Νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου έδειξε ότι η έκθεση στο φως του ήλιου, και συγκεκριμένα στην υπεριώδη ακτινοβολία ρίχνει τα επίπεδα της αρτηριακής πίεσης. Παρότι η έρευνα αφορούσε μικρό αριθμό εθελοντών και οι επιστήμονες διευκρίνισαν ότι θα πρέπει να γίνουν κι άλλες μελέτες πάνω στο ζήτημα, οι ίδιοι ανέφεραν ότι ίσως πρέπει να αναθεωρηθούν οι οδηγίες για την επιτρεπόμενη έκθεσή μας στην ηλιακή ακτινοβολία. Είναι βέβαια γνωστό ότι ο ήλιος αυξάνει τον κίνδυνο για μελάνωμα όμως τα οφέλη από τη μείωση της υπέρτασης μπορεί να είναι πιο σημαντικά για ορισμένους ανθρώπους.
Ήλιος, ενδοθήλιο και μονοξείδιο του αζώτου
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρ. Ρίτσαρντ Γουέλερ, θεωρούν ότι η ηλιακή ακτινοβολία βοηθά στη μείωση της αρτηριακής πίεσης, καθώς οι υπεριώδεις ακτίνες απελευθερώνουν από τα δερματικά κύτταρα μονοξείδιο του αζώτου το οποίο, εισερχόμενο στην αιματική κυκλοφορία, χαλαρώνει τα αγγεία με αποτέλεσμα να μειώνεται η αρτηριακή πίεση.
Το μονοξείδιο του αζώτου παράγεται από το ενδοθήλιο. Οι αρτηρίες μας επικαλύπτονται από ειδικά κύτταρα, τα ενδοθηλιακά, που εκκρίνουν ουσίες οι οποίες εμποδίζουν τη θρόμβωση. Πρόκειται για ένα όργανο πάχους μόνο ενός κυττάρου που στεγανοποιεί τις αρτηρίες και με μια λέξη λέγεται ενδοθήλιο. Αρχικά πιστευόταν ότι το ενδοθήλιο υπήρχε απλώς για να μειώνει την τριβή του αίματος, αλλά στις αρχές του 1980 ανακαλύφθηκε ότι έκανε και κάτι άλλο πολύ σημαντικό. Μπορούσε να στέλνει μήνυμα στα λεία μυϊκά κύτταρα των αρτηριών να χαλαρώσουν. Μ’ αυτό τον τρόπο η αρτηρία διαστελλόταν και ρυθμιζόταν η πίεση του αίματος. Το μήνυμα δίνεται μέσω ενός πολύ απλού μορίου που παράγει το ενδοθήλιο και αποτελείται από ένα άτομο αζώτου και ένα άτομο οξυγόνου, το μονοξείδιο του αζώτου. Το μόριο αυτό ελευθερώνεται από το ενδοθήλιο και κατευθύνεται στο εσωτερικό της αρτηρίας προκαλώντας την χαλάρωση της. Μ’ αυτό τον τρόπο ρυθμίζεται η αρτηριακή πίεση του αίματος.
Μέσω της αυξημένης παραγωγής του μονοξειδίου του αζώτου, η έκθεση στον ήλιο ενδέχεται να βοηθά στην μείωση του κινδύνου για έμφραγμα (καρδιακή προσβολή) και εγκεφαλικό. Οι Βρετανοί επιστήμονες επισημαίνουν πως οι θάνατοι από καρδιά και εγκεφαλικά από υπέρταση (υψηλής αρτηριακή πίεση) είναι πολύ περισσότεροι από ό,τι οι θάνατοι από μελάνωμα. Όπως εξάλλου είναι γνωστό, ο ήλιος ενεργοποιεί την παραγωγή της ευεργετικής βιταμίνης D στον οργανισμό.
Υπεριώδεις ακτίνες: Υπέρταση και μελάνωμα
Οι ερευνητές έκαναν εργαστηριακά πειράματα με 24 εθελοντές που εξετέθησαν διαδοχικά για 20 λεπτά της ώρας σε υπεριώδες φως όπως το ηλιακό και για επίσης 20 λεπτά σε απλό φως που εξέπεμπε θερμότητα, όχι όμως και υπεριώδη ακτινοβολία.
Η έρευνα έδειξε ότι η αρτηριακή πίεση έπεφτε σημαντικά μετά από μια ώρα έκθεσης στην υπεριώδη ακτινοβολία (είναι αυτή από την οποία προστατεύουν τα αντηλιακά) και παρέμενε σε χαμηλά επίπεδα για μία ώρα περίπου.
Κατά την έκθεση στο απλό φως η αρτηριακή πίεση σημείωνε επίσης πτώση, η οποία όμως δεν διατηρούνταν, αφού τα επίπεδά της επανέρχονταν στην πρότερη κατάσταση μόλις σταματούσε η έκθεση στο φως. Οι ερευνητές εξήγαγαν το συμπέρασμα ότι η μείωση της αρτηριακής πίεσης προκαλείται από τις υπεριώδεις ακτίνες.
«Υποπτευόμαστε πως τα οφέλη της ηλιακής ακτινοβολίας στην υπέρταση και κατ’ επέκταση στην καρδιά υπεραντισταθμίζουν τον κίνδυνο για καρκίνους του δέρματος όπως είναι το μελάνωμα», αναφέρει σε δήλωση του ο Γουέλερ και τονίζει ότι η ερευνητική ομάδα του θα πραγματοποιήσει νέες μελέτες για να αποτιμήσει τα οφέλη και τους κινδύνους από την έκθεση στον ήλιο.
«Αν και οι νέες έρευνες επιβεβαιώσουν ότι το ηλιακό φως μειώνει τη θνησιμότητα από κάθε αιτία, τότε θα πρέπει να αναθεωρήσουμε τη συμβουλή μας για την έκθεση στον ήλιο», πρόσθεσε.
Προς το παρόν πάντως, οι ιατρικές οδηγίες για την έκθεση στον ήλιο δεν αλλάζουν. Ιδιαίτερα οι λουόμενοι κατά τους θερινούς μήνες δεν θα πρέπει να αμελούν να βάζουν κανονικά το αντιηλιακό τους για να προστατευθούν από την ενδεχόμενη εμφάνιση μελανώματος.
