Ο πριαπισμός είναι η ανεπιθύμητη, επίμονη, παρατεταμένη και συνήθως επώδυνη στύση.
Δεν σχετίζεται απαραίτητα με τη σεξουαλική διέγερση. Ο πριαπισμός είναι στύση που παραμένει και μετά την εκσπερμάτιση χωρίς να υπάρχει σεξουαλικό ερέθισμα και για αυτό το λόγο διαφοροποιείται από τις συχνές έντονες στύσεις του υγιούς άνδρα. Ο πάσχων μπορεί να υποφέρει αν η στύση διαρκέσει πολύ (4 ώρες είναι το ανώτατο χρονικά αποδεκτό όριο μιας στύσης).
Ο όρος πριαπισμός προέρχεται από τον μυθικό Πρίαπο, γιο της Αφροδίτης και θεό της γονιμότητας και των ανδρικών γεννητικών οργάνων. Aντίστοιχη πάθηση υπάρχει και για τη γυναίκα η οποία αναφέρεται ως θηλυκός πριαπισμός.
Η πάθηση χρειάζεται επείγουσα αντιμετώπιση ώστε να αποφευχθεί τυχόν βλάβη που θα μπορούσε να καταλήξει σε στυτική δυσλειτουργία.
Είναι μια επικίνδυνη κατάσταση διότι μπορεί να καταστρέψει τα σηραγγώδη σώματα του ανδρικού μορίου, προκαλώντας ίνωση (καταστροφή του στυτικού ιστού) σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα και να οδηγηθεί ο άνδρας σε ανικανότητα. Αν λοιπόν βιώσετε επίπονη που δεν υποχωρεί από μόνη της, δείτε τον γιατρό σας, επειδή ίσως χρειαστείτε θεραπεία.
Επώδυνη στύση διάρκειας πάνω από 6 ώρες χρειάζεται ιατρική παρέμβαση και αντιμετώπιση.
Ο πάθηση μπορεί να παρουσιαστεί σε όλες τις ηλικίες ακόμα και στα νεογέννητα αγόρια. Οι περισσότερες περιπτώσεις εμφανίζονται συχνότερα σε δύο ομάδες ηλικιών, στις ηλικίες από 5-10 ετών και 25-50 ετών. Τα συμπτώματα ποικίλλουν αναλόγως του τύπου του πριαπισμού.
Ο πριαπισμός μπορεί να χωριστεί σε δύο κατηγορίες: στον ισχαιμικό (ή χαμηλής ροής πριαπισμό) και στον μη ισχαιμικό (ή υψηλής ροής πριαπισμό).
Ισχαιμικός πριαπισμός
Ο ισχαιμικός πριαπισμός είναι το αποτέλεσμα του αίματος που δεν μπορεί να φύγει κατά τη φάση της χαλάρωσης από το ανδρικό μόριο.
Χαρακτηρίζεται από την απουσία της ροής του αίματος στα σηραγγώδη σώματα και καθώς το αίμα εγκλωβίζεται μέσα στους ιστούς δεν λαμβάνει οξυγόνο γίνεται τοξικό για τους ιστούς. Ο ισχαιμικός πριαπισμός μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπτώσεις. Μέσα σε 24 με 48 ώρες μπορεί να καταστρέψει τον στυτικό ιστό, και να νεκρώσει τις μυικές ίνες του ανδρικού οργάνου.
Τα συμπτώματα είναι:
- Ανεπιθύμητη στύση που διαρκεί πάνω από 6 ώρες.
- Άκαμπτο μόριο, αλλά συνήθως μαλακό στη βάλανο.
- Στύση που δεν σχετίζεται με σεξουαλική διέγερση ή επίμονη στύση μετά από διέγερση.
- Συνήθως υπάρχει πόνος και ευαισθησία.
- Είναι δυνατόν ο ισχαιμικός πριαπισμός να είναι επαναλαμβανόμενος και συμβαίνει μία στο τόσο.
Μη ισχαιμικός πριαπισμός
Ο μη ισχαιμικός (ή υψηλής ροής πριαπισμός) συμβαίνει όταν υπερβολική ποσότητα αίματος εισέλθει στο ανδρικό όργανο.
Ο μη ισχαιμικός πριαπισμός προκαλείται από την μη ελεγχόμενη και συνεχή ροή αίματος η οποία δεν μπορεί να ρυθμιστεί από τις αρτηρίες. Αυτό προκαλεί ανεπιθύμητη στύση που διαρκεί περισσότερο από 6 ώρες.
Σε κάθε περίπτωση μια στύση που θα ξεπεράσει τις 4 – 6 ώρες θα πρέπει να μας “υποψιάσει” και να επισκεφτούμε τον γιατρό μας. Ίσως να είναι ένα σύμπτωμα που με μια απλή θεραπεία θα υποχωρήσει, ίσως όμως να χρειάζεται ιατρική παρέμβαση.
Τα συμπτώματα είναι:
- Ανεπιθύμητη στύση που διαρκεί τουλάχιστον 6 ώρες.
- Στύση αλλά όχι άκαμπτη.
- Στύση που δεν σχετίζεται με σεξουαλική διέγερση ή επίμονη στύση μετά από διέγερση.
- Συνήθως χωρίς πόνο.
Αιτίες
Η αιτία μπορεί να είναι οργανική (κάποια ασθένεια) ή κάποιο φάρμακο ή ένας τραυματισμός.
Σε κάποιες περιπτώσεις, οι γιατροί δεν μπορούν να βρουν συγκεκριμένη αιτία οπότε μιλούν για ιδιοπαθή πριαπισμό. Μια τελευταία έρευνα έδειξε ότι ο πάθηση συνδέεται με αυξημένα επίπεδα ενός μορίου σηματοδότησης που ονομάζεται αδενοσίνη.
