Για πρώτη φορά στην ιστορία της Ιατρικής, επιστήμονες κατόρθωσαν να χαρτογραφήσουν τα μικρόβια που εκ φύσεως ζουν μέσα και πάνω στο σώμα μας – και υπολόγισαν ότι, αναλόγως με το σωματικό βάρος, κάθε ενήλικας φέρει πάνω από 2 κιλά βακτήρια!
Σύμφωνα με 14 νέες μελέτες, οι οποίες δημοσιεύονται στο επιστημονικό περιοδικό «Nature» και στις επιθεωρήσεις «PLoS One», «PLoS Genetics» και «PLoS Computational Biology», το ανθρώπινο μικροβίωμα (κατά το γονιδίωμα) αποτελείται από περισσότερα από 10.000 είδη μικροβίων και 8 εκατομμύρια μικροβιακά γονίδια, τα περισσότερα εκ των οποίων συνυπάρχουν αγαστά με τον άνθρωπο προς όφελος και των δύο πλευρών.
Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι τώρα που ξέρουν ποια είναι τα φυσιολογικά μικρόβια του σώματος, θα μπορέσουν να αξιοποιήσουν τη νέα γνώση για να βρουν τρόπους πρόληψης και αντιμετώπισης πολλών νοσημάτων.
Παρουσιάζοντας τα νέα ευρήματα, ο δρ Έρικ Γκριν, διευθυντής του Εθνικού Ιδρύματος Έρευνας Ανθρώπινου Γονιδιώματος (NHGRI) των ΗΠΑ, εξήγησε ότι έως τώρα λίγα ήταν γνωστά για τους μικροσκοπικούς «κατοίκους» του ανθρώπινου σώματος, επειδή είναι δύσκολο – αν όχι αδύνατον – να καλλιεργηθούν τα περισσότερα από τα βακτήριά μας.
Η επινόηση όμως αποτελεσματικών μεθόδων καταγραφής της αλληλουχίας του DNA, επέτρεψε στους ερευνητές να πάρουν δείγματα από εθελοντές και να ταυτοποιήσουν το γενετικό «αποτύπωμα» των βακτηρίων.
Η τεράστια αυτή έρευνα διήρκησε 5 χρόνια και βασίσθηκε σε δείγματα από 240 υγιείς εθελοντές από το Σαιντ Λούις και το Χιούστον.
Οι ερευνητές πήραν τα δείγματα από 15 σημεία του σώματος των ανδρών και από 18 των γυναικών – μεταξύ αυτών από το στόμα, το δέρμα, τη μύτη, τον κόλπο και το κατώτερο τμήμα του εντέρου.
Έτσι εντόπισαν συνολικά περισσότερα από 10.000 είδη μικροβίων, ενώ σε κάθε ανθρώπινο κύτταρο εντοπίστηκαν τα ίχνη έως 10 βακτηριακών κυττάρων.
Σε έναν ενήλικα βάρους 92 κιλών, τα ευρήματα αυτά σημαίνουν πως τα 900 γραμμάρια έως 2,7 κιλά είναι βακτήρια, κατά τον δρα Γκρην.
Τα 8 εκατομμύρια γονίδια όλων αυτών των μικροβίων «παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη και στην υγεία μας», είπε από την πλευρά του ο δρ Μπρους Μπάιρεν, διευθυντής του Κέντρου Γονιδιωματικής Αλληλουχίας Λοιμωδών Νοσημάτων στο Ίδρυμα Broad των πανεπιστημίων ΜΙΤ και Χάρβαρντ.
Μικροβιακή υπογραφή
Για να καταλάβει κανείς πόσο πολλά είναι τα 8 εκατομμύρια βακτηριακά γονίδια, αρκεί να αναλογιστεί ότι ολόκληρο το γονιδίωμα του ανθρώπου διαθέτει μόλις 22.000 γονίδια!
Ακόμα πιο ενδιαφέρον είναι το εύρημα ότι κάθε τμήμα του σώματος διαθέτει τα δικά του, ξεχωριστά βακτήρια, με την μεγαλύτερη ποικιλία να εντοπίζεται στο δέρμα.
Τα μικρόβια είναι επίσης διαφορετικά από άνθρωπο σε άνθρωπο, γεγονός που υποδηλώνει ότι κάθε ένας από εμάς έχει τη δική του «μικροβιακή υπογραφή».
Μολονότι, όμως, τα βακτήρια διαφέρουν, οι ρόλοι που επιτελούν παραμένουν οι ίδιοι.
Επιβεβαιώνοντας, εξάλλου, τα ευρήματα προγενέστερων μελετών, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ακόμα και οι υγιείς άνθρωποι φιλοξενούν επιβλαβή βακτήρια σε λανθάνουσα (ανενεργή) κατάσταση.
Η πρόκληση είναι τώρα να βρουν οι επιστήμονες πως και γιατί γίνονται επικίνδυνα τα βακτήρια αυτά και προκαλούν νοσήματα.
