Ρυτιδοπλαστική ή ρυτιδεκτομή ή πλαστική του προσώπου ( rhytidectomy, rhytidoplasty, lifting ή face lift) είναι η χειρουργική διόρθωση της χαλάρωσης του δέρματος και των υποδόριων ιστών του προσώπου και του λαιμού, με στόχο τη διάταση τους και την απόσβεση των ρυτίδων και των άλλων σημείων του γήρατος. Ολική ρυτιδοπλαστική είναι αυτή που αφορά όλες τις ανατομικές ζώνες του προσώπου.
Το σύγχρονο λίφτινγκ προσώπου συνήθως γίνεται κάτω από το δέρμα στο επιδερμικό μυο-απονευρωτικό σύστημα (SMAS) επανατοποθετώντας του μυς του προσώπου και μειώνοντας το περίσσιο δέρμα. Όμως, οι πραγματικά επιδέξιοι πλαστικοί χειρουργοί κάνουν περισσότερα. Το λίπος και οι ιστοί συμβάλουν στην παρουσία του προσώπου τόσο όσο και οι επιδερμικοί μυς και το δέρμα. Ένα πραγματικά ολοκληρωμένο λίφτινγκ προσώπου με το πιο φυσικό αποτέλεσμα μειώνει, ανακατανέμει και σε ορισμένες περιπτώσεις προσθέτει λίπος στο πρόσωπο.
Στο σύγχρονο λίφτινγκ προσώπου δεν χρησιμοποιείται πλέον το τράβηγμα του δέρματος για να γίνει το περίγραμμα του προσώπου. Καθώς το πρόσωπο γερνάει αλλάζει και οι αλλαγές περιλαμβάνουν απώλεια λίπους και μετατόπισή του προς τις χαμηλότερες περιοχές του προσώπου. Το αποτέλεσμα είναι ότι το πρόσωπο να φαίνεται μακρύτερο και περισσότερο τετραγωνισμένο. Τα νεαρά πρόσωπα έχουν την τάση να είναι κωνικά ή με πολλές γωνίες. Επομένως, το πιο σημαντικό σε ένα λίφτινγκ προσώπου είναι να βελτιωθεί το σχήμα του προσώπου και παράλληλα να περιοριστούν τα σημάδια της χειρουργικής επέμβασης.
Το face lifting μπορεί να περιλαμβάνει επέμβαση για την ανόρθωση του άνω τριτημορίου του προσώπου, δηλαδή του μετώπου και φρυδιών (fore-head ή brow-lift), ή του μέσου τριτημορίου του προσώπου (mid-face lift), ή του κάτω τριτημορίου του προσώπου και του τραχήλου. Μπορεί επίσης, να γίνει συνδυασμός όλων των παραπάνω επεμβάσεων, ή και να συνδυασθεί με άνω -κάτω βλεφαροπλαστική (συνήθως) ή και λιποαναρρόφηση παρειών, ή προγουλιού, ή πογωνοπλαστική, κλπ. Το λίφτινγκ προσώπου πρέπει να πραγματοποιείται από εξειδικευμένο πλαστικό χειρουργό, για να υπάρχει μικρή πιθανότητα για επιπλοκές.
Καλύτεροι υποψήφιοι για λίφτινγκ προσώπου είναι άνδρες ή γυναίκες των οποίων το πρόσωπο και ο λαιμός έχουν αρχίσει να δείχνουν σημεία χαλάρωσης, αλλά το δέρμα έχει ακόμα κάποια ελαστικότητα και των οποίων η δομή των οστών είναι δυνατή και καλοσχηματισμένη. Οι περισσότεροι ασθενείς είναι ηλικίας 40 ως 60 ετών. Λίφτινγκ προσώπου μπορεί επίσης να γίνει με επιτυχία και σε άτομα ηλικίας 70 έως και 80 ετών.
