Μπορεί το έντονο στρες που προκαλεί η οικονομική κρίση στους ηλικιωμένους να πυροδοτήσει το μηχανισμό της άνοια; Νέα δεδομένα δείχνουν ότι πριν την εμφάνιση της άνοιας σε μεγάλο ποσοστό των ατόμων, που υπερβαίνει το 80%, είχε παρουσιαστεί ένα στρεσογόνο περιστατικό, όπως ο θάνατος αγαπημένου προσώπου, σοβαρή ασθένεια, οικονομικά προβλήματα, πρόωρη συνταξιοδότηση, το διαζύγιο ενός παιδιού. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση ηλικιωμένου ατόμου που παρουσίασε άνοια όταν έχασε όλα του τα χρήματα στο Χρηματιστήριο.Οι οδηγίες που δίνει σε ανάλογες περιπτώσεις η πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Νόσου Alzheimer, καθηγήτρια κυρία Μάγδα Τσολάκη, είναι να μη στενοχωριόμαστε, διότι δεν ξέρουμε αν έχουμε το γονίδιο που καθορίζει πόσο μεγάλες θα είναι οι συνέπειες της κακής αντιμετώπισης ενός οδυνηρού γεγονότος. Όπως τόνισε η κ. Τσολάκη η καθημερινότητά μας έχει γίνει μία δύσκολη αρένα με πολύ μεγάλες προκλήσεις, τις οποίες καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε. Επειδή τα στρεσογόνα ερεθίσματα δεν μπορούμε συνήθως να τα ξεπεράσουμε όταν βρισκόμαστε σε μεγάλες ηλικίες, πρέπει να βρούμε τρόπους να μένουμε απαθείς για να διατηρήσουμε τον εγκέφαλό μας σε άριστη κατάσταση.
Διαστάσεις πανδημίας παίρνει η άνοια
Σύμφωνα με την κ. Τσολάκη η συχνότητα της άνοιας στις αναπτυγμένες χώρες είναι 10% άνω των 70 ετών, ενώ στην Ελλάδα είναι 6% άνω των 70 ετών. Όμως η συχνότητα αυξάνεται τόσο στις αναπτυγμένες όσο και στις αναπτυσσόμενες χώρες, ώστε να μιλάμε για ένα φαινόμενο που θα πάρει διαστάσεις πανδημίας (105 εκατομμύρια άτομα υπολογίζεται ότι θα πάσχουν έως το 2050).
Πώς μπορούμε να προφυλαχθούμε από την άνοια; Υπάρχουν παράγοντες που δεν μπορούμε να επηρεάσουμε, όπως είναι η ηλικία και τα γονίδια μας. Υπάρχουν όμως και παράγοντες που μπορούμε να επηρεάσουμε με τις επιλογές μας όπως:
– Η αντιμετώπιση αγγειακών παραγόντων, δηλαδή το κάπνισμα, ο σακχαρώδης διαβήτης, η αρτηριακή πίεση, η χοληστερίνη, η αυξημένη ομοκυστεΐνη, η παχυσαρκία.
– Η διατροφή (η μεσογειακή δίαιτα, με κατανάλωση ψαριών, ελαιόλαδου, οσπρίων, φρούτων και λαχανικών παίζει προστατευτικό ρόλο).
– Δραστηριότητες, hobby, σωματική και νοητική άσκηση και ψυχική ισορροπία.
Έχει ενοχοποιηθεί και το ελικοβακτηρίδιο το πυλωρού ως παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση άνοιας, του οποίου η εκρίζωση είναι σήμερα δυνατή.
Μία πραγματική καινοτομία αποτελεί το διαδερμικό αυτοκόλλητο ριβαστιγμίνης, το οποίο στοχεύει στρατηγικά στα καίρια σημεία που μεγιστοποιούν την αποτελεσματικότητα της φαρμακευτικής θεραπείας στην άνοια. Αυξάνει τις επιλογές του γιατρού, κυρίως σε περιπτώσεις όπου η κατάποση είναι προβληματική και οι ανεπιθύμητες ενέργειες μετά τη λήψη από το στόμα είναι ανυπόφορες.
