Δύο μελέτες έδειξαν για πρώτη φορά ότι οι πάσχοντες από υπνική άπνοια – διαταραχή που προκαλεί επικίνδυνες παύσεις της αναπνοής τη νύχτα – διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να εκδηλώσουν καρκίνο. Υπολογίζεται ότι περισσότεροι από ένας στους δέκα ενηλίκους ροχαλίζει πάρα πολύ δυνατά το βράδυ και παρουσιάζει αυτές τις παύσεις της αναπνοής. Για τους ειδικούς σε θέματα ύπνου, η διαταραχή αυτή αποτελεί κύριο λόγο ανησυχίας, διότι στερεί από τον οργανισμό το πολύτιμο οξυγόνο και είναι τεκμηριωμένο ότι μακροπρόθεσμα μπορεί να οδηγήσει σε καρδιαγγειακά προβλήματα και διαβήτη τύπου 2.
«Τα νέα ευρήματα είναι στ’ αλήθεια σοβαρά», δήλωσε ο καθηγητής Ιατρικής του Υπνου Τζόζεφ Γκόλις, από το Κλίβελαντ, ο οποίος δεν συμμετείχε στις νέες μελέτες. «Είναι η πρώτη φορά που αναδεικνύεται αυτή η συσχέτιση – και φαίνεται να είναι ισχυρή» συμπλήρωσε.
Σε μια από τις μελέτες, επιστήμονες από την Ισπανία παρακολούθησαν επί χρόνια χιλιάδες ασθενείς σε κλινικές ύπνου της χώρας, καταλήγοντας στο συμπέρασμα πως όσοι έπασχαν από τις σοβαρότερες μορφές της άπνοιας, διέτρεχαν κατά 68% υψηλότερο κίνδυνο να εκδηλώσουν καρκίνο οποιασδήποτε μορφής.
Η δεύτερη μελέτη, στην οποία συμμετείχαν 1.500 δημόσιοι υπάλληλοι από το Ουισκόνσιν, έδειξε πως όσοι παρουσίαζαν τις περισσότερες διακοπές της αναπνοής το βράδυ, είχαν σχεδόν πενταπλάσια θνησιμότητα από καρκίνο σε σύγκριση με εκείνους που δεν εκδήλωναν επεισόδια άπνοιας.
Και οι δύο ερευνητικές ομάδες εξέτασαν γενικώς τις διαγνώσεις και την εξέλιξη του καρκίνου στους εθελοντές τους, δίχως να εστιάσουν σε κάποια συγκεκριμένη μορφή καρκίνου.
Και στις δύο μελέτες, εξάλλου, οι οποίες παρουσιάστηκαν στο διεθνές συνέδριο της Αμερικανικής Θωρακικής Εταιρείας που διεξήχθη στο Σαν Φρανσίσκο, απέκλεισαν την πιθανότητα να ευθύνονται για τους καρκίνους οι συνήθεις παράγοντες κινδύνου, όπως το κάπνισμα ή η παχυσαρκία.
Οξυγόνο και καρκίνος
Ανάλογα ευρήματα παρουσίασαν πρόσφατες μελέτες σε ζώα, που έδειξαν πως όταν μειώνεται η παροχή οξυγόνου στον οργανισμό, επιταχύνεται η ανάπτυξη των καρκινικών κυττάρων – ίσως διότι ο οργανισμός δημιουργεί μακροπρόθεσμα νέα αιμοφόρα αγγεία για να αναπληρώνει την στέρηση οξυγόνου που βιώνει κάθε βράδυ.
Τα ευρήματα αυτών των μελετών ήταν που ώθησαν τους ισπανούς και τους αμερικανούς ερευνητές να διερευνήσουν κατά πόσον συμβαίνει το ίδιο και στους ανθρώπους – και τα ευρήματά τους χαρακτηρίζονται ανησυχητικά, αν και πρέπει να επιβεβαιωθούν από μεγαλύτερες μελέτες, για να θεωρηθούν οριστικά.
Στην υπνική άνοια, οι μύες του λαιμού χαλαρώνουν κατά τη διάρκεια του ύπνου αποφράσσοντας την αεροφόρο οδό και κάνοντας τους πάσχοντες να μισοξυπνούν πασχίζοντας να πάρουν ανάσα. Στις σοβαρές περιπτώσεις η διακοπή αυτή μπορεί να συμβεί πολλές δεκάδες φορές τη νύχτα, στερώντας από τον οργανισμό το ζωτικό οξυγόνο και κάνοντας τον ασθενή να ξυπνάει το πρωί εξαντλημένος.
Άπνοια και θνησιμότητα
Η αμερικανική μελέτη, που πραγματοποιήθηκε από επιστήμονες της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Ουισκόνσιν, έδειξε πως σε όσους έχουν μέτρια υπνική άπνοια η θνησιμότητα από καρκίνο είναι διπλάσια, ενώ σε όσους έχουν σοβαρή είναι αυξημένη κατά 4,8 φορές.
«Τα ευρήματά μας μάς εξέπληξαν», είπε ο επικεφαλής ερευνητής δρ Φ. Χαβιέ Νιέτο, διευθυντής του Τμήματος Πληθυσμικής Υγείας στο πανεπιστήμιο. «Θα μπορούσαν να οφείλονται σε κάτι άλλο, αλλά λάβαμε υπόψη όλους τους πιθανούς παράγοντες κινδύνου και το αποτέλεσμα δεν άλλαξε».
Στη δεύτερη μελέτη, επιστήμονες από το Ισπανικό Δίκτυο Υπνου (SSN) χρησιμοποίησαν τον επονομαζόμενο Δείκτη Υποξαιμίας για να ελέγξουν την συχνότητα του καρκίνου. Ο δείκτης αυτός καταγράφει πόση ώρα τα επίπεδα οξυγόνου στο αίμα ενός ανθρώπου βρίσκονται κάτω από το 90% του φυσιολογικού.
Οι ερευνητές παρακολούθησαν επί επτά χρόνια 5.200 εθελοντές που δεν έπασχαν από καρκίνο όταν άρχισε η μελέτη. Στο τέλος της, όσοι είχαν μειωμένα επίπεδα οξυγόνου επί χρονικό διάστημα ίσο με το 12% των ωρών που κοιμόντουσαν, είχαν κατά 68% περισσότερες πιθανότητες καρκίνου, είπε ο δρ Μιγκέλ Ανγκέλ Μαρτίνεζ – Γκαρσία από το Πανεπιστήμιο La Fe στην Ισπανία.
Οσο δε αυξανόταν το χρονικό διάστημα με άπνοια την ώρα του ύπνου, τόσο αυξανόταν και η συχνότητα του καρκίνου.
«Νομίζω ότι οι μελέτες αυτές αποτελούν μία ακόμα απόδειξη ότι η υπνική άπνοια μπορεί να έχει πολύ σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία», τόνισε ο δρ Νιέτο. «Η διακοπή της αναπνοής την ώρα του ύπνου είναι πολύ σοβαρό πρόβλημα».