Οι παλιές, βαθιές, έντονες ρυτίδες και αύλακες του προσώπου θα βελτιωθούν, αλλά μπορεί να μην εξαφανιστούν με τη ρυτιδοπλαστική. Στην περίπτωση αυτή, είναι πιθανό να απαιτηθούν πρόσθετες παρεμβάσεις πρόσθετες προκειμένου να μεγιστοποιηθεί το αποτέλεσμα. Τέτοιες παρεμβάσεις είναι η βλεφαροπλαστική, η δερμοαπόξεση των χειλέων, η ανανέωση του δέρματος του προσώπου με τη βοήθεια λέιζερ, το χημικό πήλινγκ (δερμοαπόξεση), η εμφύτευση ουσιών, όπως είναι το υαλουρονικό οξύ και το κολλαγόνο, η χρήση αλλαντικής τοξίνης (Botox, Dyspersa) ή ακόμη αισθητικές παρεμβάσεις (μάσκες ανανέωσης, κρέμες, μακιγιάζ, αλλαγή χτενίσματος και χρώματος μαλλιών κλπ).
Το λιφτινγκ δεν αναστέλλει τη διαδικασία του γήρανσης και επομένως η ανανέωση που επιτυγχάνει μειώνεται σταδιακά, με την πάροδο του χρόνου. Παρότι ασκεί αποδεδειγμένα ευνοϊκές επιδράσεις, ακόμη και πολλά χρόνια μετά την επέμβαση, η ανανέωση που επιτυγχάνει διατηρείται ικανοποιητικά, κατά μέσο όρο για 7-10 χρόνια. Είναι, επομένως, πιθανό να απαιτηθεί επανάληψη της ολικής ρυτιδοπλαστικής ή μικρή (μερική) ρυτιδοπλαστική, σε χρόνο που εξαρτάται από ποικιλία παραγόντων, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται η ηλικία, οι επαγγελματικές απαιτήσεις (ηθοποιοί, τραγουδιστές, δημόσια πρόσωπα), η ποιότητα του δέρματος, οι κληρονομικές καταβολές, η ψυχική διάθεση (κατάθλιψη, νευρώσεις) και οι συνθήκες διαβίωσης.
Επέμβαση, ανάρρωση και κόστος
Για να μπορέσει κανείς να κατανοήσει τι είναι το λιφτινγκ πρέπει να έχει μία βασική γνώση της ανατομίας της περιοχής. Τα στοιχεία του προσώπου διακρίνονται σε 3 στρώματα από έξω προς τα μέσα: Το δέρμα, το υποδόριο λίπος και το επιπολής μυοαπονευρωτικό πέταλο (SMAS), το οποίο ουσιαστικά αποτελείται από όλους του μιμικούς μυς του προσώπου και ένα λεπτό στρώμα συνδετικού ιστού, την επιπολής περιτονία, που τους συνδέει. Το σημαντικότερο στρώμα όλων αυτών από αισθητικής απόψεως είναι το SMAS, που, μαζί με κάποιους συνδέσμους που το συνδέουν με το υπερκείμενο δέρμα και τα υποκείμενα οστά, φέρει όλα τα στοιχεία του προσώπου και τα διατηρεί στη θέση τους. Το ζητούμενο κατά lifting είναι η επαναφορά των στοιχείων του προσώπου στην θέση τους και η για όσο το δυνατόν περισσότερο χρονικό διάστημα διατήρησή τους εκεί.
To lifting βασίζεται στην αποκόλληση του χαλαρωμένου δέρματος του προσώπου, στη διάταση του, στην αφαίρεση του τμήματος που περισσεύει και στην καθήλωση του υπολοίπου σε υψηλότερα σημεία. Στις περιπτώσεις προχωρημένης χαλάρωσης δεν αρκεί η «ανάρτηση» μόνο του δέρματος, αλλά επιβάλλεται η επανατοποθέτηση βαθύτερων ανατομικών στοιχείων όπως είναι το επιπολής μυοαπονευρωτικό σύστημα (SMAS). Όλη η στήριξη του προσώπου μέσω face lifting εστιάζει στην ανασύνταξη του επιφανειακού μυοαπονευρωτικού συστήματος (Superficial Muscle Aponeurotic System ή SMAS. Κατά το λεγόμενο SMAS lift, ο πλαστικός χειρουργός επαναφέρει στην κανονική του θέση όχι μόνο το δέρμα, αλλά και τους ιστούς. Λόγω αυτού του διττού λίφτινγκ τα αποτελέσματα παρουσιάζουν πολύ μεγαλύτερη αντοχή στο χρόνο.
