Είναι γνωστό ότι οι ιοί και οι μολύνσεις μπορούν να αυξήσουν σημαντικά την πιθανότητα καρδιακής προσβολής (έμφραγμα του μυοκαρδίου) ή ισχαιμικού εγκεφαλικού.
Το φαινόμενο αυτό είναι τόσο σύνηθες που μερικοί ιατρικοί ερευνητές πιστεύουν ότι η πραγματική βάση της αθηροσκλήρωσης (που αποτελεί αιτία του εμφράγματος) δεν είναι τόσο η χοληστερίνη (χοληστερόλη), όσο οι ιοί και τα βακτήρια. Αυτή η άποψη έχει προέλθει από μελέτες σε ανθρώπους που πέθαναν από μολυσματικές ασθένειες και οι οποίες ταυτοποίησαν σύνδεση μεταξύ αθηρωματικής πλάκας και χρονικής διάρκειας της μόλυνσης.
Πράγματι πολλοί θάνατοι από καρδιακές προσβολές συμπίπτουν με επιδημίες γρίπης. Πιστεύεται λοιπόν ότι οι οι διάφορα ιοί και οι τοξίνες τους αποσταθεροποιούν την αθηρωματική πλάκα στις στεφανιαίες αρτηρίες (της καρδιάς) και με αυτό τον τρόπο προκαλούν καρδιακές προσβολές (εμφράγματα) και εγκεφαλικά. Έχει ακόμα ειπωθεί ότι η Ισπανική γρίπη (Spanish flu), μια πανδημία που ξεκίνησε το 1918 και σκότωσε πάνω από 50 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, ήταν αυτή που υποκίνησε στη συνέχεια την επιδημία των καρδιακών προσβολών στις αναπτυμένες χώρες.
Εμβόλιο κατά της γρίπης και καρδιά
Τώρα, επιστήμονες από το Πανεπιστημιακό ΝοσοκομείοWomen’s και το Πανεπιστήμιο του Τορόντο , αφού εξέτασαν τις μελέτες που έχουν δημοσιευθεί επί του θέματος από τη δεκαετία του 1960 έως σήμερα, διαπίστωσαν πως για τους εμβολιασμένους υπάρχει σημαντική μείωση του καρδιαγγειακού κινδύνου. Το εύρημα αυτό επιβεβαιώνει το ρόλο των ιών στην αθηροσκλήρωση. Το αντιγριπικό εμβόλιο μειώνει κατά σχεδόν 50% τον κίνδυνο σοβαρού καρδιαγγειακού επεισοδίου (εμφράγματος, εγκεφαλικού, καρδιακού θανάτου) για τη διάρκεια ενός χρόνου έπειτα από τον εμβολιασμό. Μειώνει επίσης τους θανάτους από κάθε αιτία κατά σχεδόν 40%. Το όφελος αυτό παρατηρήθηκε τόσο σε υγιείς εθελοντές, όσο και σε πάσχοντες από στεφανιαία νόσο.
Στις μελέτες που αναλύθηκαν συνδυαστικά συμμετείχαν συνολικώς 3.227 εθελοντές, οι σχεδόν μισοί εκ των οποίων ήταν υγιείς και οι λοιποί πάσχοντες από καρδιολογικά προβλήματα (άλλοι είχαν επί καιρό καρδιαγγειακή νόσο για την οποία υποβάλλονταν σε θεραπεία και άλλοι είχαν εκδηλώσει προσφάτως έμφραγμα ή άλλο στεφανιαίο επεισόδιο).
Οι μελέτες ήταν τυχαιοποιημένες, δηλαδή οι εθελοντές είχαν χωρισθεί τυχαία σε δύο ομάδες, με τους μισούς να κάνουν το αντιγριπικό εμβόλιο και τους υπόλοιπους να κάνουν ένα ψεύτικο εμβόλιο (περιείχε ανενεργή ουσία).
Κατά μέσον όρο, κάθε εθελοντής είχε συμμετάσχει στη μελέτη του επί έναν χρόνο. Σε όλες τις μελέτες μαζί, αναφέρθηκαν συνολικώς σχεδόν 200 σοβαρά καρδιαγγειακά επεισόδια και 65 θάνατοι από καρδιαγγειακά αίτια.«Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι το εμβόλιο δεν προστατεύει μόνο από τη γρίπη, αλλά και από τα εμφράγματα, τα εγκεφαλικά και άλλα καρδιαγγειακά συμβάματα», είπε ο καρδιολόγος δρ Τζέικομπ Ουντέλ, παρουσιάζοντας τα νέα ευρήματα στο Καναδικό Καρδιαγγειακό Συνέδριο που διεξάγεται στο Τορόντο.
