Ο διαβήτης τύπου 2 αποτελεί την πιο συνηθισμένη μορφή διαβήτη. Παλιά ονομαζόταν «ενήλικος διαβήτης» ή «μη ινσουλινοεξαρτώμενος» διαβήτης. Όταν πάσχετε από διαβήτη, το σώμα σας δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει τη γλυκόζη (την κύρια πηγή ενέργειας του σώματος) όπως πρέπει. Κανονικά, τα κύτταρα του σώματος απορροφούν τη γλυκόζη και τη χρησιμοποιούν ως «καύσιμο».
Με το διαβήτη τύπου 2, η γλυκόζη παραμένει στο κυκλοφορικό σύστημα, επειδή η φυσιολογική παροχή ινσουλίνης -της ορμόνης που ρυθμίζει το επίπεδο γλυκόζης στο αίμα- εμφανίζει δυσλειτουργία ή δεν εξασφαλίζεται σε επαρκή ποσότητα από τον οργανισμό.
Τα αυξημένα επίπεδα γλυκόζης μπορεί να προκαλέσουν μια σειρά συμπτωμάτων, μεταξύ των οποίων έντονη δίψα και συχνή ούρηση ή αποβολή μεγάλου όγκου ούρων. Επίσης, αν έχετε διαβήτη, έχετε μεγαλύτερη προδιάθεση σε καρδιαγγειακά προβλήματα, επειδή η πάθηση αποτελεί μέρος ενός συνδρόμου ή ενός συνόλου παθήσεων που προκαλούν υπέρταση και αυξημένα επίπεδα λίπους στο αίμα. Αν δεν αντιμετωπιστεί, το υψηλό επίπεδο γλυκόζης μπορεί να προκαλέσει βλάβες στα νεφρά, στα νεύρα και στην όραση.
Ποια είναι η διαφορά μεταξύ διαβήτη τύττου 1 και διαβήτη τύπου 2;
Τα άτομα που πάσχουν από διαβήτη τύπου 1, συνήθως παρουσιάζουν σοβαρά συμπτώματα σε σύντομη χρονική περίοδο κατά την παιδική ηλικία ή στα πρώτα χρόνια της ενήλικης ζωής τους. Ο οργανισμός δεν μπορεί να απορροφήσει γλυκόζη χωρίς τη βοήθεια συνεχούς παροχής ινσουλίνης είτε με καθημερινές ενέσεις είτε με ενστάλαξη ινσουλίνης μέσω αντλίας. Τα άτομα που έχουν προδιάθεση σε διαβήτη τύπου 1 έχουν συγκεκριμένο γενετικό τύπο που αναγκάζει το σώμα να καταστρέφει ορισμένα από τα ίδια του τα κύτταρα.
O διαβήτης τύπου 2 συνδέεται με καρδιακές παθήσεις λόγω της υπέρτασης και των υψηλών επιπέδων χοληστερόλης (χοληστερίνης) που προκαλούν σταδιακή σκλήρυνση των αρτηριών σας, μειώνοντας τη ροή του αίματος και αυξάνοντας την πιθανότητα καρδιακής προσβολής ή εγκεφαλικού επεισοδίου. Αν είστε υπέρβαρος και, ιδίως, αν έχετε περιττό βάρος στην περίμετρο της μέσης, αντιμετωπίζετε μεγαλύτερο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων.
Γιατί παρουσιάζεται διαβήτης τύπου 2;
Δεν υπάρχει ένας μόνο λόγος για την εμφάνιση του διαβήτη τύπου 2, αλλά ένας συνδυασμός παραγόντων που επηρεάζουν την πιθανότητα εμφάνισης της πάθησης. Οι δύο κύριοι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2 είναι το υπερβολικό βάρος και η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας. Αλλοι παράγοντες είναι το οικογενειακό ιστορικό διαβήτη τύπου 2 και η εθνοτική ομάδα στην οποία ανήκετε, π.χ. αν κατάγεστε από τη Νότια Ασία, την Αφρική ή την Καραϊβική. Η μεγάλη κατανάλωση ζάχαρης και ιδιαίτερα φρουκτόζης ενδέχεται να συμβάλλουν στην αύξηση του διαβήτη τύπου 2.
