Οι εργαζόμενοι σε νυχτερινές βάρδιες, οι οποίοι κοιμούνται λίγο και σε λάθος ώρες της ημέρας, αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2 (υψηλό “ζάχαρο” στο αίμα) και παχυσαρκίας, σύμφωνα με μία νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα, που έρχεται να επιβεβαιώσει ότι η νυχτερινή εργασία διαταράσσει το βιολογικό «ρολόι» του οργανισμού, με συνέπειες για την υγεία του.
Οι ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου Χάρβαρντ και του Νοσοκομείου Brigham and Women’s Hospital, με επικεφαλής τον νευροεπιστήμονα δρ. Όρφιου Μπάξτον, που δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη στο ιατρικό περιοδικό “Science Translational Medicine”, έκαναν πειράματα με 21 άτομα και διαπίστωσαν ότι οι αλλαγές στον φυσιολογικό κύκλο του ύπνου – ξύπνιου, οδηγούσαν σε σταδιακή αδυναμία του σώματος να ελέγξει το επίπεδο του σακχάρου (γλυκόζης) στο αίμα. Μάλιστα μερικοί συμμετέχοντες στην έρευνα εμφάνισαν πρώιμα συμπτώματα διαβήτη τύπου 2 μέσα σε λίγες μόνο εβδομάδες.
Προηγούμενες μελέτες έχουν συσχετίσει τη νυχτερινή εργασία με ποικίλα προβλήματα υγείας. Η νέα μελέτη μελέτησε το ζήτημα σε ελεγχόμενες εργαστηριακές συνθήκες, όπου η διατροφή και ο ύπνος των συμμετεχόντων ελεγχόταν από τους επιστήμονες επί περίπου έξι εβδομάδες.
Αρχικά τα «πειραματόζωα» κοιμούνταν έως δέκα ώρες τα βράδια. Στη συνέχεια όμως και επί τρεις εβδομάδες οι ερευνητές σκοπίμως διατάραξαν τον ύπνο και το βιολογικό «ρολόι» τους. Η διάρκεια της ημέρας επιμηκύνθηκε στις 28 ώρες με τεχνητό τρόπο, ενώ οι συμμετέχοντες επιτρεπόταν να κοιμηθούν ακανόνιστα μόνο για εξήμισι ώρες (ισοδύναμες με 5,6 ώρες στην κανονική 24ωρη μέρα).
Αύξηση σακχάρου στο αίμα
Τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα αυξήθηκαν σημαντικά και, όπως διαπιστώθηκε, ο οργανισμός των συμμετεχόντων άρχισε να μειώνει το επίπεδο της ινσουλίνης (της ορμόνης που παράγεται από το πάγκρεας και ελέγχει το επίπεδο του σακχάρου), με συνέπεια να αυξάνεται το σάκχαρο. Μερικοί εθελοντές είχαν τόσο υψηλά επίπεδα σακχάρου μετά το φαγητό τους, που χαρακτηρίσθηκαν προ-διαβητικοί.
Παράλληλα, αυξήθηκε ο κίνδυνος αύξησης του βάρους, καθώς επιβραδύνθηκε ο ρυθμός του μεταβολισμού κατά 8% κατά μέσο όρο. Αυτή η επιβράδυνση «μεταφράζεται» σε αύξηση του βάρους κατά 5,5 κιλά περίπου σε διάστημα ενός έτους. Μόνο με αλλαγή των διατροφικών συνηθειών και περισσότερη σωματική άσκηση θα μπορούσε να αντισταθμιστεί αυτή η τάση για παχυσαρκία.
Όπως δήλωσε ο δρ. Όρφιου Μπάξτον, οι εργαζόμενοι σε νυχτερινές βάρδιες που αναγκαστικά μένουν ξύπνιοι τις νύχτες, είναι πολύ πιο πιθανό να εμφανίσουν διαβήτη τύπου 2 (υψηλό “ζάχαρο”)κάποια στιγμή, σε σχέση με τους εργαζόμενους σε κανονικές ώρες της ημέρας. Επειδή οι απασχολούμενοι το βράδυ δυσκολεύονται να κοιμηθούν την ημέρα, το πρόβλημα επιδεινώνεται, καθώς στη βραδινή αποδιοργάνωση του βιολογικού-μεταβολικού «ρολογιού» (του λεγόμενου και κιρκαδιανού κύκλου) έρχεται να προστεθεί και η χρόνια έλλειψη ύπνου. Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι ο επαρκής ύπνος αποτελεί σημαντικό παράγοντα για τη διατήρηση της υγείας.
Link: Για την πρωτότυπη επιστημονική εργασία (με συνδρομή) στη διεύθυνση: http://stm.sciencemag.org/content/4/129/129ra43
