Η βρώμη είναι ένα δημητριακό πλούσιο σε φυτικές ίνες, βιταμίνες συμπλέγματος Β, πρωτεΐνες και αντιοξειδωτικά. Οι φυτικές ίνες χωρίζονται σε δύο τύπους: τις αδιάλυτες και τις διαλυτές. Οι αδιάλυτες ίνες είναι σκληρές και δεν διαλύονται στο νερό. Περνούν από το έντερο και βγαίνουν με τα κόπρανα, χωρίς να κάνουν σχεδόν τίποτα. Οι διαλυτές ίνες διαλύονται στο νερό, διασπώνται και ενώνονται με διάφορα άλλα συστατικά βγάζοντας έξω από το σώμα διάφορες ουσίες που υπάρχουν στη διατροφή οι οποίες μπορεί να βλάπτουν το σώμα όπως για παράδειγμα στην περίπτωση που είναι καρκινογόνες.
Οι φυτικές ίνες είναι το αγαπημένο θέμα των διατροφολόγων γιατί οι έρευνες δείχνουν πως όταν υπάρχουν σε ικανοποιητικά ποσοστά στη διατροφή, προκύπτει λιγότερη παχυσαρκία, διαβήτης τύπου 2 και καρκίνοι του πεπτικού συστήματος. Ορισμένες δίαιτες προτείνουν τουλάχιστον μία κουταλιά της σούπας πίτουρο βρώμης την ημέρα. Το πίτουρο της βρώμης, περιέχει υψηλά επίπεδα διαλυτών φυτικών ινών οι οποίες απορροφούν νερό στο έντερο, αποκτούν μέγεθος ίσο με το 20πλάσιο που έχουν δίχως νερό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να νιώθει κανείς χορτάτος.
Βέβαια, δεν είναι όλες οι φυτικές ίνες ίδιες. Για παράδειγμα, αυτές της βρώμης μειώνουν την απορρόφηση της διατροφικής χοληστερίνης (χοληστερόλης) αλλά δεν συμβαίνει το ίδιο με τις φυτικές ίνες του σιταριού. Ειδικά στο πίτουρο βρώμης, η μισή ποσότητα από τις ίνες που περιέχει είναι διαλυτές. Τρώγοντας μαζί με το φαγητό σας 100 γρ. πίτουρο βρώμης, είτε σε μορφή δημητριακών στο γάλα είτε σε μορφή μπισκότων, μπορεί να χαμηλώσει το επίπεδο της χοληστερίνης. Αυτό βέβαια κατορθώνεται με την προϋπόθεση ότι, ο ενδιαφερόμενος ακολουθεί ένα πρόγραμμα διατροφής με λίγα λιπαρά και χοληστερίνη.
Το πίτουρο βρώμης βρίσκεται στα εξωτερικά στρώματα του σπόρου βρώμης και χρησιμοποιείται ως συστατικό για μούσλι ή στο ψωμί κατά την διάρκεια του ψησίματος. Περιέχει πολλά μέταλλα και βιταμίνες καθώς και φυτικες ίνες οι οποίες βοηθούν στην πέψη και κατ’επέκταση στην δυσκοιλιότητα. Η επεξεργασία των τροφών στη σύγχρονη διατροφή αφαιρεί ένα μεγάλο μέρος των φυτικών ινών κι έτσι στις αναπτυγμένες χώρες η πρόσληψή τους είναι μικρή. Ένας δυτικός άνθρωπος παίρνει κατά μέσο όρο 12 γρ. φυτικές ίνες την ημέρα ενώ ένας Αφρικανός πάνω από 40 γρ.
H ιδιότητα της βρώμης να μειώνει την χοληστερίνη οφείλεται στο γεγονός ότι είναι πλούσια στην διαλυτή φυτική ίνα β-γλυκάνη. Οι μελέτες έδειξαν ότι παίρνοντας 15 έως 25 γραμμάρια τη μέρα διαλυτές ίνες, χαμηλώνει το γενικό σύνολο της χοληστερίνης κατά 5% έως 15%. Η βρώμη είναι μια εξαιρετική πηγή β – γλυκανών, φυτικές ίνες που βρίσκονται κυρίως στον φλοιό των δημητριακών.
