσταση και υγεία των κατοίκων του, που δεν παρουσίαζαν προβλήματα αρθρίτιδας, έδειξαν ότι οι άνθρωποι εκεί διατηρούσαν υψηλά επίπεδα υαλουρονικού οξέος στο σώμα τους λόγω της ποσότητας που προσλάμβαναν μέσα από το διαιτολόγιό τους. Η διατροφή τους, δηλαδή, ήταν πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, που είναι καλές πηγές γλυκοζαμινογλυκάνων (δηλαδή υαλουρονικού οξέος) – καλύτερες πηγές είναι η γλυκοπατάτα και τα παντζάρια, τα φασόλια σόγιας και τα υποπροϊόντα τους. Άλλη φυσική πηγή γλυκοζαμινογλυκάνων είναι το κρέας, αρκεί να επιλέγετε κομμάτι που βρίσκεται κοντά σε μέρη συνδετικών ιστών, όπως το μοσχαρίσιο «ποντίκι» και το μπούτι του κοτόπουλου.
Πιο αποτελεσματική είναι πάντως η λήψη συμπληρωμάτων διατροφής υαλουρονικού οξέος. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα συμπληρώματα υαλουρονικού οξέος μπορεί να διατηρούν υγιείς ιστούς στα μάτια (υαλοειδής, αμφιβληστροειδής, κερατοειδής) στις αρθρώσεις (γόνατα, ιερολαγόνιο, ώμος, καρπός χεριού) και στο δέρμα. Τα διατροφικά συμπληρώματα υαλουρονικού οξέος παρέχουν υγρασία στα εσωτερικά στρώματα της επιδερμίδας. Φθάνοντας στα στρώματα του χορίου της επιδερμίδας, διεισδύουν, όπως καμιά τοπική εφαρμογή δεν μπορεί να διεισδύσει. Αυτό παρέχει απαραίτητα συστατικά του υαλουρονικού οξέος σε κυτταρικό επίπεδο, όπου μπορεί να δράσει αποτελεσματικά, ενώ ενυδατώνει το δέρμα και μειώνει τις ρυτίδες.
Τα συμπληρώματα υαλουρονικού οξέος περιέχουν και άλλα συστιατικά, όπως υδρολυμένο κολλαγόνο τύπου ΙΙ, θειϊκή χονδροϊτίνη και βιταμίνη C. Ένα τέτοιο συμπλήρωμα μπορεί να βοηθήσει στην υγεία του δέρματος ενισχύοντας τη διαδικασία της ενυδάτωσης, να βελτιώσει την εμφάνιση του δέρματος, των νυχιών και των μαλλιών, να βοηθήσει στην αύξηση της ελαστικότητας του δέρματος και στη μείωση της εμφάνισης των ρυτίδων, να βοηθήσει στη διαδικασία επούλωσης των ιστών, στην όραση στους ενήλικες και να στηρίξει την καλή λειτουργία των αρθρώσεων ενδυναμώνοντας τη δομή των χόνδρων και περιορίζοντας τις φθορές τους.
Πρέπει ωστόσο να επισημανθεί ότι το υαλουρονικό οξύ όπως κι άλλες ουσίες στο σώμα, π.χ. η χοληστερίνη, δεν πρέπει είναι ούτε σε υπερβολικές ποσότητες ούτε σε λίγες. Για όλες τις ουσίες που θεωρούνται καλές, υπάρχει πάντα ένα άριστο εύρος όσον αφορά την ποσότητα στην οποία πρέπει να βρίσκεται στο σώμα. Γι’ αυτό πάντα πρέπει να συμβουλεύεστε τον γιατρό όταν πρόκειται να πάρετε συμπληρώματα.