Οργανικές αιτίες. Μια στύση φυσιολογικά συμβαίνει ως ανταπόκριση σωματικής ή ψυχολογικής διέγερσης. Αυτή η διέγερση προκαλεί την αύξηση της ροής του αίματος στα αγγεία και την πλήρωση των σηραγγωδών σωμάτων με αίμα. Αφού η διέγερση τελειώσει, το αίμα ρέει προς τα έξω και εμφανίζεται η χαλαρή κατάσταση. Ο πριαπισμός συμβαίνει όταν από κάποια αιτία του συστήματος – το αίμα, τα αγγεία ή τα νεύρα- αλλάζει τη φυσιολογική ροή του αίματος. Η λευχαιμία, η δρεπανοκυτταρική αναιμία, η αιμορροφιλία, οι βλάβες του νωτιαίου μυελού, είναι κάποιες από αυτές τις αιτίες. Μπορεί να προκληθεί επίσης από όγκους στην κοιλιά, από προστάτη, και από όγκους στο πέος.
Ο πριαπισμός υψηλής ροής μπορεί να εμφανιστεί εξαιτίας συγγενών αρτηριακών ανωμαλιών, έπειτα από τραυματισμό του περινέου, της περιοχής δηλαδή κάτω από τους όρχεις, ή ως συνέπεια ιατρογενούς παρέμβασης.
Η δρεπανοκυτταρική αναιμία είναι μια συνηθισμένη αιτία πριαπισμού. Πρόκειται για μια κληρονομική διαταραχή που χαρακτηρίζεται από ερυθρά αιμοσφαίρια ασυνήθιστου σχήματος και μπορεί να φράξουν τη ροή του αίματος. Η δρεπανοκυτταρική αναιμία είναι το πιο συνηθισμένο αίτιο πριαπισμού στα αγόρια.
Φάρμακα. Πριαπισμό μπορεί να προκαλέσουν διάφορες ουσίες, φαρμακευτικές και μη. Τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα, τα αντιυπερτασικά, τα αντιπηκτικά φάρμακα, ενδέχεται να είναι υπεύθυνα, καθώς επίσης και η χρήση ναρκωτικών ουσιών όπως η κοκαΐνη. Τα παρακάτω φάρμακα μπορεί κάποιες φορές να προκαλέσουν πριαπισμό:
- Φάρμακα που λαμβάνονται από το στόμα και χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας, όπως τα Viagra, Cialis και Levitra (αν και αυτό είναι σπάνιο).
- Ενέσιμα φάρμακα που χορηγούνται στο πέος για τη θεραπεία της στυτικής δυσλειτουργίας, όπως η παπαβερίνη (μη ελεγχόμενες δόσεις από εξειδικευμένο ιατρό).
- Αντικαταθλιπτικά, όπως η φλουοξετίνη και βουπροπιόνη.
- Φάρμακα για τη θεραπεία ψυχωτικών διαταραχών, όπως η ρισπεριδόνη και ολανζεπίνη.
- Αντιπηκτικά όπως η βαρφαρίνη και η ηπαρίνη.
Ουσίες. Κάποιες παράνομες ουσίες μπορεί να προκαλέσουν πριαπισμό και ιδιαίτερα σχαιμικό. Πιθανές αιτίες περιλαμβάνουν:
- Υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ.
- Χρήση μαριχουάνας ή κοκαΐνης.
Τραυματισμός. Μια συνηθισμένη αιτία μη ισχαιμικού πριαπισμού είναι ο τραυματισμός των γεννητικών οργάνων, της πυέλου ή του περινέου, την περιοχή μεταξύ της βάσης του πέους και του πρωκτού. Άλλοι παράγοντες περιλαμβάνουν:
- Τραυματισμός της σπονδυλικής στήλης.
- • Θρομβώσεις.
- • Δηλητήριο, όπως το δηλητήριο του σκορπιού ή της μαύρης αράχνης.
Θεραπεία
Στις περισσότερες περιπτώσεις ο πριαπισμός δεν απαιτείται θεραπεία, αφού αυτοϊάται.
Σε αντίθετη περίπτωση, όσο πιο νωρίς γίνει η αντιμετώπιση τόσο καλύτερο. Θεραπευτικά μπορεί στην αρχή να γίνουν κάποιοι φαρμακευτικοί χειρισμοί αλλά αν αυτοί αποτύχουν πρέπει να γίνει χειρουργική επέμβαση στο πέος, στόχος της οποίας είναι η απομάκρυνση του παγιδευμένου αίματος από τα σηραγγώδη σώματα και να αποφευχθεί η υποτροπή, δημιουργώντας δίοδο διαφυγής του αίματος με διάφορες εγχειρητικές τεχνικές.
Η τυπική μέθοδος αντιμετώπισης είναι ο εκλεκτικός εμβολισμός – η απόφραξη, δηλαδή, το «κλείσιμο» των αγγείων αυτών. Η μέθοδος αυτή δίνει λύση στο 78% των περιπτώσεων, αλλά έχει το μειονέκτημα μιας σημαντικής επιπλοκής. Προσοχή: στο 39% των ανδρών που υπόκεινται στη μέθοδο αυτή εμφανίζεται στυτική δυσλειτουργία.
Στην προσπάθεια ανεύρεσης θεραπείας χωρίς παρενέργειες, έχει εξεταστεί η χρήση αποκλειστών των ανδρογόνων ως εναλλακτική θεραπεία για τον μη ισχαιμικό πριαπισμό. Ο αρχικός στόχος της χρήσης των αποκλειστών ανδρογόνων ήταν η καταστολή των νυχτερινών στύσεων.
