Διεθνής κοινοπραξία πανεπιστημίων ολοκλήρωσε τον πληρέστερο ως σήμερα χάρτη του ανθρώπινου μεταβολισμού, μια αναπαράσταση των βιοχημικών διαδικασιών με τις οποίες οι τροφές μετατρέπονται σε ενέργεια και χρησιμοποιούνται για τη συναρμολόγηση και την αποσυναρμολόγηση μορίων.
Ο νέος χάρτης περιγράφει το άκρως περίπλοκο δίκτυο αλληλεπιδράσεων ανάμεσα στα γονίδια, τα προϊόντα της έκφρασής τους και τις ουσίες που προσλαμβάνουμε από το περιβάλλον. Καλύπτει ένα μικρό μόνο μέρος των ανθρώπινων γονιδίων, επιτρέπει όμως για πρώτη φορά στους ερευνητές να ζουμάρουν στις λεπτομέρειες -ή να κοιτούν τη γενική εικόνα.
Η εικονική αναπαράσταση των μεταβολικών δικτύων, με την ονομασία Recon 2 (το Recon 1 είχε παρουσιαστεί το 2007), παρομοιάζεται από τους ερευνητές με τους χάρτες της Gοοgle, οι οποίοι επιτρέπουν στους χρήστες να δουν τις λεπτομέρειες του σπιτιού ή να ανοίξουν το πλάνο και να δουν πώς το σπίτι ταιριάζει στη γειτονιά ή την πόλη.
«Το Recon 2 επιτρέπει στις βιοϊατρικές έρευνες να μελετούν τα ανθρώπινα μεταβολικά δίκτυα με μεγαλύτερη ακρίβεια από ό,τι ήταν δυνατόν μέχρι σήμερα. Αυτό έχει κεφαλαιώδη σημασία προκειμένου να κατανοήσουμε πώς και πότε βγαίνουν εκτός ελέγχου συγκεκριμένα μεταβολικά μονοπάτια, με αποτέλεσμα την εκδήλωση ασθενειών» δηλώνει ο Μπέρναρντ Πάλσον του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο, το συμμετείχε στην συντόνισε την προσπάθεια.
Και, όπως οι διαδικτυακοί χάρτες συνδυάζουν διάφορα σετ δεδομένων -εικόνες χάρτης, δεδομένα για την κυκλοφορία- το Recon 2 συνδυάζει βάσεις δεδομένων από την επιστημονική βιβλιογραφία και τα διαθέσιμα μοντέλα των μεταβολικών διαδικασιών.
Ο ανθρώπινος μεταβολισμός στο humanmetabolism.org
Μια εφαρμογή της οποίας την αξία ξεχωρίζουν οι ερευνητές είναι η πρόβλεψη του πώς θα επηρεαστούν τα μεταβολικά μονοπάτια, ακόμα και σε γενετικό επίπεδο, από πειραματικές στοχευμένες θεραπείες.
Όπως ανέφερε η Ίνες Τίλε, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου της Ισλανδίας και συντονίστρια της προσπάθειας, το Recon 2 περιλαμβάνει συνολικά 7.400 βιοχημικές αντιδράσεις, συγκριτικά με 3.300 στην προηγούμενη έκδοση, και καλύπτει 1.800 ανθρώπινα γονίδια.
Οι ερευνητές παρουσιάζουν τη μελέτη τους στο Nature Βιοtechnology, ενώ το ίδιο το Recon 2 είναι δωρεάν διαθέσιμο στο humanmetabolism.org. Η προσπάθεια πάντως δεν τελείωσε. Δεδομένου ότι το ανθρώπινο γονιδίωμα περιλαμβάνει πάνω από 20.000 γονίδια, «είναι ξεκάθαρο ότι απαιτείται περαιτέρω κοινή προσπάθεια προκειμένου να συλλάβουμε τις χημικές αλληλεπιδράσεις στο υπόλοιπο γονιδίωμα» επισήμανε η Δρ Τίλε.
