Eίναι γνωστό ότι οι γυναίκες διαχειρίζονται το στρες καλύτερα από τους άνδρες. Τώρα οι αμερικανοί επιστήμονες πιστεύουν ότι βρήκαν τη βιολογική εξήγηση: οι γυναίκες αντέχουν στο στρες χάρη στις θηλυκές ορμόνες, τα οιστρογόνα, που φαίνεται ότι «μπλοκάρουν» την αρνητική επίδραση του στρες στον εγκέφαλο. Σ’ αυτό συμβάλει και ένα ένζυμο που λέγεται αρωματάση.
Οι ειδικοί από το Πανεπιστήμιο του Μπάφαλο κατέληξαν στα συμπεράσματά τους έπειτα από πειράματα σε αρουραίους. Υπέβαλαν αρσενικούς και θηλυκούς αρουραίους σε δοκιμασίες οι οποίες μιμούνταν καθημερινές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν συχνά και οι άνθρωποι – οι δοκιμασίες αυτές προκαλούν, για παράδειγμα, απογοήτευση ή αίσθημα έντονου στρες.
Οπως φάνηκε, οι θηλυκοί αρουραίοι ακόμη και όταν υφίσταντο στρες δεν παρουσίαζαν μείωση στην ικανότητά τους να αναγνωρίζουν αντικείμενα που τους είχαν προηγουμένως δείξει οι επιστήμονες, όπως ανέφερε ο επικεφαλής της σχετικής μελέτης καθηγητής στο Τμήμα Φυσιολογίας και Βιοφυσικής του Πανεπιστημίου του Μπάφαλο Ζεν Γιαν. Την ίδια στιγμή όμως οι αρσενικοί αρουραίοι παρουσίαζαν σημαντικά προβλήματα στη βραχυπρόθεσμη μνήμη τους.
Τα οιστρογόνα
Η μείωση της ικανότητας να θυμάται κάποιος οικεία αντικείμενα μαρτυρεί «εμπλοκή» στην περιοχή του εγκεφάλου που ελέγχει τη λειτουργική μνήμη, την προσοχή, τη λήψη αποφάσεων και άλλες ανώτερες εκτελεστικές λειτουργίες.
«Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι τα θηλυκά εμφανίζουν μεγαλύτερη ανθεκτικότητα στο χρόνιο στρες και η μελέτη μας εξηγεί το γιατί συμβαίνει αυτό» είπε ο καθηγητής Γιαν και προσέθεσε: «Εξετάσαμε τον μοριακό μηχανισμό που κρύβεται πίσω από την επίδραση που έχει το στρες στα δύο φύλα».
Από παλαιότερη ερευνητική δουλειά της ίδιας ομάδας από το Μπάφαλο είχε προκύψει ότι το επαναλαμβανόμενο στρες προκαλεί βλάβες στη συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου σε νεαρούς αρσενικούς αρουραίους. Τα νέα ερευνητικά στοιχεία απέδειξαν ωστόσο ότι η περιοχή αυτή παραμένει «αλώβητη» στους θηλυκούς αρουραίους ακόμη και όταν εκείνοι εκτεθούν σε πολύ έντονο στρες.
Μάλιστα, όταν οι ερευνητές εξέθεσαν τα αρσενικά τρωκτικά σε υψηλότερα επίπεδα οιστρογόνων, ανακάλυψαν ότι ο εγκέφαλός τους προστατεύθηκε από την επίδραση του ισχυρού στρες. «Αντιθέτως όταν το σήμα της έκλυσης οιστρογόνων μπλοκαρίστηκε στον εγκέφαλο θηλυκών αρουραίων, το στρες φάνηκε να έχει επίδραση επάνω τους» σημείωσε ο δρ Γιαν.
Οι επιστήμονες εντόπισαν την προστατευτική επίδραση των οιστρογόνων ακόμη και σε θηλυκούς αρουραίους των οποίων είχαν αφαιρεθεί οι ωοθήκες. Οπως εκτιμούν, το γεγονός αυτό μαρτυρεί ότι πιθανώς τα οιστρογόνα που παράγονται αποκλειστικά στον εγκέφαλο είναι εκείνα που αποτελούν «ασπίδα» ενάντια στις αρνητικές επιδράσεις του στρες.
H αρωματάση
Η ερευνητική ομάδα ανακάλυψε ότι επίπεδα ενός ενζύμου που συνδέεται με την παραγωγή οιστρογόνων, της αρωματάσης, είναι υπεύθυνα για την ανθεκτικότητα των θηλυκών στο στρες. Συγκεκριμένα, εντοπίστηκαν υψηλότερες συγκεντρώσεις αρωματάσης στον εγκέφαλο θηλυκών αρουραίων, ανέφεραν οι ερευνητές στο επιστημονικό έντυπο «Molecular Psychiatry».
Σύμφωνα με τον δρα Γιαν, αν οι επιστήμονες ανακαλύψουν ουσίες παρόμοιες με τα οιστρογόνα, οι οποίες όμως δεν θα προκαλούν παρενέργειες στο ορμονικό σύστημα, θα είναι σε θέση να προσφέρουν στους άνδρες μια αποτελεσματική θεραπεία για τα προβλήματα που οφείλονται στο στρες.