Σε μελέτη τους στην επιθεώρηση «PloS ONE», ερευνητές του Ελβετικού Ομοσπονδιακού Ινστιτούτου Τεχνολογίας στη Ζυρίχη υποστηρίζουν ότι η αναπνοή μας μπορεί να είναι εξίσου χρήσιμη στη διάγνωση ασθενειών με το αίμα ή τα ούρα. Επειδή μάλιστα ότι ένα τεστ αναπνοής είναι μη παρεμβατικό και δίνει άμεσα αποτελέσματα, θα μπορούσε να αποδειχθεί ακόμη πιο βολικό σε περιπτώσεις όπως η χορήγηση αναισθησίας ή ο έλεγχος για ντόπινγκ.
Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι ο ακριβής τύπος βακτηρίων που ευθύνονται για λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος ή ακόμη και ο καρκίνος του στομάχου μπορούν να εντοπιστούν στην αναπνοή.
«Δεν καταλαβαίνω για ποιον λόγο η ανθρώπινη αναπνοή δεν αποτελεί ήδη ένα ευρέως χρησιμοποιούμενο μέσο ιατρικής διάγνωσης» ανέφερε ο επικεφαλής της μελέτης καθηγητής Ρενάτο Τσενόμπι και προσέθεσε: «Στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική, οι γιατροί ελέγχουν τον σφυγμό, κοιτούν τη γλώσσα και μυρίζουν την ανάσα των ασθενών. Υπάρχουν επίσης εκπαιδευμένα σκυλιά τα οποία μπορούν να μυρίσουν στην αναπνοή τον καρκίνο με αρκετά καλά αποτελέσματα – ωστόσο οι σκύλοι δεν μπορούν να μας πουν ποια ακριβώς είναι τα ‘συστατικά’ της αναπνοής».
Η αναπνοή αφήνει σταθερό “αποτύπωμα”
Σε προηγούμενη μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο «Chemical Communications» οι ίδιοι επιστήμονες είχαν αναλύσει την αναπνοή ενός από τα μέλη της ερευνητικής ομάδας. Όπως είδαν στην αναπνοή του συγκεκριμένου ατόμου εμφανιζόταν ένα διαφορετικό μοτίβο σε ό,τι αφορούσε τη μάζα χημικών ουσιών το οποίο φάνηκε να συνδέεται με τα φάρμακα για την επιληψία που λάμβανε ο επιστήμονας. Όταν μελετήθηκαν και άλλοι ασθενείς που λάμβαναν τα ίδια φάρμακα παρατηρήθηκε ακριβώς το ίδιο μοτίβο.
Εκείνο που έπρεπε να αποδειχθεί ήταν αν οι τα μεταβολικά υποπροϊόντα της αναπνοής εμφάνιζαν διαφορές μεταξύ ανθρώπων, αν ήταν μοναδικά για το κάθε άτομο, ώστε να μπορέσουν να αποτελέσουν διαγνωστικό δείκτη, ένα «αποτύπωμα» του καθενός μας. «Ηταν σημαντικό να αποδειχθεί αν υπάρχει ένα μοναδικό σήμα, σταθερό στον χρόνο για το κάθε άτομο» σημείωσε ο καθηγητής Τσενόμπι. «Αν το σήμα αυτό άλλαζε μέσα στην ημέρα ή αν άλλαζε σε περίπτωση που το άτομο έπινε καφέ ή κάπνιζε ένα τσιγάρο, τότε δεν θα είχε διαγνωστική αξία».
Η ερευνητική ομάδα από τη Ζυρίχη έλαβε δείγματα από την εκπνοή 11 εθελοντών σε τέσσερις διαφορετικές χρονικές στιγμές μέσα στην ημέρα και επί εννέα ημέρες. Τα δείγματα αυτά αναλύθηκαν σε έναν φασματοσκόπο μάζας – μια συσκευή η οποία μετρά αποτελεσματικά τις μάζες όλων των χημικών συστατικών της αναπνοής.
Ορισμένα συστατικά, όπως ο ατμός του νερού ή το διοξείδιο του άνθρακα, ήταν τα ίδια σε όλους τους συμμετέχοντες, ωστόσο εκείνα που διέφεραν αποδείχθηκε ότι ήταν μοναδικά για το κάθε άτομο – και το σημαντικότερο παρέμεναν ίδια καθ ’όλη τη διάρκεια των πειραμάτων.
Διαγνωστικό τεστ
Με βάση αυτή τη νέα γνώση ανοίγει ο δρόμος για ένα μη διαγνωστικό τεστ μέσω της αναπνοής το οποίο θα μπορεί να έχει διάφορες εφαρμογές. Θα καθίσταται δυνατό για παράδειγμα με ένα δείγμα αναπνοής να προσδιορίζεται η ακριβής δόση αναισθησίας που χρειάζεται ένα άτομο πριν το χειρουργείο καθώς και να ελέγχονται οι αθλητές αμέσως πριν τον αγώνα σχετικά με το αν έχουν ντοπαριστεί.
Τελικά, θα οδηγηθούμε στην εξατομικευμένη ιατρική η οποία θα βασίζεται στη χημική «υπογραφή» του κάθε οργανισμού. Ο εξοπλισμός ελέγχου ο οποίος αυτή τη στιγμή είναι τεράστιος σε διαστάσεις αναμένεται να γίνει μικρότερος και για την ακρίβεια φορητός.
Προς το παρόν η ερευνητική ομάδα συνεργάζεται με πνευμονολόγους προκειμένου να ανιχνεύσει τις μοναδικές «υπογραφές» αναπνευστικών νόσων όπως το άσθμα και ο καρκίνος στην αναπνοή.