Η τεχνική που θα εφαρμοστεί (κλασσικό lifting, SMAS lifting, MACS lifting, υποπεριοστικό lifting) εξαρτάται από τις εξατομικευμένες ανάγκες του προσώπου σας (MACS σημαίνει Minimal Access Cranial Suspention ρυτιδοπλαστική, που σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει, ρυτιδοπλαστική με μικρές τομές και κρανιακή ανάρτηση).
Η επέμβαση διαρκεί 3-4 ώρες και πραγματοποιείται συνήθως με γενική αναισθησία. Ο ασθενής νοσηλεύεται για 2 ημέρες στο νοσοκομείο και φεύγει χωρίς κανέναν επίδεσμο. Τα ράμματα που χρησιμοποιούνται είναι πολύ λεπτά και αρχίζουν να αφαιρούνται από την τρίτη μετεγχειρητική ημέρα σταδιακά. Οι πρώτες μέρες μετά την επέμβαση απαιτούν παραμονή στο σπίτι, κατανάλωση μόνο μαλακών τροφών, χρήση ειδικών ενυδατικών προϊόντων και γενικά πιστή υπακοή στις οδηγίες του γιατρού.
Το οίδημα και οι εκχυμώσεις υποχωρούν σταδιακά, ενώ το πρόσωπο επανέρχεται πλήρως περίπου σε 10 εβδομάδες. Οι τομές μπροστά από το αυτί θα είναι ερυθρές στην αρχή, αλλά σταδιακά θα γίνουν αρκετά δυσδιάκριτες. Θα πρέπει εδώ να επισημάνουμε ότι η επούλωση των τραυμάτων είναι διαφορετική σε κάθε άνθρωπο. Κάτι που πρέπει να προσέξετε είναι ότι στη διάρκεια της αποθεραπείας το δέρμα χρειάζεται έξτρα ενυδάτωση με κρέμες και προστασία από τον ήλιο.
Μια διατροφή υψηλή σε πρωτεΐνες θα ενισχύσει την επούλωση των πληγών και την ελαχιστοποίηση συλλογής υγρού στο πρόσωπο. Είναι σημαντικό να ελαχιστοποιήσετε τις δραστηριότητες σας. Μην ανεβάσετε το ρυθμό της καρδιάς σας πάνω από 100 για τις πρώτες 10 ημέρες. Είναι πολύ σημαντικό να μην αρχίσετε να ασκείστε για τουλάχιστον 3-4 εβδομάδες, ο αυξημένος καρδιακός ρυθμός πάνω από 100 μπορεί να προκαλέσει αυξημένη διόγκωση, μώλωπες και ακόμη και αιμορραγία.
Μετά την ανάρρωση η εμφάνιση του προσώπου είναι πιο ήρεμη και πιο νεανική. Παρά το ότι ένα lifting προσώπου μπορεί να διαρκέσει για αρκετά χρόνια, η γήρανση του προσώπου συνεχίζεται. Για το λόγο αυτό είναι πρακτικά αδύνατο να προβλεφθεί από την αρχή πότε θα χρειαστεί να επαναληφθεί η επέμβαση. Τα αποτελέσματα της ποικίλουν ανάλογα με το άτομο. Όσο καλύτερη είναι η κατάσταση του προσώπου πριν την επέμβαση τόσο καλύτερα είναι και τα αποτελέσματα μετά από αυτήν. Κάποιοι χρειάζονται μόνο μια επέμβαση για όλη τους τη ζωή ενώ άλλοι την επαναλαμβάνουν μετά από 7 έως 15 χρόνια.
Προσοχή. Η γυναίκα ή ο άνδρας που υποβάλλεται σε face lifting καπνίζει, καλό είναι τουλάχιστον να περιορίσει το κάπνισμα 1-2 μήνες πριν από την επέμβαση, αλλά και κατά τη διάρκεια της ανάρρωσης. Επίσης, σε κάθε περίπτωση, η ενδιαφερόμενη πρέπει να φροντίζει η διατροφή της να είναι υγιεινή και ισορροπημένη, ώστε να μην έχει συχνές και μεγάλες αυξομειώσεις του βάρους της.
