Η κριθή, το γνωστό σε όλους κριθαράκι στο μάτι (eye stye) είναι φλεγμονή του θύλακα ή των αδένων των βλεφαρίδων. Το κριθαράκι μπορεί να είναι είτε εσωτερικό είτε εξωτερικό. Το εσωτερικό κριθαρακι είναι ένα μικρό απόστημα που προκαλείται από οξεία λοίμωξη των μεϊβομιανών αδένων, ενώ το εξωτερικό είναι ένα οξύ μικρό απόστημα του θυλάκου μιας βλεφαρίδας και του αντίστοιχου αδένα του Zeis και του Moll.
Το κριθαράκι μοιάζει με σπυράκι. Μπορεί να εμφανιστούν πολλά κριθαράκια μαζί στο μάτι ή πολλά κριθαράκια το ένα μετά το άλλο, καθώς τα βακτήρια που αρχικά μολύνουν τον ένα θύλακα μπορεί να εξαπλωθούν σε γειτονικούς. Το μικροβιακό αίτιο για το κριθαρακι στο μάτι είναι συνήθως ο σταφυλόκοκκος. Προσοχή χρειάζεται στα υποτροπιάζοντα μικροβιακά κριθαράκια, καθώς μπορεί να υποκρύπτουν μειωμένη άμυνα του οργανισμού (π.χ. σε σακχαρώδη διαβήτη, λήψη φαρμάκων, κλπ).
Το κριθαράκι αναπτύσσεται συνήθως σταδιακά στο μάτι σχηματίζοντας ένα επώδυνο κόκκινο εξόγκωμα. Τελικά το εξόγκωμα γεμίζει με πύο και σπάει. Η απελευθέρωση του πύου ανακουφίζει από τον πόνο και μετά από μερικές μέρες συνήθως το κριθαράκι εξαφανίζεται.
Θεραπεία
Για τη θεραπεία μπορεί να χρησιμοποιηθούν ζεστά επιθέματα (ζεστές κομπρέσες), οι οποίες θα μειώσουν τον πόνο. Δεν θα πρέπει να πιέζετε το κριθαράκι προσπαθώντας να βγάλετε το πύο. Αν το κριθαράκι επιμένει ή αν παρουσιάζονται συχνές μολύνσεις, μπορεί να χορηγηθεί κάποια τοπική αντιβιοτική αλοιφή ή κάποιο αντιβιοτικό από το στόμα. Συνήθως όμως αρκούν οι ζεστές κομπρέσες και η εκρίζωση της βλεφαρίδας που έχει προσβληθεί με μια λαβίδα, σαν αυτές που υπάρχουν για τα φρύδια. Αυτό βοηθάει στην παροχέτευση του πύου και το άδειασμα του αποστήματος.
Από κλινικής άποψης έχει μεγάλη σημασία το κριθαράκι που εντοπίζεται προς τον έσω κανθό, γιατί η φλεγμονή είναι δυνατόν (σπάνια) να μεταδοθεί δια της φλεβικής οδού στο σηραγγώδη κόλπο και να αναπτυχθεί θρομβοφλεβίτιδα του σηραγγώδους κόλπου.
Η καλή υγιεινή των βλεφάρων, και γενικά των ματιών, καθώς και των χεριών όταν πρόκειται να έλθουν σε επαφή με τα μάτια, βοηθούν στην αποφυγή φλεγμονών της περιοχής (βλεφαρίτιδες και άλλες φλεγμονές των οφθαλμών).
Το κριθαράκι συγχέεται με το χαλάζιο που επίσης εμφανίζεται σαν ογκίδιο στα βλέφαρα. Το κριθαρακι όμως είναι μια μόλυνση του αδένα ή του θύλακα μιας βλεφαρίδας και εμφανίζεται σαν ένα κόκκινο και επώδυνο ογκίδιο κοντά στην άκρη του βλεφάρου. Το χαλάζιο είναι μια κύστη κατακράτησης που δημιουργείται σαν αντίδραση στην απόφραξη του σμηγματογόνου αδένα. Το χαλάζιο δεν προκαλείται από βακτηρίδια, παρόλο που μπορεί να επιμολυνθεί από αυτά. Το χαλάζιο τείνει να δημιουργείται μακρύτερα από την άκρη των βλεφάρων απ’ ότι το κριθαράκι και «δείχνει» προς το εσωτερικό του βλεφάρου, δεν πονάει ούτε έχει άλλα χαρακτηριστικά φλεγμονής.
