Αν θέλετε να προστατευθείτε από τις τροφικές δηλητηριάσεις, φροντίστε να προσθέτετε λίγο σκόρδο στο φαγητό σας. Μια νέα έρευνα αποκαλύπτει ότι μία από τις κύριες ουσίες του είναι 100 φορές πιο ισχυρή εναντίον ενός επικίνδυνου μικροβίου, του καμπυλοβακτηρίου, απ’ ό,τι δύο ευρέως χρησιμοποιούμενα αντιβιοτικά. Η ουσία που προστατεύει από το καμπυλοβακτήριο, το οποίο αποτελεί πολύ συνηθισμένη αιτία τροφικής δηλητηρίασης είναι το θειούχο διαλλύλιο.
Σε μία σειρά πειραμάτων, επιστήμονες από το Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον ανακάλυψαν πως το θειούχο διαλλύλιο διασπά εύκολα μία προστατευτική βιομεμβράνη που χρησιμοποιεί το καμπυλοβακτήριο για να δυσχεραίνει την καταστροφή του.
Η δράση του διαλλυλίου είναι πιο ισχυρή απ’ ό,τι αυτή των αντιβιοτικών ερυθρομυσίνη και σιπροφλοξασίνη, ενώ ασκείται και σε κλάσμα του χρόνου από αυτόν που χρειάζονται τα συγκεκριμένα αντιβιοτικά για να επιδράσουν.
Τα νέα ευρήματα, που δημοσιεύονται στην «Επιθεώρηση Αντιμικροβιακής Χημειοθεραπείας» (JAC), ανοίγουν τον δρόμο για να την επινόηση νέων τρόπων επεξεργασίας του ωμού και του επεξεργασμένου κρέατος, καθώς και καθαρισμού των επιφανειών χειρισμού των τροφίμων, ώστε να μειωθεί η επίπτωση της τροφικής δηλητηρίασης από καμπυλοβακτήριο.
«Η έρευνά μας είναι πολύ σημαντική, διότι υποδηλώνει πως η συγκεκριμένη ουσία, το θειούχο διαλλύλιο, έχει τη δυνατότητα να ελαττώσει τα νοσογόνα βακτήρια στο περιβάλλον και στην τροφική αλυσίδα», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής δρ Μάικλ Κόνκελ, καθηγητής στη Σχολή Μοριακών Βιοεπιστημών του πανεπιστημίου.
Το καμπυλοβακτήριο
«Το καμπυλοβακτήριο αποτελεί την συνηθέστερη βακτηριακή αιτία τροφικής δηλητηρίασης στις ΗΠΑ και ενδεχομένως παγκοσμίως». Τα συμπτώματά της είναι διάρροια, κράμπες, πόνος στην κοιλιά και πυρετός. Το καμπυλοβακτήριο μπορεί επίσης να πυροδοτήσει το σχεδόν ένα τρίτο των κρουσμάτων μιας σπάνιας, παραλυτικής νόσου που λέγεται σύνδρομο Guillain-Barre. Οι περισσότερες μολύνσεις από το καμπυλοβακτήριο οφείλονται στην κατανάλωση ωμών ή μισομαγειρεμένων πουλερικών ή άλλων τροφίμων τα οποία μολύνθηκαν από βρώμικες επιφάνειες ή μαχαιροπίρουνα.
Το καμπυλοβακτήριο φωλιάζει κυρίως στα λευκά κρέατα, κοτόπουλα και χοιρινά και εξαφανίζεται με το καλό ψήσιμο. Στη χώρα μας δεν αναφέρονται συχνά περισταστικά από το μικρόβιο αυτό, όχι γιατί δεν υφίστανται αλλά γιατί τα στοιχεία που παρέχουμε είναι ελλιπέστατα. Περισσότερα από 380.000 άτομα στην Ε.Ε. κάθε χρόνο μολύνονται από ασθένειες που μεταφέρονται από τα ζώα στον άνθρωπο, μέσω της τροφής.
Το μικρόβιο στο οποίο οφείλονται τα περισσότερα περιστατικά ασθένειας ζώων που μολύνει ανθρώπους, ξεπερνώντας μάλιστα τη σαλμονέλα που έως πριν από λίγα χρόνια κρατούσε την πρώτη θέση. Τα περιστατικά που αναφέρθηκαν το 2005 σημείωσαν αύξηση της τάξης του 7,8% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά και συγκεκριμένα 197.363 άτομα μολύνθηκαν από το συγκεκριμένο μικρόβιο. Η σαλμονέλα παραμένει επίσης σημαντικός παράγοντας κινδύνου για την υγεία των πολιτών, εφόσον το 2005 αναφέρθηκαν 176.395 περιστατικά δηλητηρίασης από σαλμονέλα, από τα αυγά, τα κοτόπουλα και το χοιρινό κρέας.
Το ιδιαίτερα ανησυχητικό στοιχείο σε σχέση με το καμπυλοβακτηρίδιο, πέρα από τη μεγάλη εξάπλωσή του, είναι ότι δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με τα υπάρχοντα αντιβιοτικά μέσα. Οπως αναφέρεται στην ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Ενωσης, το 80% των στελεχών του μικροβίου που εντοπίστηκαν ήταν ανθεκτικά στα αντιβιοτικά. «Αυτό προκαλεί πρόβλημα στην αντιμετώπιση της μόλυνσης σε ανθρώπους», τονίζεται. Ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι ότι η αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών έχει οδηγήσει στην ανάπτυξη ανθεκτικών στελεχών.
Το καμπυλοβακτηρίδιο πήρε το όνομά του από την καμπυλωτή μορφή του. Κρύβεται στα φτερά των πτηνών και το τρίχωμα των ζώων και συνήθως δεν επηρεάζει τη δική τους υγεία. Μπορεί όμως να προκαλέσει σοβαρή δηλητηρίαση στον άνθρωπο μέσω της τροφής. «Το συγκεκριμένο μικρόβιο ζει στη θερμοκρασία του σώματος. Οταν ψύχουμε ένα τρόφιμο αδρανοποιείται χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αν βρεθεί σε κατάλληλη θερμοκρασία δεν θα ξυπνήσει από το λήθαργο», τονίζει ο καθηγητής της μικροβιολογίας τροφίμων στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών κ. Γιώργος Νυχάς. Πρόκειται για μικρόβιο που προκαλεί τροφικές δηλητηριάσεις και είναι επικίνδυνο για όσους έχουν κατεσταλμένο ανοσοποιητικό σύστημα.