Οι μηχανισμοί προστασίας της καρδιάς
Ο δρ Ουντέλ εξήγησε πως ακόμη δεν έχει αποσαφηνιστεί πως ακριβώς προστατεύει το αντιγριπικό εμβόλιο την υγεία της καρδιάς. Εντούτοις, πρόσθεσε ότι υπάρχουν δύο πιθανές εξηγήσεις. Η μία είναι ότι το εμβόλιο προστατεύει όσους ήδη έχουν επιβαρημένη υγεία, από την εκδήλωση ακόμα περισσότερων ασθενειών οι οποίες θα μπορούσαν να ωθήσουν τον οργανισμό τους στα όριά του. Οι ασθένειες αυτές δεν περιορίζονται στη γρίπη, αλλά και στις δευτερογενείς επιπλοκές της, όπως οι πνευμονίες που ειδικά στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού μπορεί να είναι πολύ βαριές.
Η δεύτερη εξήγηση είναι ότι το εμβόλιο παρέχει προστασία από την φλεγμονή που συνοδεύει τη γρίπη. Αυτό είναι σημαντικό, διότι η φλεγμονή αποτελεί γενεσιουργό αιτία των καρδιαγγειακών προβλημάτων.
Ό,τι από τα δύο κι αν συμβαίνει, «τα ευρήματά μας σαφώς υποστηρίζουν τις κλινικές οδηγίες, που συνιστούν το αντιγριπικό εμβόλιο στις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού», τόνισε.
Στις ομάδες αυτές συμπεριλαμβάνονται όλοι όσοι έχουν υπερβεί το 65ο έτος ζωής, καθώς και οι καρδιοπαθείς, οι νεφροπαθείς, οι διαβητικοί, οι πάσχοντες από καρκίνο, οι ασθενείς με πνευμονολογικά προβλήματα και γενικότερα όποιος αντιμετωπίζει το οποιοδήποτε χρόνιο πρόβλημα υγείας, ανεξαρτήτως της ηλικίας του.
Αντιγριπικό εμβόλιο και αρρυθμίες
Σε μία άλλη μελέτη από επιστήμονες του Κέντρου Επιστημών Υγείας Sunnybrook ανακάλυψαν ότι το αντιγριπικό εμβόλιο μπορεί να προστατεύσει την υγεία της καρδιάς και των πασχόντων από καρδιακή αρρυθμία, οποίους έχει τοποθετηθεί εμφυτευόμενος απινιδωτής.
Ο εμφυτευόμενος απινιδωτής είναι μια μικρή γεννήτρια ηλεκτρικού ρεύματος, που ανιχνεύει την αρρυθμία και την διορθώνει, κάνοντας μικρό «ηλεκτροσόκ» στην καρδιά. Η μελέτη αυτή πραγματοποιήθηκε το 2011 σε 230 ασθενείς ηλικίας 70-74 ετών, οι 179 εκ των οποίων έκαναν το αντιγριπικό εμβόλιο.
Κατά τη διάρκεια της περυσινής εποχής της γρίπης, όσοι ασθενείς δεν είχαν κάνει το αντιγριπικό εμβόλιο χρειάσθηκαν περισσότερες διορθώσεις του καρδιακού τους ρυθμού απ’ όσες οι εμβολιασμένοι. Επιπλέον, οι ανεμβολίαστοι ασθενείς χρειάσθηκαν περισσότερες διορθώσεις απ’ ό,τι τις άλλες εποχές του χρόνου.
Στην πραγματικότητα, ενώ από τους εμβολιασμένους χρειάσθηκε τουλάχιστον μία διόρθωση του καρδιακού ρυθμού το 10,6%, από τους ανεμβολίαστους χρειάσθηκε τη διόρθωση το 13,7%.
Οι ειδικοί λένε πως, παρότι ο απλός κόσμος δεν το συνειδητοποιεί, η γρίπη δοκιμάζει πολύ τις αντοχές του οργανισμού – και η δοκιμασία αυτή είναι ακόμα χειρότερη για ανθρώπους με ήδη κλονισμένη υγεία και για όσους εκ φύσεως έχουν μειωμένες αντοχές, όπως οι ηλικιωμένοι και τα μικρά παιδιά. Ούτε καν οι νέοι και υγιείς δεν αντέχουν πάντοτε καλά τη γρίπη, προσθέτουν. Και υπογραμμίζουν ότι είναι εξαιρετικά σημαντικό να εμβολιαστούμε και φέτος εναντίον της γρίπης.