Πρέπει να αλλάζετε συχνά τα σεντόνια σας, ειδικά αν πάσχετε από αλλεργική ρινίτιδα, έκζεμα ή άσθμα. Και αυτό, διότι τα βρώμικα σεντόνια είναι εξαιρετικά ελκυστικά για τα ακάρεα (dust mites) της οικιακής σκόνης, προειδοποιεί ο κορυφαίος βρετανός αλλεργιολόγος Άνταμ Φοξ του Νοσοκομείου St’ Thomas στο Λονδίνο.
Τα ακάρεα είναι μικροσκοπικά έντομα τα οποία παράγουν περιττώματα γεμάτα αλλεργιογόνα, που προκαλούν αλλεργίες και άλλα δεινά στους ανθρώπους. Όταν, λ.χ., τα εισπνεύσει ένας ευαίσθητος άνθρωπος, μπορεί να εκδηλώσει κρίση άσθματος και αλλεργική ρινίτιδα, ενώ όταν έρχονται σε επαφή με το δέρμα μπορεί να προκαλέσουν έκζεμα.
Τα σεντόνια
Τα βρώμικα σεντόνια μπορεί αν επιδεινώσουν ορισμένα προβλήματα υγείας, κατά τον δρα Άνταμ Φοξ. «Η καλή υγιεινή στο υπνοδωμάτιο δεν είναι απλώς θέμα καθαριότητας», τόνισε. «Περνάμε στο κρεβάτι το ένα τρίτο της ζωής μας, γεμίζοντάς το με διάφορα απορρίμματα. Καθημερινά, λ.χ., το σώμα μας απορρίπτει εκατομμύρια δερματικά κύτταρα, πολλά από τα οποία πέφτουν από την τριβή του σώματος με τα κλινοσκεπάσματα και έτσι καταλήγουν ανάμεσα στα σεντόνια μας. Επιπλέον, το σώμα μας παράγει διαρκώς ιδρώτα και σμήγμα (λίπος) που επίσης καταλήγουν στα σεντόνια. Με αυτό τον τρόπο δημιουργείται πάνω στο κρεβάτι μας ένα μικρο-περιβάλλον, το οποίο βρίσκουν ιδιαίτερα ελκυστικό τα ακάρεα της οικιακής σκόνης».
Για να προστατευθούμε από τα ακαρεα, πρέπει να τηρούμε τους κανόνες υγιεινής που πρεσβεύουν αλλαγή των σεντονιών μία φορά την εβδομάδα και πλύσιμο στους 60 βαθμούς Κελσίου, σε όλα τα άτομα, ανεξαρτήτως αλλεργικής προδιάθεσης ή όχι, πρόσθεσε ο δρ Φοξ. Τα ακάρεα ζουν μέσα στα στρώματα, τα μαξιλάρια, τα χαλιά και τις μοκέτες ή στα παιδικά παιγνίδια (π.χ.αρκουδάκια).
Η προειδοποίησή του Φοξ έγινε με αφορμή μία δημοσκόπηση, η οποία πραγματοποιήθηκε μεταξύ περισσότερων από 2.000 Βρετανών και έδειξε πως μόλις οι τέσσερις στους 10 αλλάζουν τα σεντόνια τους μία φορά την εβδομάδα. Το 36% τα αλλάζει κάθε δεκαπέντε ημέρες τα σεντόνια και το 17% μόλις μία φορά το μήνα ή και σπανιότερα! Μεταξύ αυτών, δε, είναι και κάποιοι (σχεδόν το 1%) που λένε ότι τα αλλάζουν μία φορά τον… χρόνο!
Σε αντίθεση, δε, με ό,τι θα νόμιζε κανείς, οι γυναίκες είναι πιο αμελείς από τους άνδρες στην αλλαγή των σεντονιών. Περισσότερες από τις μισές γυναίκες απάντησαν είπαν ότι δεν αλλάζουν τα σεντόνια τους κάθε εβδομάδα, ενώ το 12% δήλωσαν πως τα αλλάζουν μία φορά το μήνα. Στους άντρες, το 40% δήλωσαν πως αλλάζουν τα σεντόνια κάθε εβδομάδα, ενώ το 8% είπαν πως τα αλλάζουν ακόμα πιο συχνά.
