Η έλλειψη ύπνου αυτή καθεαυτή ίσως δεν προκαλεί παχυσαρκία (αν και μειώνει τον μεταβολισμό) ωστόσο οδηγεί έμμεσα σε παραπανίσια κιλά αυξάνοντας την πείνα και κατά συνέπεια την πρόσληψη της τροφής. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στην αμερικανική επιθεώρηση «Proceedings of the National Academy of Sciences» (PNAS) από οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Κολοράντο δείχνει ότι η έλλειψη ύπνου μπορεί να προκαλέσει αύξηση του σωματικού βάρους κατά 1 κιλό μέσα σε μια εβδομάδα.
Αιτία γι’ αυτή την αύξηση του σωματικού βάρους ήταν το τσιμπολόγημα: οι 16 εθελοντές που συμμετείχαν και κοιμόντουσαν μόνο για 5 ώρες κάθε βράδυ επί μία εβδομάδα, κατανάλωναν πολύ περισσότερες θερμίδες μεταξύ του μεσημεριανού γεύματος και του δείπνου. Όταν, όμως, άρχισαν να κοιμούνται πάλι κανονικά, μείωσαν τις παραπανίσιες θερμίδες και έχασαν το κιλό που είχαν πάρει.
Τα ευρήματα αυτά είναι ανησυχητικά για εκατομμύρια ανθρώπους, δεδομένου ότι ο ένας στους τρεις ενήλικες κοιμάται συστηματικά λίγο (κάτω από 6 ώρες), σύμφωνα με προγενέστερες μελέτες.
Όπως γράφουν οι ερευνητές που διεξήγαγαν τη νέα μελέτη, στη διάρκεια η εβδομάδα που υπήρχε έλλειψη ύπνου οι εθελοντές έτρωγαν ένα μικρό πρωινό αλλά μέχρι το βράδυ είχαν τσιμπολογήσει πάρα πολλά σνακ πλούσια σε υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λίπη.
Βάλτε στο πρόγραμμα αδυνατίσματος τον… ύπνο
«Δεν νομίζω ότι ο ύπνος καθ’ εαυτός οδηγεί σε απώλεια βάρους. Τα προβλήματα βάρους και η παχυσαρκία είναι πολύ πιο πολύπλοκα από αυτό. Ωστόσο η έλλειψη ύπνου φαίνεται ότι συμβάλλει στην παχυσαρκία», δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής δρ Κεν Ράιτ, αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Ενδοκρινολογίας, Μεταβολισμού & Διαβήτη του πανεπιστημίου.
«Εάν ενσωματωθεί ο επαρκής ύπνος στα προγράμματα αδυνατίσματος και διατήρησης του νέου βάρους, πιστεύω ότι θα βοηθηθούν πολλοί άνθρωποι να αποκτήσουν ένα πιο υγιές βάρος», πρόσθεσε. Ωστόσο επισήμανε ότι απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για να επιβεβαιωθεί αυτή η θεωρία.
Προγενέστερες μελέτες έχουν δείξει ότι η έλλειψη ύπνου επιβραδύνει σημαντικά τον μεταβολισμό, με συνέπεια να χρησιμοποιεί λιγότερη ενέργεια ο οργανισμός σε κάθε λειτουργία του – ακόμα και στην αναπνοή. Η έλλειψη ύπνου πιστεύεται επίσης ότι ενθαρρύνει την αύξηση του βάρους διεγείροντας την πείνα.
Το τσιμπολόγημα η πηγή της υπερφαγίας
Οι 16 εθελοντές που συμμετείχαν στη νέα μελέτη ήταν νεαροί, αδύνατοι και υγιείς. Επί δύο εβδομάδες έζησαν στη Μονάδα Ύπνου του Νοσοκομείου του Πανεπιστημίου του Κολοράντο. Τις τρεις πρώτες ημέρες αφήνονταν να κοιμηθούν επί εννέα ώρες κάθε βράδυ και έτρωγαν ελεγχόμενες θερμίδες, με στόχο να διατηρήσουν το νυν βάρος τους. Στη συνέχεια χωρίστηκαν σε δύο ομάδες για πέντε μέρες: η μία κοιμόταν μόνο πέντε ώρες κάθε βράδυ και η άλλη εννέα. Στη διάρκεια του πενθημέρου επετράπη σε όλους η πρόσβαση σε άφθονο φαγητό – κύρια γεύματα και σνακ – που συμπεριλάμβανε τα πάντα, από φρούτα και γιαούρτια έως παγωτά και πατατάκια. Όταν τελείωσε το πενθήμερο, οι διάρκειες του ύπνου αντιστράφηκαν μεταξύ των δύο ομάδων.
Κατά μέσον όρο, όταν οι εθελοντές κοιμόντουσαν μόνο πέντε ώρες, έκαιγαν 5% περισσότερες θερμίδες, αλλά κατανάλωναν 6% περισσότερες, κυρίως επειδή τσιμπολογούσαν το απόγευμα. Στην πραγματικότητα, με το απογευματινό τσιμπολόγημα κατανάλωναν πολύ περισσότερες θερμίδες απ’ ό,τι με κάθε κύριο γεύμα τους.
Τα νέα ευρήματα ενισχύουν επίσης την άποψη ότι η υπερφαγία το απόγευμα και το βράδυ μπορεί να συμβάλλει στην αύξηση του σωματικού βάρους.