Η πρωτεΐνη που ονομάζεται connexin43 και συμμετέχει στη λειτουργία του βιολογικού ρολογιού φαίνεται πως είναι μία από τις αιτίες που αναγκάζουν πολλούς ανθρώπους, κυρίως ηλικιωμένους, να σηκώνονται στη μέση της νύχτας για να ουρήσουν. Ιάπωνες ερευνητές αναφέρουν στην επιθεώρηση «Nature Communications» ότι τα ανεπαρκή επίπεδα της πρωτεΐνης connexin43 ξεγελούν τον εγκέφαλο κάνοντάς τον να νομίζει ότι η ουροδόχος κύστη είναι γεμάτη ενώ στην πραγματικότητα είναι άδεια.
Η πρωτεΐνη connexin43 και η συχνοουρία
Ο ρόλος της connexin43 στη νυχτερινή ενούρηση ήταν άγνωστος μέχρι σήμερα, ωστόσο προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι είναι μία από τις πολυάριθμες πρωτεΐνες του βιολογικού ή κιρκαδικού ρολογιού, το οποίο ρυθμίζει τις λειτουργίες του οργανισμού στη διάρκεια της ημέρας και της νύχτας.
Στη διάρκεια του κανονικού ύπνου, οι νεφροί παράγουν λιγότερα ούρα από ό,τι στη διάρκεια της ημέρας, ενώ η ουροδόχος κύστη διαστέλλεται και μπορεί να αποθηκεύσει περισσότερα ούρα πριν το άτομο αισθανθεί την ανάγκη να ουρήσει.
Όταν όμως πέφτουν τα επίπεδα της connexin43, οι λείες μυϊκές ίνες που επενδύουν τα τοιχώματα της ουροδόχου κύστης γίνονται υπερβολικά ευαίσθητες σε νευρικά ερεθίσματα που δίνουν την αίσθηση της πληρότητας. Ως αποτέλεσμα, η κύστη ενημερώνει πρόωρα τον εγκέφαλο ότι υπάρχει άμεση ανάγκη ούρησης. Αυτή η περίπτωση συχνοουρίας είναι όμως φανταστική.
Η νυχτερινή ενούρηση είναι πάντως γνωστό ότι συνδέεται και με άλλους παράγοντες, όπως η μειωμένη ελαστικότητα της ουροδόχου κύστης στους ηλικιωμένους. Μια άλλη αιτία μπορεί να είναι η υπερπλασία του προστάτη, η οποία εμποδίζει την πλήρη κένωση της κύστης κατά την ούρηση.
Και άλλες πρωτεΐνες επηρεάζουν τη συχνοουρία
Οι συντάκτες της νέας μελέτης υποψιάζονται ότι υπάρχουν κι άλλες πρωτεΐνες του βιολογικού ρολογιού που μπορεί να επηρεάζουν τη λειτουργία της ουροδόχου κύστης. Οι ίδιοι μηχανισμοί ενδέχεται να εμπλέκονται στα περιστατικά νυχτερινής ενούρησης σε παιδιά που «βρέχουν το κρεβάτι τους».
Ο ρόλος της connexin43 ανακαλύφθηκε με τη βοήθεια γενετικά τροποποιημένων ποντικών από τους οποίους είχε αφαιρεθεί το γονίδιο που οδηγεί στην παραγωγής της πρωτεΐνης.
Στρώνοντας τα κλουβιά των πειραματόζωων με ειδικό χαρτί που αλλάζει χρώμα όταν βραχεί έστω και ελάχιστα, η ομάδα του δρος Οσάμου Ογκάβα στο Πανεπιστήμιο του Κιότο διαπίστωσε ότι τα ποντίκια είχαν συχνοουρία και έμεναν άγρυπνα τις νύχτες.