Τα θετικά αποτελέσματα της βρώμης στην υγεία είναι:
- Πεπτικό σύστημα: Οι φυτικές αυτές ίνες που περιέχονται στη βρώμη έχουν μια ιδιαίτερα προστατευτική δράση για το πεπτικό σύστημα, καθώς έχουν την ικανότητα να δεσμεύουν τα χολικά οξέα, η μεγάλη συγκέντρωση των οποίων στις εκκρίσεις οδηγεί σε αυξημένο ρίσκο καρκινογένεσης.
- Ανοσοποιητικό σύστημα: Μια άλλη θετική επίδραση των β-γλυκανών που περιέχονται στη βρώμη είναι η ενίσχυση του ανοσοποιητικού μας συστήματος, καθώς προάγουν τη δράση σημαντικών κυττάρων της άμυνας, όπως τα μακροφάγα και τα ουδετερόφιλα έναντι βακτηρίων, ιών και παρασίτων.
- Έλεγχος επιπέδων σακχάρου: Οι β-γλυκάνες που περιέχονται στη βρώμη διαδραματίζουν ευεργετικό ρόλο στο γλυκαιμικό έλεγχο, συμβάλλοντας στη διατήρηση των επιπέδων σακχάρου σε επιθυμητά πλαίσια.
- Έλεγχος σωματικού βάρους: Η κατανάλωση βρώμης συμβάλει επίσης σημαντική στον έλεγχο του σωματικού βάρους. Το πλούσιο περιεχόμενο της βρώμης σε φυτικές ίνες και πρωτεΐνες ενισχύει την ικανοποίηση της όρεξης και του αισθήματος κορεσμού και με αυτό τον τρόπο βοηθά σημαντικά στην επίτευξη του επιθυμητού σωματικού βάρους.
- Οφέλη σε επίπεδο ομορφιάς και ευεξίας: Πέρα από τα ουσιαστικά οφέλη της βρώμης στην υγεία του οργανισμού, επιστημονικές έρευνες πιστοποιούν την ύπαρξη θετικής επίδρασης ακόμα και όσον αφορά την ομορφιά και την ευεξία, κυρίως στη βάση της αντιοξειδωτικής της δράσης. Μάλιστα οι πολυφαινόλες της βρώμης (οι αβενανθραμίδες) φαίνεται να κατέχουν τόσο αντιοξειδωτική, όσο και αντιφλεγμονώδη και αντιαλλεργική δράση, ενώ σε σύγκριση με τα δημητριακά ολικής άλεσης, η αντιοξειδωτική δυνατότητα της βρώμης υπερτερεί έναντι άλλων, όπως το καλαμπόκι και το σιτάρι.
- Ρίχνει τη χοληστερίνη. Περισσότερα γι’ αυτή τη δράση της βρώμης δείτε εδώ.
- Τέλος η βρώμη δεν περιέχει μεγάλες ποσότητες γλουτένης όπως τα άλλα δημητριακά και άρα δεν ενοχλεί τόσο πολύ αυτούς που πάσχουν από δυσανεξία στη γλουτένη (κοιλιοκάκη).
Παρενέργειες
Η ποσότητα που πρέπει να καταναλώνετε από διαλυτές ίνες, δεν πρέπει να είναι περισσότερο από 50 γρ. τη μέρα, γιατί υπάρχουν και μερικά ανεπιθύμητα αποτέλεσμα ιιου παρατηρούνται με την υπερβολική κατανάλωση ινών (πολλά αέρια, διάρροια και φούσκωμα). Υπάρχει επίσης το ενδεχόμενο ότι υπερβολικά μεγάλες ποσότητες από φυτικές ίνες να παρασύρουν μερικά ουσιώδη μέταλλα (μαγνήσιο, σίδηρο, σελήνιο, ασβέστιο, τσίγκο, χαλκό) έξω από το σώμα.