Πόσο συνήθης είναι ο διαβήτης τύπου 2;
Περίπου 130 εκατομμύρια άτομα στον κόσμο πάσχουν από διαβήτη τύπου 2 και ο αριθμός αυτός αυξάνεται κάθε χρόνο. Στην Ελλάδα, το ποσοστό των διαβητικών ανέρχεται στο 7-8% του συνολικού πληθυσμού. Από αυτούς, το 80-90% έχει διαβήτη τύπου 2, ενώ το 5% έχει το πρόβλημα και δεν το γνωρίζει.
Γιατί εμφανίζεται συχνότερα ο διαβήτης τύπου 2;
Σήμερα, είμαστε λιγότερο δραστήριοι στην καθημερινή ζωή μας σε σύγκριση με τις προηγούμενες γενιές. Αυτό σημαίνει ότι είναι μεγαλύτερη η πιθανότητα να είμαστε υπέρβαροι ή παχύσαρκοι, πράγμα που, με τη σειρά του, αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη τύπου 2. Για το λόγο αυτό, όλο και μεγαλύτερος αριθμός παιδιών και εφήβων εμφανίζουν διαβήτη τύπου 2.
Τι κάνει η ινσουλίνη στο σώμα μου;
Η ινσουλίνη είναι ορμόνη (χημική ουσία του σώματος) που παράγεται και εκκρίνεται από το πάγκρεας, το οποίο βρίσκεται πίσω από το στομάχι. Η ινσουλίνη δρα ως κλειδί που επιτρέπει στη γλυκόζη (η οποία προέρχεται από τροφές που περιέχουν υδατάνθρακες) να περνά από το κυκλοφορικό σύστημα στα μυικά κύτταρα (και άλλα κύτταρα), όπου χρησιμοποιείται για την παραγωγή ενέργειας. Κανονικά, το σώμα παράγει περισσότερη ινσουλίνη αμέσως έπειτα από ένα γεύμα και για αρκετή ώρα, οπότε υπάρχει περισσότερη γλυκόζη στο σώμα, και λιγότερη τις υπόλοιπες ώρες. Μια άλλη ορμόνη που ονομάζεται γλυκαγόνη (που επίσης παράγεται από το πάγκρεας) δεν επιτρέπει στην ινσουλίνη να αφήσει το επίπεδο της γλυκόζης στο αίμα να μειωθεί υπερβολικά.
Ποιο θα ήταν το επίπεδο γλυκόζης του αίματος μου, αν δεν είχα διαβήτη;
Αν δεν είχατε διαβήτη, η ινσουλίνη και η γλυκαγόνη θα διατηρούσαν το επίπεδο γλυκόζης του αίματος σας μέσα σε πολύ περιορισμένο εύρος [περίπου 4-6 mmol/1 (millimole-χιλιοστογραμμομόριο ανά λίτρο) αίματος]. Έτσι, είτε τρώτε πολλούς υδατάνθρακες είτε πολύ λίγους, το σώμα σας έχει σταθερά αποθέματα ενέργειας, ώστε να λειτουργεί κανονικά.
Σε τι επίπεδα μπορεί να φτάσει η γλυκόζη του αίματος κάποιου που πάσχει από διαβήτη τύπου 2;
Πολύ σπάνια, μπορεί να καταγραφεί επίπεδο γλυκόζης αίματος έως 100 mmol/l, όταν διαγνωστεί ο διαβήτης για πρώτη φορά. Συχνότερα, η γλυκόζη του αίματος φτάνει σε επίπεδα 10-20 mmol/l – στο επίπεδο αυτό τα συμπτώματα σας θα οδηγούσαν σε διάγνωση της πάθησης.