Χαλιά, στρώματα και βιοκαθαρισμός
Τα ακάρεα της οικιακής σκόνης είναι βλαβεροί μικροοργανισμοί που δημιουργούνται στα στρώματα του κρεβατιού, όσο καθαρό και αν είναι το υπνοδωμάτιο ή τα σεντόνια σας. Αποτελούν ένα βασικό λόγος για κρίσεις άσθματος, αλλεργίες και ερεθισμένο δέρμα. Τα ακάρεα είναι ο υπ’ αριθμόν ένα αλλεργιογόνος παράγοντας παγκοσμίως! Ανήκουν στα αραχνοειδή και ζουν από τα επιθήλια που βγαίνουν από το σώμα μας. Τα ακάρεα σκόνης έχουν 8 πόδια, καθόλου μάτια, καθόλου κεραίες, κάτι σαν στόμα στο μπροστινό μέρος του σώματός τους (που μοιάζει με κεφάλι) και ένα σκληρό, ημιδιαφανές κέλυφος, που τους προσδίδει μια “τρομακτική εμφάνιση”.
Σε ένα μονό στρώμα ύπνου μπορεί να υπάρχουν έως 10.000.000 ακάρεα, με σημαντικότερα τα Dermatophagoides pteronyssinus και Dermatophagoides farinae. Στην Ελλάδα τα κυρίαρχα είδη ακάρεων είναι το Dermatophagoides pteronyssinus (ηπειρωτική Ελλάδα) και το Dermatophagoides farinae (νησιά).
Ένα μόνο ακάρεο σκόνης παράγει περίπου 20 περιττώματα την ημέρα, αρκετά μικρά ώστε να μπορούν να εισέλθουν στους πνεύμονές μας. Τα αλλεργιογόνα των ακάρεων προέρχονται κυρίως από τα περιττώματά τους τα οποία εισπνέονται από τους ευαισθητοποιημένους ασθενείς οι οποίοι στη συνέχεια εκδηλώνουν διάφορα συμπτώματα όπως ρινίτιδα, βρογχικό άσθμα και ερεθισμό στο δέρμα.
Ιδανικές συνθήκες για να αναπτυχθούν τα ακαρεα, είναι η υγρασία και απουσία φωτός. Τα στρώματα και τα χαλιά έχουν εκατομμύρια μικρο-τοξίνες που ζουν μέσα τους. Τα ακάρεα και τα παράγωγά τους μπορεί να αποτελούν μέχρι και το 10% του βάρους ενός μαξιλαριού δύο ετών. Η εισπνοή αυτών των μικροτοξινών μπορεί να προκαλέσει άσθμα και αλλεργίες. H μεγαλύτερη πυκνότητα ακάρεων παρατηρείται όταν υπάρχει υγρασία την άνοιξη ή το φθινόπωρο. Τα χαμηλότερα επίπεδα παρατηρούνται κατά τις περιόδους με τις υψηλότερες θερμοκρασίες και τη χαμηλότερη σχετική υγρασία.
Τα ακάρεα τρέφονται με την πιτυρίδα του ανθρώπου (νεκρά κύτταρα της επιδερμίδας που πέφτουν καθημερινά από το σώμα μας), έχουν ανάγκη τη θερμότητα του ανθρωπίνου σώματος και επιζητούν την υγρασία επειδή το σώμα τους κατά 75-80% αποτελείται από νερό. Έτσι τα στρώματα των κρεβατιών αποτελούν το ιδανικό μικρο-περιβάλλον για την ανάπτυξή τους. Ο αριθμός των ακάρεων σε ένα στρώμα 5ετίας μπορεί να είναι από 5.000 έως 15.000 ακάρεα ανά τετραγωνικό εκατοστό στρώματος.
