Δεκάδες εικασίες και θεωρίες έχουν διατυπωθεί μέχρι σήμερα για να εξηγήσουν την αιφνίδια εξαφάνιση των δεινοσαύρων, πριν από 65 εκατομμύρια χρόνια. Μια ομάδα Ελβετών και Βρετανών επιστημόνων προσπάθησε να λύσει το μυστήριο εξετάζοντας την αναπαραγωγική διαδικασία αυτών των συναρπαστικών, ωοτόκων ζώων. Παλαιότερα άλλοι επιστήμονες είχαν υποστηρίξει, χωρίς όμως να πείσουν ιδιαίτερα, ότι τα μικρά θηλαστικά που επέζησαν από τη μαζική εξαφάνιση των ειδών στο τέλος της Κρητιδικής περιόδου έφαγαν τα αυγά των μεγάλων δεινοσαύρων.
Σήμερα οι πιο αξιόπιστες θεωρίες εξηγούν τη βίαιη εξαφάνιση πολλών ειδών ζώων και φυτών αποδίδοντάς την σε φυσικές καταστροφές, όπως σε σύγκρουση της Γης με αστεροειδείς ή σε ηφαιστειακές εκρήξεις.
Ο Μάρκους Κλάους και ο Ντάριλ Κόντρον, του Πανεπιστημίου της Ζυρίχης, σε συνεργασία με τους συναδέλφους τους της Ζωολογικής Εταιρείας του Λονδίνου, υποστηρίζουν ότι οι δεινόσαυροι, ζώα που γεννούσαν αυγά, μειονεκτούσαν σε σχέση με τα θηλαστικά, τα οποία γεννούν ζωντανά μικρά.
Η εργασία τους δημοσιεύεται στην επιστημονική επιθεώρηση Biology Letters της βρετανικής Βασιλικής Εταιρείας.
“Το ερώτημα που βασανίζει πολλούς ανθρώπους, εμού συμπεριλαμβανομένου, είναι γιατί επέζησαν τα θηλαστικά και όχι οι δεινόσαυροι. Πιστεύω ότι βρήκαμε μια πολύ καλή απάντηση στο ερώτημα”, είπε ο Μάρκους Κλάους μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Επειδή τα αυγά έχουν, αναπόφευκτα, περιορισμένο μέγεθος–όσο πιο μεγάλο το αυγό, τόσο πιο χοντρό πρέπει να είναι το κέλυφος, αλλά να επιτρέπει ταυτόχρονα να περνά το οξυγόνο–οι μεγάλοι δεινόσαυροι γεννούσαν, αναλογικά με το μέγεθός τους, μικρά μωρά. Τα νεογέννητα ζύγιζαν από δύο μέχρι δέκα κιλά.
“Όμως για να φτάσουν στο τελικό βάρος των 30 ή 50 τόννων, έπρεπε να περάσουν από πολλά στάδια ανάπτυξης”, εξήγησε ο Κλάους. Τα μωρά δεινοσαυράκια καταλάμβαναν στο οικοσύστημα θέση παρόμοια με αυτή των μικρότερων ειδών και κατανάλωναν την ίδια τροφή με εκείνα. Τα θηλαστικά, από την άλλη, γεννιούνταν ήδη αρκετά ανεπτυγμένα και τρέφονταν αρχικά με το γάλα των μητέρων τους.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, οι δεινόσαυροι μικρού ή μεσαίου μεγέθους ήταν πολύ λιγότεροι από τα θηλαστικά, γιατί είχαν να συναγωνιστούν τα “μικρά” των μεγάλων δεινοσαύρων. “Κάτι τέτοιο δεν προκάλεσε προβλήματα επί 150 εκατομμύρια χρόνια. Όμως όταν συνέβη κάτι που εξολόθρευσε τα μεγάλα είδη” και ο αριθμός των μικρόσωμων ειδών ήταν ήδη περιορισμένος, “όλη η ομάδα εξαφανίστηκε”, πρόσθεσε ο Κλάους.
Μόνο οι μικροί δεινόσαυροι που είχαν κατακτήσει τους αιθέρες καταλαμβάνοντας μια νέα θέση στο οικοσύστημα σώθηκαν από την εξαφάνιση και εξελίχθηκαν στα σημερινά πουλιά.