Μεταξύ των ατόμων ηλικίας άνω των πενήντα ετών, η κύρια αιτία τυφλότητας είναι η σχετιζόμενη με την ηλικία εκφύλιση ωχράς κηλίδας (age-related macular degeneration, AMD) ή η απώλεια της κεντρικής όρασης.
Περίπου δεκατρία εκατομμύρια Αμερικανοί πάσχουν από εκφύλιση της ωχράς κηλίδας και σχεδόν το 25% των ατόμων ηλικίας άνω των εξήντα πέντε ετών εμφανίζουν τουλάχιστον πρώιμα σημεία της πάθησης αυτής. Περίπου τριακόσιες χιλιάδες άνθρωποι τυφλώνονται κάθε χρόνο λόγω εκφύλισης της ωχράς κηλίδας.
Ποσοστό πολύ μεγαλύτερο από το 50% του συνόλου των περιπτώσεων εκφύλισης της ωχράς κηλίδας θα μπορούσαν να αποφευχθούν με δύο απλά μέτρα: τη διακοπή του καπνίσματος και την κατανάλωση τροφών πλούσιων σε λουτεΐνη και ζεαξανθίνη. Οι καπνιστές έχουν κατά 2,5 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν εκφύλιση της ωχράς κηλίδας σε σχέση με τους μη καπνιστές.
Επειδή τα μάτια σας εκτίθενται στο φως του ήλιου συνεχώς, οι ιστοί τους πρέπει να έχουν πολύ υψηλό επίπεδο αντιοξειδωτικών για να προλαμβάνονται οι βλάβες που προκαλούνται από το κυανό και το υπεριώδες φως. Η λουτεΐνη και η ζεαξανθίνη είναι κίτρινες — σ’ αυτές οφείλουν το χρώμα τους τροφές όπως το καλαμπόκι. Οι δύο αυτές καροτίνες συγκεντρώνονται στην κηλίδα (macula), την πιο ευαίσθητη περιοχή του αμφιβληστροειδούς, που μαζεύει το φως στο πίσω μέρος του ματιού. Η λογική λέει ότι πρέπει να υπάρχει κάποιος λόγος που βρίσκονται εκεί. Ε, λοιπόν, υπάρχει. Οι καροτίνες αυτές σχηματίζουν εκεί ένα κιτρινωπό ίζημα που απορροφά το κυανό φως, εμποδίζοντας το να δημιουργήσει καταστρεπτικές ελεύθερες ρίζες.
Που βρίσκονται
Η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας χρειάζεται δεκαετίες για να εμφανιστεί. Ο καλύτερος τρόπος να προστατεύετε τα μάτια σας είναι να ακολουθείτε μια δίαιτα πλούσια σε λουτεΐνη και ζεαξανθίνη.
Η λουτεΐνη βρίσκεται σε μεγαλύτερη αφθονία στα σκουροπράσινα φυλλώδη λαχανικά, όπως το μακρόστενο λάχανο (kale) και το σπανάκι. Η ζεαξανθίνη απαντάται σε λιγότερη αφθονία στις τροφές, αλλά βρίσκεται στις κίτρινες τροφές, όπως το καλαμπόκι και οι πορτοκαλιές πιπεριές. Το σώμα σας μετατρέπει επίσης ένα μέρος της λουτεΐνης σε ζεαξανθίνη. Σύμφωνα με μια μελέτη, οι άνθρωποι που έτρωγαν τις περισσότερες τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε λουτεΐνη και ζεαξανθίνη διέτρεχαν 43% μικρότερο κίνδυνο ανάπτυξης εκφύλισης της ωχράς κηλίδας απ’ όσους έτρωγαν τις μικρότερες ποσότητες των τροφών αυτών.
Αυτό που συνήθως παραλείπεται στις συζητήσεις των διατροφικών τρόπων πρόληψης της εκφύλισης της ωχράς κηλίδας είναι το γεγονός ότι οι κρόκοι των αυγών είναι η καλύτερη πηγή λουτεΐνης και ζεαξανθίνης. Συγκεκριμένα, οι κρόκοι των αυγών περιέχουν τις υψηλότερες συγκεντρώσεις αυτών των καροτινών από κάθε άλλη τροφή.