Όποιος είναι αλλεργικός στα ακάρεα, καλό είναι να τα αλλάζει τα σεντόνια δύο φορές την εβδομάδα, ενώ αν έχει σοβαρή αλλεργία πρέπει να επενδύσει σε ειδικά, αντιαλλεργικά κλινοσκεπάσματα. Σε τακτά χρονικά διαστήματα πρέπει να κάνει απορρύπανση (δηλαδή βιολογικό καθαρισμό) των στρωμάτων που έχει στο κρεβάτι του, ώστε να φύγουν τα περιττώματα των ακάρεων και όλα τα μικροβιακά φορτία.
Ο βιοκαθαρισμός αφαιρεί ολοκληρωτικά τις μικρο-τοξίνες, όπως τα ακάρεα σκόνης και τα περιττώματά τους, τη μούχλα και άλλα βλαβερά αλλεργιογόνα, έτσι ώστε να μην σας επηρεάζουν όταν κοιμάστε. Οι βιοκαθαρισμοί βέβαια, δεν είναι μόνο για την εποχή των αλλεργιών. Καθώς τα στρώματα και τα μαξιλάρια χρησιμοποιούνται για πολλά χρόνια, με την φυσιολογική χρήση τους, οι τοξίνες αρχίζουν να δημιουργούνται λόγω των ακάρεων σκόνης και των μικροβίων καθώς και των υπολειμμάτων που αφήνουν τα κατοικίδια ζώα και ο οποιοσδήποτε άλλος κατοικεί στο σπίτι μας. Τελικά, αυτές οι τοξίνες φτάνουν σε επικίνδυνα επίπεδα και μπορούν να επηρεάσουν σοβαρά την ποιότητα και την καθαρότητα του ύπνου μας. Με το πέρασμα του χρόνου, μπορεί κανείς να οδηγηθεί σε καρδιακές παθήσεις, εξασθενημένες πνευματικές λειτουργίες και μειωμένη απόδοση στη δουλειά και το σχολείο.
Πρέπει να ξέρετε ότι τα μόνιμα χαλιά και οι μοκέτες (από τοίχο σε τοίχο), φιλοξενούν σημαντικά μεγαλύτερο αριθμό ακάρεων σε σύγκριση με τα ξύλινα πατώματα ή τα πατώματα με πλακάκια. Σημαντικό επίσης ρόλο παίζει και το πέλος των χαλιών/ μοκετών με τα ακάρεα να δείχνουν ιδιαίτερη προτίμηση στα χαλιά με μεγάλο και χαλαρό πέλος. Ο αριθμός των ακάρεων δεν μειώνεται σημαντικά με το συχνό και συστηματικό σκούπισμα με ηλεκτρική σκούπα. Η ποσότητα των ακάρεων δεν φαίνεται να επηρεάζεται από την ηλικία του σπιτιού, την ηλικία του στρώματος, ή την ηλικία του χαλιού και της μοκέτας.
Πλυντήριο και θερμοκρασία
Οι αλλεργιολόγοι γιατροί προειδοποιούν ότι τα ακάρεα της οικιακής σκόνης δεν σκοτώνονται στις χαμηλές θερμοκρασίες. «Τα ακάρεα αρχίζουν να νεκρώνονται μετά τους 35 βαθμούς Κελσίου» τονίζει η αλλεργιολόγος, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Αλλεργιολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας Καλλιόπη Κόντου – Φίλη. «Τα σεντόνια, οι μαξιλαροθήκες και οι παπλωματοθήκες πρέπει να πλένονται σε νερό θερμοκρασίας 55 – 60 βαθμούς Κελσίου. Για την προστασία από τις αλλεργίες, ακόμα και οι κουρτίνες πρέπει να είναι από υφάσματα που μπορεί να πλυθούν σε καυτό νερό (60 βαθμούς Κελσίου)».