Σύμφωνα με νέα μελέτη, η έντονη άσκηση σε καθημερινή βάση μπορεί να αποκαταστήσει τις βλάβες που προκαλούνται στην καρδιά από τα εμφράγματα (καρδιακές προσβολές) ενεργοποιώντας τα βλαστοκύτταρα. Πολλά από τα εμφράγματα είναι “βουβά” δηλαδή δεν έχουν συμπτώματα και παθών αντιλαμβάνεται ποτέ ότι υπέστη καρδιακή προσβολή (το ίδιο συμβαίνει και με πολλά εγκεφαλικά). Αυτά τα σιωπηλά εμφράγματα που μπορεί να είναι μικρά, έχουν ως αποτέλεσμα να πεθαίνουν ορισμένες μικρές περιοχές του μυοκαρδίου, του μυ της καρδιάς.
Τώρα, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Liverpool John Moores ανακάλυψαν για πρώτη φορά ότι η τακτική και έντονη γυμναστική μπορεί να «ξυπνήσει» τα βλαστοκύτταρα της καρδιάς που βρίσκονται σε ύπνωση, οδηγώντας έτσι σε αναγέννηση του μυοκαρδίου (του καρδιακού μυός). Οι επιστήμονες είχαν ήδη ανακαλύψει ότι τα βλαστικά κύτταρα μπορούν να οδηγηθούν στο να παραγάγουν νέο καρδιακό ιστό μέσω ενέσεων αυξητικών παραγόντων. Η καινούργια μελέτη είναι όμως η πρώτη που δείχνει ότι ένα απλό πρόγραμμα άσκησης μπορεί να έχει παρόμοια επίδραση στην καρδιά.
Σύμφωνα με τα νέα ευρήματα, η καταστροφή που υφίσταται η καρδιά εξαιτίας καρδιοπάθειας ή καρδιακής ανεπάρκειας μπορεί να αποκατασταθεί – έστω και μερικώς – εάν το άτομο τρέχει ή κάνει ποδήλατο επί 30 λεπτά την ημέρα, σε ένταση αρκετή ώστε να ιδρώσει.
Συγκεκριμένα, οι Βρετανοί ερευνητές είδαν μετά από πρώιμα πειράματα σε ποντίκια ότι άσκηση που αντιστοιχούσε σε 30 λεπτά έντονης «ανθρώπινης» άσκησης, οδηγούσε σε ενεργοποίηση ποσοστού τουλάχιστον 60% των καρδιακών βλαστικών κυττάρων που συνήθως βρίσκονται σε κατάσταση ύπνωσης στους ενηλίκους.
Καρδιά και βλαστοκύτταρα
Μετά από δύο εβδομάδες εντατικού προγράμματος άσκησης, τα πειραματόζωα εμφάνιζαν αύξηση της τάξεως του 7% στον αριθμό καρδιακών κυττάρων (μυοκυττάρων), των «παλλόμενων» κυττάρων του καρδιακού ιστού, όπως αναφέρεται σε σχετική δημοσίευση στο επιστημονικό περιοδικό «European Heart Journal». Όπως αναφέρουν οι ερευνητές, σκοπεύουν τώρα να μελετήσουν την επίδραση της άσκησης σε ποντίκια που έχουν υποστεί καρδιακό επεισόδιο προκειμένου να προσδιορίσουν εάν θα μπορούσε να υπάρχει ακόμη μεγαλύτερο όφελος για την καρδιά.
Η δρ Τζορτζίνα Ελισον που ήταν επικεφαλής της νέας μελέτης εξήγησε ότι «η άσκηση ανεβάζει τα επίπεδα αυξητικών παραγόντων οι οποίοι ενεργοποιούν τα βλαστοκύτταρα ώστε να αποκαταστήσουν τις βλάβες της καρδιάς και είναι η πρώτη φορά που αποδεικνύεται ότι κάτι τέτοιο ισχύει μέσω των δικών μας ευρημάτων. Ελπίζουμε ότι η επίδραση της άσκησης θα είναι ακόμη μεγαλύτερη σε καρδιές που έχουν υποστεί βλάβη και στις οποίες χρειάζεται να αντικατασταθεί μεγάλος αριθμός κυττάρων».
Οι περισσότεροι καρδιοπαθείς μπορούν να γυμνάζονται
Αν και ορισμένοι ασθενείς με σοβαρές καρδιακές βλάβες δεν είναι σε θέση να ακολουθήσουν πρόγραμμα έντονης άσκησης, η δρ Ελισον αναφέρει ότι ένας σημαντικός αριθμός καρδιοπαθών μπορεί να κάνει τζόκινγκ ή ποδήλατο επί μισή ώρα την ημέρα χωρίς να θέσει σε κίνδυνο την υγεία του. «Σε ένα τυπικό πρόγραμμα αποκατάστασης μετά από καρδιακό επεισόδιο οι ασθενείς ούτως ή άλλως ασκούνται. Αυτό που εμείς λέμε είναι πως θα ήταν πιο αποτελεσματικό να ακολουθούσαν πρόγραμμα εντονότερης άσκησης ώστε να ενεργοποιηθούν τα βλαστοκύτταρά τους που βρίσκονται σε ύπνωση και τα οποία μπορούν να αποκαταστήσουν τις βλάβες της καρδιάς».
Σχολιάζοντας τα νέα αποτελέσματα ο καθηγητής Τζέρεμι Πίρσον, ιατρικός υποδιευθυντής του Βρετανικού Ιδρύματος Καρδιάς που χρηματοδότησε τη μελέτη τόνισε πως παρότι είναι άκρως ενθαρρυντικά, απαιτούνται τώρα πολύ περισσότερες έρευνες προκειμένου να αποδειχθεί εάν θα μπορούσαν να έχουν εφαρμογή στον άνθρωπο.