Το συνολικό κόστος της επέμβασης διαφέρει ανάλογα με τη διάρκεια της επέμβασης. Ορισμένες ενδεικτικές τιμές είναι οι εξής. Μετωπιαίο Lift: 2500 ευρώ. Ρυτιδοπλαστική (Facelift): 3500 ευρώ. Ρυτιδοπλαστική + Lift λαιμού: 3800 ευρώ. Ολοκληρωμένο Lift προσώπου: 4500-6500 ευρώ.
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι με το lifting δεν υπάρχει η δυνατότητα εξαλειφθούν οι ρυτίδες που βρίσκονται στα πλάγια των ματιών (πόδι χήνας) και οι περιστοματικές ρυτίδες (ρυτίδες καπνιστή). Για αυτές τις περιοχές χρησιμοποιούνται διαφορετικές τεχνικές, όπως για παράδειγμα η δερμοανάπλαση με laser, οι οποίες μπορούν να εφαρμοστούν ταυτόχρονα με το λίφτινγκ.
Το lifting είναι δυνατό να συνδυαστεί και με άλλες αισθητικές επεμβάσεις, όπως η ρινοπλαστική, η βλεφαροπλαστική και η τοποθέτηση εμφυτευμάτων. Ωστόσο, οι πλαστικοί γιατροί δεν συνιστούν τέτοιους επεμβατικούς συνδυασμούς, λόγω του ότι ο χρόνος ανάρρωσης αυξάνεται δυσανάλογα και επειδή το συνολικό αισθητικό αποτέλεσμα είναι χειρότερο από αυτό που θα είχαμε με διαδοχικές ξεχωριστές επεμβάσεις.
Επιπλοκές και αποτελέσματα
Το lifting είναι μια επέμβαση και υπόκειται και αυτό σε όλες τις πιθανές επιπλοκές που μπορεί να προκύψουν. Για πολλούς μήνες μετά το λίφτινγκ θα νοιώθετε ένα μούδιασμα στα μάγουλα, ωστόσο αυτό δεν θεωρείτε επιπλοκή.
Αιματώματα από τις τομές που μπορούν να οδηγήσουν σε πρήξιμο της περιοχής και τη συσσώρευση αίματος κάτω από το δέρμα είναι σχεδόν αναπόφευκτα για μερικές ημέρες μετά την επέμβαση. Επίσης υπάρχει και μικρή πιθανότητα μόλυνσης του δέρματος στις περιοχές που έχουν γίνει οι τομές. Προσωρινές δυσχρωμίες γύρω από τις τομές και το οίδημα σε κάποιους από τους κλάδους του προσωπικού νεύρου, που μπορεί να επηρεάσει προσωρινά τη λειτουργία του. Όλα τα παραπάνω μπορούν να αποφευχθούν αν ο πλαστικός χειρουργός είναι έμπειρος και ακολουθήσει σωστά όλους τους ιατρικούς κανόνες και φυσικά αν ακολουθηθούν πιστά οι οδηγίες του πριν και μετά την επέμβαση.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι περισσότεροι ασθενείς ανησυχούν για τυχόν ουλές η κάποια ασυμμετρία που θα αφήσει το λίφτινγκ. Αυτό δεν μπορεί να αποκλειστεί. Πάρτε για παράδειγμα τον Μίκι Ρουρκ, ο οποίος πριν υποβληθεί σε λίφτινγκ θεωρούνταν ως ένας από τους πιο ωραίους άντρες του Χόλιγουντ. Αγνώριστος σήμερα, αποτελεί για τους πλαστικούς χειρουργούς παράδειγμα προς αποφυγήν. Η περίπτωση του Ρουρκ είναι μια από τις μεγαλύτερες αποτυχίες λίφτινγκ προσώπου αλλά δεν είναι η μόνη. Έχουν γίνει αρκετές επεμβάσεις με φριχτά αποτελέσματα. Ορισμένα πρόσωπα μοιάζουν σαν βαλσαμωμένα. Υπάρχουν τρεις κατηγορίες λίφτινγκ όσον αφορά τα αποτελέσματα: τα αποτυχημένα, αυτά που δεν είναι άσχημα αλλά φαίνονται, και εκείνα που δεν τα καταλαβαίνεις καθόλου.