Διεθνής ομάδα επιστημόνων βρήκε για ποιον λόγο αυξάνεται ο κίνδυνος παχυσαρκίας σε έναν στους έξι ανθρώπους που φέρουν ένα ελαττωματικό γονίδιο που ονομάζεται FTO (Fat mass and obesity-associated protein).
Το γονίδιο FTO σε προγενέστερες μελέτες έχει συσχετισθεί με την κοιλιακή παχυσαρκία, δηλαδή τη συσσώρευση λίπους στην κοιλιά. Ωστόσο, έως τώρα παρέμενε άγνωστος ο ακριβής τρόπος δράσης του.
Η νέα μελέτη, που δημοσιεύεται στην «Επιθεώρηση Κλινικής Διερεύνησης» (JCI), αποκαλύπτει ότι το γονίδιο καθιστά πιο ελκυστικές τις τροφές που έχουν λίπος και αλλοιώνει τα επίπεδα της ορμόνης που προκαλεί πείνα, της γκρελίνης (ghrelin). Τα επίπεδα γκρελίνης φτάνουν στην υψηλότερη τιμή τους λίγο πριν από ένα γεύμα και μας κάνει να πεινάμε.
Η γκρελίνη και το γονίδιο FTO
Η παχυσαρκία έχει ισχυρή γενετική βάση. Συνήθως φέρουμε δύο κόπιες του γονιδίου FTO, μία από κάθε γονιό, αλλά κάθε κόπια είναι υψηλού ή χαμηλού κινδύνου. Όσοι φέρουν δύο υψηλού κινδύνου κόπιες έχουν κατά 70% περισσότερες πιθανότητες να γίνουν παχύσαρκοι σε σύγκριση με όσους φέρουν δύο χαμηλού κινδύνου κόπιες.
Η διεθνής ομάδα επιστημόνων, με επικεφαλής επιστήμονες από το University College του Λονδίνου (UCL), εξέτασε δύο ομάδες ανδρών. Όλοι οι εθελοντές είχαν φυσιολογικό σωματικό βάρος, αλλά η μία ομάδα έφερε τις κόπιες υψηλού κινδύνου και η άλλη του χαμηλού. Οι ερευνητές μέτρησαν κατ’ αρχήν τα επίπεδα της γκρελίνης στο αίμα 10 εθελοντών από κάθε ομάδα, πριν και μετά από ένα γεύμα.
Όπως διαπίστωσαν, στους εθελοντές που έφεραν τις κόπιες υψηλού κινδύνου του FTO, τα επίπεδα της ορμόνης γκρελίνης, που προκαλεί πείνα, δεν μειώνονταν τόσο γρήγορα μετά το φαγητό όσο στους εθελοντές με τις χαμηλού κινδύνου κόπιες. Επιπλέον, τα επίπεδα της γκρελίνης στους υψηλού κινδύνου εθελοντές άρχιζαν να αυξάνονται πολύ πιο σύντομα μετά το φαγητό.
Στη συνέχεια της μελέτης, έδειξαν στους εθελοντές φωτογραφίες τροφίμων και τους υπέβαλλαν σε τομογραφίες εγκεφάλου. Και πάλι εντοπίστηκαν διαφορές αναλόγως με το αν κάποιος έφερε κόπιες του FTO υψηλού ή χαμηλού κινδύνου.
Στην πραγματικότητα, όσοι εθελοντές έφεραν τις υψηλού κινδύνου κόπιες, δήλωσαν πως ήταν πολύ πιο ελκυστικά τα παχυντικά τρόφιμα.
«Ο εγκέφαλός τους έδειχνε να είναι προγραμματισμένος να προσελκύεται από οτιδήποτε περιέχει πολλές θερμίδες και λίπη», εξήγησε η δρ Ρέιτσελ Μπάτερχαμ, επικεφαλής του Κέντρου Έρευνας της Παχυσαρκίας του UCL.
Τα ευρήματα αυτά σε συνδυασμό μεταξύ τους υποδηλώνουν ότι «οι άνθρωποι με δύο κόπιες υψηλού κινδύνου του FTO είναι βιολογικά προγραμματισμένοι να τρώνε περισσότερο», πρόσθεσε.
