Κλίμα και Περιβάλλον: Απειλή μιας μη αναστρέψιμης καταστροφής

klimaΗ Γη οδεύει -και μάλιστα με ταχύ βηματισμό- προς την καταστροφική κατάρρευσή της, αν οι άνθρωποι δεν αλλάξουν ρότα αναφορικά με την κλιματική αλλαγή, την αύξηση του πληθυσμού και την καταστροφή του περιβάλλοντος, σύμφωνα με μία νέα αγωνιώδη προειδοποίηση που απηύθυναν οι επιστήμονες, οι οποίοι μάλιστα φοβούνται ότι οι αλλαγές θα είναι κατακλυσμικές και όχι σταδιακές, όπως νομίζουν πολλοί. Οι επιστήμονες θεωρούν ότι βρισκόμαστε ήδη σε πορεία μετωπικής σύγκρουσης με τη Φύση και τα πολύ χειρότερα έπονται για τον ανθρώπινο πολιτισμό.

Οι 22 κορυφαίοι βιολόγοι, οικολόγοι, γεωλόγοι, παλαιοντολόγοι κ.α. από πολλές χώρες (ΗΠΑ, Βρετανία, Ισπανία, Φινλανδία, Καναδά, Χιλή), σημαίνουν συναγερμό, ενόψει και της συνόδου κορυφής του ΟΗΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη (20-22 Ιουνίου). Υπογραμμίζουν ότι ο πλανήτης, ακόμα και μέσα στον τρέχοντα αιώνα, πλησιάζει το σημείο χωρίς επιστροφή, μετά το οποίο περιμένουν την ανθρωπότητα μαζικές εξαφανίσεις ειδών και απρόβλεπτες αλλαγές στο περιβάλλον. Σε τέτοια μάλιστα κλίμακα, που δεν έχει υπάρξει ξανά μετά την τελευταία εποχή των παγετώνων που κράτησε γύρω στα 100.000 χρόνια και σχετικά απότομα τερματίστηκε πριν από 11.000 χρόνια. Το σημείο καμπής της κλιματικής-οικολογικής αλλαγής συνέβη πριν από 12.000 χρόνια και, στη συνέχεια, το λιώσιμο των πάγων διήρκεσε μόνο 1.000 χρόνια.

Οι επιστήμονες, που δημοσίευσαν τη σχετική βαρυσήμαντη μελέτη στο περιοδικό “Nature”, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, αξιολόγησαν τις μέχρι τώρα μελέτες για την κλιματική αλλαγή και την οικολογία και συμπέραναν ότι, αναμφίβολα, με βάση την εμπειρία του απώτερου παρελθόντος, μετά από ένα οριακό σημείο καμπής, η κατάσταση του πλανήτη γίνεται μη αναστρέψιμη. Έχει συμβεί παλαιότερα και θα ξανασυμβεί στο -όχι μακρινό- μέλλον. Όπως επισημαίνουν οι επιστήμονες, οι περισσότερες μαζικές εξαφανίσεις ειδών και άλλες μείζονες οικολογικές καταστροφές του παρελθόντος συνέβησαν σε χρονικό διάστημα μόλις 1.600 ετών.

«Υπάρχει πολύ μεγάλη πιθανότητα ότι έως το τέλος του αιώνα η Γη πρόκειται να είναι ένα πολύ διαφορετικό μέρος», δήλωσε ο επικεφαλής των ερευνητών καθηγητής βιολογίας του πανεπιστημίου της Καλιφόρνια-Μπέρκλεϊ ‘Αντονι Μπαρνόσκι. Όπως είπε, σαν την καμήλα που κάποια στιγμή δεν αντέχει άλλο βάρος στην πλάτη της, έτσι και ο πλανήτης μας ξαφνικά μπορεί να αντιδράσει με απρόβλεπτους τρόπους, πυροδοτώντας σοβαρές παγκόσμιες καταστροφές.

Είναι ανησυχητικό, κατά τον Μπαρνόσκι, ότι σήμερα οι άνθρωποι προκαλούν μεγαλύτερες και ταχύτερες αλλαγές από ό,τι η Φύση, όταν είχε προκαλέσει τον τερματισμό των παγετώνων χωρίς την ανθρώπινη παρέμβαση. Για παράδειγμα, η αύξηση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα κατά 35% μετά τη Βιομηχανική Επανάσταση έχει οδηγήσει σε ταχύτερη αύξηση των παγκόσμιων θερμοκρασιών από ό,τι η Φύση με τους δικούς της μηχανισμούς στο τέλος της εποχής των παγετώνων.

Οι επιστήμονες δεν μπορούν να κάνουν συγκεκριμένες προβλέψεις για το πότε ακριβώς μπορεί να επέλθει η μη αναστρέψιμη κλιματική-οικολογική μεταβολή στη Γη, επειδή, από τη φύση τους, τα οριακά σημεία καμπής οδηγούν κάθε φορά τον πλανήτη σε αχαρτογράφητη περιοχή. Όμως αναμένονται απρόβλεπτες συνέπειες για την ανθρωπότητα και τη βιόσφαιρα γενικότερα, καθώς, μεταξύ άλλων, θα διαταραχθεί η τροφική αλυσίδα. Σε κάθε περίπτωση, οι επιστήμονες προβλέπουν να υπάρξει μεγάλη απώλεια ειδών, καθώς και αστάθεια στις ανθρώπινες κοινωνίες λόγω μελλοντικής έλλειψης τροφής, νερού και ενέργειας, ιδίως καθώς αυξάνεται συνεχώς ο πληθυσμός της Γης, που αναμένεται να φθάσει τα 9,3 δισεκατομμύρια το 2050 από περίπου 7 δισ. σήμερα.

Οι επιστήμονες τονίζουν την ανάγκη για διεθνή συνεργασία και για δραστική αλλαγή σε οικονομικές πολιτικές και ατομικές συνήθειες, ώστε να τεθεί υπό έλεγχο η άνοδος της θερμοκρασίας, να συγκρατηθεί ο παγκόσμιος πληθυσμός, να εξοικονομηθεί ενέργεια και να ανακοπεί η καταστροφή των διαφόρων τοπικών και περιφερειακών οικοσυστημάτων.

Δείτε επίσης