Σύμφωνα με αμερικανική επιστημονική έρευνα, όταν κανείς καταφέρνει να ελέγξει τον εαυτό του και να λέει λιγότερα ψέματα, τότε βελτιώνεται η σωματική και ψυχική υγεία του. Μια ζωή εθισμένη σε μικρά και μεγάλα ψέματα είναι μια ανθυγιεινή ζωή, ενώ αντίθετα όσοι άνθρωποι λένε όσο γίνεται λιγότερα ψέματα, έχουν καλύτερη υγεία και καλύτερες σχέσεις. Το συμπέρασμα της μελέτης είναι ότι κάνουν κακό στον οργανισμό όχι μόνο τα σοβαρά ψέματα, αλλά και τα μικρά αθώα ψεματάκια, τα οποία κανείς λέει πολύ πιο εύκολα.
Οι ερευνητές του καθολικού πανεπιστημίου Νοτρ Νταμ στην Ιντιάνα, με επικεφαλής την καθηγήτρια ψυχολογίας Ανίτα Κέλι, που παρουσίασαν τη σχετική μελέτη στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Ψυχολογικής Ένωσης, έκαναν επί 10 εβδομάδες πειράματα με 110 άτομα, ηλικίας 18 έως 71 ετών, στο πλαίσιο μιας έρευνας για την λεγόμενη «επιστήμη της τιμιότητας», η οποία χρηματοδοτήθηκε από το Ίδρυμα Τέμπλετον, που προωθεί γενικότερα τη σχέση επιστήμης και πνευματικότητας.
«Βρήκαμε ότι όσοι συνειδητά μείωναν δραστικά τα ψέματα που έλεγαν κάθε ημέρα, είχαν σημαντικά καλύτερη υγεία», δήλωσε η Κέλι. Οι μισοί συμμετέχοντες κλήθηκαν να σταματήσουν να λένε ψέματα στο χρονικό διάστημα που κράτησε η έρευνα, ενώ οι άλλοι μισοί δεν πήραν ανάλογη εντολή και συνεπώς μπορούσαν να συνεχίσουν να λένε τα ψεματάκια τους, όπως έκαναν καθημερινά (και όπως κάνουν συνήθως οι άνθρωποι, είτε το συνειδητοποιούν, είτε όχι). Σύμφωνα με τους ερευνητές, ο μέσος άνθρωπος λέει περίπου 11 ψέματα την εβδομάδα.
Ψέματα και υγεία
Οι ερευνητές κατέγραφαν τη σωματική και ψυχική υγεία και των δύο ομάδων εθελοντών, καθώς και την ποιότητα των κοινωνικών και διαπροσωπικών σχέσεων που ανέπτυσσαν οι εθελοντές με τους άλλους ανθρώπους. Για να έχουν μία πιο σαφή εικόνα για το πόσα ψέματα πραγματικά έλεγαν οι συμμετέχοντες, οι ερευνητές τους περνούσαν από τεστ «αλήθειας» με πολύγραφο (σαν αυτό που χρησιμοποιούν οι μυστικές υπηρεσίες!).
Έτσι, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όντως υπάρχει σχέση ανάμεσα στον αριθμό των ψεμάτων και στο επίπεδο της υγείας. Για παράδειγμα, όσοι εθελοντές έλεγαν τρία ψέματα λιγότερα σε σχέση με την προηγούμενη εβδομάδα, ανέφεραν την ίδια εβδομάδα -κατά μέσον όρο- τέσσερα λιγότερα ψυχολογικά παράπονα (ένταση, μελαγχολία κ.α.), αλλά και τρία λιγότερα σωματικά παράπονα (πονόλαιμος, πονοκέφαλος κ.α.).
Όσοι συστηματικά έλεγαν λιγότερα ψέματα, έως την πέμπτη εβδομάδα του πειράματος είχαν φθάσει πλέον στο σημείο να νιώθουν πιο τίμιοι άνθρωποι και, παράλληλα, να δηλώνουν πως είχαν καλύτερη υγεία και μεγαλύτερη ψυχική ευεξία. Παράλληλα, οι σχέσεις με τους γύρω τους κυλούσαν πολύ πιο ομαλά.
Αν και εκ πρώτης όψεως φαίνεται μάλλον δύσκολο να σταματήσει κανείς να λέει τα συνήθη ψεματάκια, όπως είπαν οι ερευνητές, η εμπειρία του πειράματος έδειξε ότι είναι εφικτό τελικά. Μερικές από τις πιο κλασικές κατηγορίες καθημερινών ψεμάτων περιλαμβάνουν το να «φουσκώνει» κανείς τα τωρινά και τα παλιά επιτεύγματα, καθώς επίσης να λέει διάφορες δικαιολογίες (του τύπου «άργησα στη δουλειά γιατί ήταν άρρωστο το παιδί μου» κλπ).