Τα πολλά αντιοξειδωτικά που προέρχονται είτε από τα σούπερ τρόφιμα είτε από τα διατροφικά συμπληρώματα ίσως να μην κάνουν καλό στην υγεία, όπως θεωρείται μέχρι σήμερα, αλλά κακό. Αυτό υποστηρίζει ο μοριακός βιολόγος και γενετιστής Τζέιμς Γουάτσον, ο οποίος το 1953 ανακάλυψε μαζί με τον Βρετανό επιστήμονα Τζέιμς Κρικ τη δομή του γενετικού υλικού (DNA) και έλαβε το Νόμπελ Ιατρικής του 1962.
Ο “πατέρας του DNA” υποστηρίζει ότι τα αντιοξειδωτικά «μπορεί να έχουν προκαλέσει περισσότερους καρκίνους απ’ όσους έχουν αποτρέψει”, υποστηρίζει. Πιστεύει μάλιστα ότι δεν θα υπάρξει θεραπεία για πολλούς καρκίνους εάν δεν επανεξετασθεί ο ρόλος που παίζουν τα αντιοξειδωτικά. Και πραγματικά σε μεγάλες δόσεις φαίνεται ότι τα αντιοξειδωτικά δεν κάνουν καλό στην υγεία.
Η πεποίθηση ότι τα αντιοξειδωτικά έχουν ισχυρές αντικαρκινικές ιδιότητες, επειδή καταπολεμούν τα μόρια οξυγόνου που είναι γνωστά ως ελεύθερες ρίζες, είναι ευρέως διαδεδομένη.
Οι ελεύθερες ρίζες οξυγόνου
Ο δρ Γουάτσον υποστηρίζει ότι οι ελεύθερες ρίζες οξυγόνου μπορεί να είναι το κλειδί για την πρόληψη και την θεραπεία του καρκίνου, και ότι ο περιορισμός τους στο σώμα μπορεί να είναι επιζήμιος.
Οι ελεύθερες ρίζες οξυγόνου, γράφει σε άρθρο του, όχι μόνον διατηρούν υπό έλεγχο τα άρρωστα κύτταρα, αλλά παίζουν καθοριστικό ρόλο στην αποτελεσματικότητα πολλών αντικαρκινικών φαρμάκων και της ακτινοθεραπείας, που διεγείρουν την παραγωγή τους για να σκοτώσουν τα καρκινικά κύτταρα.
Εάν, συνεπώς, οι ασθενείς με καρκίνο παίρνουν αντιοξειδωτικά, μπορεί να υπονομεύουν άθελά τους τη θεραπεία τους – κι αυτός είναι ένας ακόμα λόγος για τον οποίο πρέπει απαραιτήτως να ενημερώνουν τον ογκολόγο τους για οποιοδήποτε διατροφικό συμπλήρωμα, βότανο ή φάρμακο παίρνουν εν όσω κάνουν θεραπεία για τον καρκίνο τους.
Οι απόψεις αυτές δημοσιεύθηκαν στην επιθεώρηση «Open Biology» την οποία εκδίδει η Royal Society– η ακαδημία επιστημών της Βρετανίας που αποτελεί επιστημονικό σύμβουλο της βρετανικής κυβέρνησης και χρηματοδοτείται από το κοινοβούλιο.
Όπως γράφει ο 85χρονος νομπελίστας, τα αντιοξειδωτικά «μπορεί να έχουν προκαλέσει περισσότερους καρκίνους απ’ όσους έχουν προλάβει.
»Από τότε που ασχολούμαι με την θεραπεία του καρκίνου, άνθρωποι με καθ’ όλα καλές προσθέσεις καταναλώνουν αντιοξειδωτικά διατροφικά συμπληρώματα ως προληπτικά του καρκίνου, αν όχι ως αληθινές θεραπείες.
»Υπό το φως όμως πρόσφατων στοιχείων που υποδηλώνουν ισχυρά ότι μεγάλο μέρος του ανιάτου πολλών τελικού σταδίου καρκίνων μπορεί να εγείρεται από την ύπαρξη υπερβολικά πολλών αντιοξειδωτικών σε αυτούς, ήρθε η ώρα να αναρωτηθούμε σοβαρά εάν η χρήση αντιοξειδωτικών είναι πιθανότερο να προκαλεί παρά να προλαμβάνει τον καρκίνο».
Βιταμίνες, σελήνιο και μούρα
Ο δρ Γουάτσον υποστηρίζει ότι μεγάλος αριθμός μελετών έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι αντιοξειδωτικά, όπως οι βιταμίνες Α, C και Ε και το ιχνοστοιχείο σελήνιο, δεν έχουν «καμία εμφανή αποτελεσματικότητα» στην πρόληψη του καρκίνου του στομάχου ή στην παράταση της ζωής. Αντ’ αυτού, φαίνεται να βραχύνουν ελαφρά τη ζωή όσων τα καταναλώνουν και η βιταμίνη Ε ενδέχεται να είναι ιδιαιτέρως επικίνδυνη για τον καρκίνο του στομάχου.
Ο διακεκριμένος επιστήμονας, ο οποίος χαρακτηρίζει την θεωρία του αυτή ως το πιο σημαντικό έργο του έπειτα από την ανακάλυψη της διπλής έλικας του DNA που του χάρισε το Νόμπελ, προσθέτει πως τρόφιμα όπως τα μούρα τα οποία είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά μπορεί να είναι νόστιμα, αλλά δεν παρέχουν καμία προστασία εναντίον του καρκίνου.
Ο καθηγητής Νικ Τζόουνς, αρχίατρος του οργανισμού Cancer Research UK και διευθυντής του Κέντρου Έρευνας Καρκίνου του Μάντσεστερ (MCRC), συμφωνεί ότι οι υπάρχουσες μελέτες δείχνουν πως τα αντιοξειδωτικά είναι αναποτελεσματικά στην πρόληψη του καρκίνου στους υγιείς ανθρώπους και ότι μπορεί να αυξάνουν λίγο τον κίνδυνο να εκδηλωθεί καρκίνος.
Και προσθέτει ότι οι βιταμίνες και τα ιχνοστοιχεία πρέπει να προσλαμβάνονται μέσα από μία υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή. Να σημειωθεί ότι στα τρόφιμα που πιστεύεται ότι διαθέτουν ισχυρές αντικαρκινικές ιδιότητες συμπεριλαμβάνονται τα μούρα και το μπρόκολο.
Να σημειωθεί ότι στις αρχές του 2014 ο Γουάτσον έγραψε ότι η αιτία του διαβήτη τύπου 2 δεν είναι οι πολλές ελεύθερες ρίζες αλλά οι λίγες ελεύθερες ρίζες. Θεώρησε μάλιστα ότι το ίδιο μπορεί να συμβαίνει και με άλλες ασθένειες.
